سرطان تیروئید برای سلول‌های تیروئیدی اتفاق می‌افتد که یک غده‌ی پروانه‌ای شکل در جلوی گردن و زیر سیب آدم می‌باشد. تیروئید، هورمون‌هایی تولید می‌کند که ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن، مصرف انرژی و تولید حرارت و وزنتان را تنظیم و فرایند رشد را تسهیل می‌کنند.

میزان ابتلا به سرطان تیروئید در حال افزایش است. پزشکان باور دارند که پیشرفت‌های جدید به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بتوانند غده‌های کوچک را تشخیص دهند. سرطان تیروئید در بیشتر موارد، قابل درمان است‌‌.

علائم و نشانه‌ها

علائم و نشانه‌های این بیماری در مراحل اولیه بروز نمی‌کنند و با رشد تیروئید ممکن است موارد زیر بروز کند:

• توده‌ای که داخل پوست و روی گردن حس می‌شود.
• تغییرات صدا مانند افزایش گرفتگی و خشونت صدا
• دشواری در بلع (اشکال در بلع)
• درد گردن و گلو

• تورم گره‌های لنفاوی در گردن

علل شایع

دلیل اصلی بروز سرطان تیروئید مشخص نیست ولی در این بیماری، سلول‌های تیروئیدی تغییرات و یا جهش‌های ژنتیکی ویژه ای را تجربه می‌کنند و این جهش به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا رشد کرده و به سرعت تقسیم شوند.

همچنین این سلول‌ها همانند سلول‌های معمولی نمی‌میرند. تجمع سلول‌های تیروئیدی غیرعادی باعث بروز تومور می‌شود. این سلول‌ها می‌توانند به بافت‌های اطراف حمله کنند و در بدن شما منتشر شوند.

عوامل تشدید کننده خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهند، عبارتند از:

• جنسیت

سرطان تیروئید در زنان بیش از مردان اتفاق می افتد

• قرار گرفتن در معرض اشعه

قرار گرفتن در معرض سطوح بالای تابش پرتو مثل پرتودرمانی سر و گردن یا قرار گرفتن در محدوده‌ی انفجار‌های هسته‌ای، خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می‌دهد.

• سندرم‌های ژنتیکی خاص

برخی از سندرم‌های ژنتیکی از جمله نئوپلازی اندوکرین چندگانه، می‌توانند خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهند.

عوارض احتمالی

علی رغم درمان، سرطان تیروئید می‌تواند مجددا عود کند، حتی اگر غده‌ی تیروئید هم برداشته شده باشد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سرطانی پیش از خارج کردن تیروئید، به دیگر نقاط بدن منتشر شده باشند.

سرطان تیروئیدی که عود کرده باشد، قابل درمان است. پزشک ممکن است برای بررسی علائم بازگشت مجدد بیماری، از اسکن‌ها و آزمایشات مختلف استفاده کند.

تشخیص

معاینات و روش‌هایی که برای تشخیص سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از:

• شرح حال و معاینه‌ی بدنی

پزشک به دنبال تغییراتی در غده‌ی تیروئید می‌گردد و از شما درباره‌ی عوامل ایجاد سرطان مثل قرار گرفتن در معرض اشعه یا سابقه‌ی تومورهای تیروئیدی، سوالاتی می‌پرسد.

• آزمایش خون

آزمایش خون به پزشک در تعیین عملکرد طبیعی غده‌ی تیروئید کمک می‌کند.

• نمونه‌برداری از بافت تیروئید

در این روش، پزشک یک سوزن باریک و بلند را از طریق پوست وارد گره تیروئیدی می‌کند. تصاویر سونوگرافی برای هدایت سوزن به گره مورد استفاده قرار می‌گیرند. پزشک از سوزن برای نمونه‌برداری از بافت تیروئیدی استفاده می‌کند.

• روش‌های تصویربرداری

پزشک ممکن است انجام روش‌های تصویربرداری از جمله سی تی اسکن، سونوگرافی، اسکن تیروئید یا تصویربرداری با استفاده از تابش پوزیترون را برای تشخیص سرطان تیروئید به شما توصیه کند.

درمان

گزینه‌های درمانی مورد استفاده برای سرطان تیروئید، بستگی به میزان پیشرفت سرطان، وضعیت سلامت عمومی فرد و اولویت‌های پزشکی بستگی دارد.

در اکثر موارد سرطان تیروئید قابل درمان است. گزینه‌های درمانی این بیماری عبارتند از:

• جراحی

پزشک در اکثر افراد مبتلا به سرطان تیروئید، بخشی یا تمام غده‌ی تیروئید را خارج می‌کند. روش‌های جراحی خارج کردن تیروئید عبارتند از:

• خارج کردن همه یا بخش عمده‌ی تیروئید (تیروئیدکتومی)

در اکثر موارد، پزشک توصیه می‌کند که کل تیروئید برای درمان سرطان تیروئید، خارج شود. جراح یک برش را در پایه‌ی گردن ایجاد می‌کند تا به تیروئید دسترسی داشته باشد.

• خارج کردن گره‌های لنفاوی گردن به همراه برداشتن تیروئید (توتال تیروئیدکتومی)

در زمان خارج کردن تیروئید، جراح ممکن است گره‌های لنفی بزرگ شده را هم از گردن خارج کند.

• خارج کردن بخشی از تیروئید (لوبکتومی تیروئید)

در بعضی موقعیت‌ها، سرطان تیروئید خیلی کوچک است و جراح ممکن است تنها یک طرف (لوب) از تیروئید را خارج کند.

جراحی تیروئید دارای خطراتی مانند خونریزی و عفونت می‌باشد. همچنین ممکن است در طول عمل به غدد پاراتیروئید هم آسیب وارد شود که می‌تواند منجر به کاهش سطح کلسیم در بدن شود. همچنین خطر آسیب به اعصاب تارهای صوتی هم در این عمل وجود دارد که می‌تواند باعث فلج شدن تارهای صوتی، گرفتگی صدا و یا مشکل در تنفس شود.

• هورمون‌درمانی

پس از تیروئیدکتومی، ممکن است برای ادامه‌ی زندگی نیاز باشد تا از داروهای هورمونی استفاده کنید. شما احتمالا نیاز دارید تا آزمایش خون بدهید تا پزشک بتواند سطح داروهای شما را تنظیم کند. آزمایشات خون بصورت سالانه دنبال می‌شوند.

• ید رادیواکتیو

درمان با استفاده از ید رادیواکتیو با بلعیدن یک کپسول یا مایع انجام می‌گیرد. ید رادیواکتیو عمدتا توسط سلول‌های تیروئیدی سرطانی مصرف می‌شود، بنابراین خطر آسیب رسیدن به سایر سلول‌های بدن شما کاهش می‌یابد.

از عوارض جانبی ید رادیواکتیو می‌توان به تهوع، خشکی دهان، خشکی چشم‌ها، تغییر در حس چشایی یا بویایی و خستگی مفرط اشاره کرد.

اکثر ید رادیواکتیو از طریق ادرار در چند روز اولیه ی درمان خارج می‌شود. به شما دستورالعمل‌هایی برای محافظت از افراد مرتبط با خود در برابر پرتوها داده می‌شود. به عنوان مثال از شما خواسته می‌شود تا به طور موقت از ارتباط نزدیک با دیگران بخصوص کودکان و زنان باردار خودداری کنید.

• پرتودرمانی

پرتودرمانی می‌تواند با استفاده از یک دستگاه تولید اشعه‌های پرانرژی مثل اشعه ایکس و پروتون، انجام گیرد.

• شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی، نوعی درمان دارویی است که در آن با استفاده از مواد شیمیایی، سلول‌های سرطانی از بین می‌روند. این روش معمولا از طریق تزریق درون رگی اعمال می‌شود. مواد شیمیایی در بدن جریان می‌یابند و به سرعت سلول‌های سرطانی درحال رشد را نابود می‌کنند.

• استفاده از ترکیب‌های زیستی