آپنه خواب انسدادی کودکان نوعی اختلال خواب است که در آن تنفس کودک به طور مکرر در طول خواب به طور جزئی یا کامل مسدود می‌شود. این وضعیت به دلیل باریک شدن یا انسداد مجاری هوایی فوقانی در هنگام خواب است.

بین آپنه خواب انسدادی کودکان و آپنه خواب بزرگسالان تفاوت وجود دارد. در حالی که بزرگسالان معمولاً در طول روز خواب آلودگی دارند، کودکان بیش‌تر دچار مشکلات رفتاری می‌شوند. علت اصلی آن در بزرگسالان غالباً چاقی است، در حالی که در کودکان شایعترین بیماری زمینه ای بزرگ شدن آدنوئیدها (لوزه‌ سوم) و لوزه‌ها است. تشخیص و درمان به موقع برای جلوگیری از عوارضی که می‌توانند رشد، رشد شناختی و رفتار کودکان را تحت‌تأثیر قرار دهند مهم است.

علائم و نشانه‌ها

در هنگام خواب، علائم و نشانه‌های آپنه خواب در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خروپف
• مکث در تنفس
• خواب ناآرام
• خرخر، سرفه یا خفگی
• تنفس دهانی
• تعریق شبانه
• شب ادراری
• وحشت در خواب

نوزادان و کودکان خردسال با آپنه خواب انسدادی همیشه خروپف نمی‌کنند. آن‌ها تنها ممکن است در هنگام خواب آشفته باشند.

کودکان مبتلا به آپنه خواب در طول روز، ممکن است:

• عملکرد ضعیفی در مدرسه داشته باشند.
• در توجه کردن مشکل داشته باشند.
• در یادگیری مشکلاتی داشته باشند.
• مشکلات رفتاری داشته باشند.
• افزایش وزن ضعیفی داشته باشند.
• بیش فعال باشند.

علل شایع

چاقی، یک علل مهم زمینه ساز آپنه خواب انسدادی در بزرگسالان است. اما در کودکان شایع‌ترین بیماری که منجر به آپنه خواب انسدادی می‌شود بزرگ شدن لوزه‌ها و آدنوئیدها (لوزه سوم) است. با این وجود چاقی نیز در مبتلا شدن به این بیماری در کودکان نقش دارد. سایر عوامل زمینه‌ای، می‌تواند ناهنجاری‌های جمجمه و صورت و اختلالات عصبی عضلانی باشد.

عوامل تشدید کننده خطر

علاوه بر چاقی، سایر عوامل خطر برای آپنه خواب در کودکان شامل موارد زیر است:

• سندرم داون
• ناهنجاری در جمجمه یا صورت
• فلج مغزی
• بیماری سلول داسی شکل
• بیماری عصبی عضلانی
• سابقه وزن کم هنگام تولد
• سابقه خانوادگی آپنه انسدادی خواب

عوارض

آپنه خواب انسدادی کودکان می‌تواند عوارض جدی داشته باشد، از جمله:

• اختلالات رشد
• مشکلات قلبی
• مخاطرات جانی

تشخیص

برای تشخیص آپنه خواب در کودکان، پزشک علائم و سابقه پزشکی کودک را بررسی می‌کند و یک معاینه انجام می‌دهد. ممکن است کودک را از ناحیه گردن، دهان، زبان و آدنوئیدها معاینه کند. همچنین ممکن است چندین اقدام برای تشخیص این بیماری تجویز کند. که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پلی سومنوگرام. پزشکان وضعیت کودک را در یک خواب شبانه ارزیابی و مطالعه می‌کنند. در این روش از حسگرهایی استفاده می‌شود که برای ضبط فعالیت موج مغزی، الگوی تنفس، خروپف، سطح اکسیژن، ضربان قلب و فعالیت عضلانی هنگام خواب کودک انجام می‌شود.

• اکسی متری. اگر پزشکان به شدت به آپنه خواب انسدادی مشکوک شده و به یک پلی سمنوگرام کامل نیازی نیست و یا در دسترس نیست، ضبط یک شبه سطح اکسیژن ممکن است به تشخیص کمک کند. اکسی متری را می‌توان در خانه انجام داد. با این وجود، گاهی اوقات تشخیص داده نمی‌شود، در این صورت کودک هنوز هم نیاز به انجام پلی سونوگرافی دارد.
• الکتروکاردیوگرام. در دستگاه الکتروکاردیوگرام، تکه‌های حسگر با سیم‌های متصل شده (الکترودها) تکانه‌های الکتریکی ارائه شده توسط قلب کودک را اندازه گیری می‌کنند. پزشکان ممکن است از این روش برای تعیین اینکه کودک شما یک بیماری قلبی اساسی دارد استفاده کنند.

درمان

پزشک با شما همکاری خواهد کرد تا مناسب‌ترین درمان برای آپنه خواب کودک شما را پیدا کند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• داروها. ممکن است علائم آپنه خواب را برای برخی از کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خفیف در خواب کاهش دهد.
• برداشتن لوزه ها و آدنوئیدها (لوزه سوم). برای آپنه خواب متوسط ​​تا شدید، ممکن است پزشک، کودک را به یک متخصص گوش، حلق و بینی برای برداشتن لوزه‌ها و آدنوئیدها ارجاع دهد. آدنوتونسیلکتومی ممکن است با باز کردن مجرای تنفسی، آپنه خواب انسدادی را بهبود بخشد. سایر اشکال جراحی راه هوایی فوقانی ممکن است براساس شرایط کودک توصیه شود.
• فشار درمانی مثبت در راه هوایی. در فشار هوای مثبت مداوم (CPAP) و فشار هوای مثبت دو سطحی (BPAP)، ماشین‌هایی کوچک، به آرامی هوا را از طریق یک لوله و ماسک متصل به بینی، یا بینی و دهان کودک بیرون می‌آورند. این دستگاه فشار هوا را به پشت گلو کودک می‌فرستد تا راه هوایی وی باز بماند. درصورتی که داروها یا برداشتن آدنوئیدها و لوزه‌ها موثر نباشد، پزشکان معمولاً آپنه خواب انسدادی کودکان را با درمان فشار هوای مثبت درمان می‌کنند. نصب مناسب ماسک و تعمیر مجدد آن مناسب با رشد کودک به کودک کمک می‌کند ماسک را روی صورت تحمل کند.

• لوازم دهان و دندان. ممکن است وسایل دهان و دندان، مانند دستگاه‌های دندانپزشکی یا دهان گیرها، توصیه شوند. برخی از دستگاه‌ها به گسترش کام و مجاری بینی کمک می‌کنند، یا فک پایین و زبان کودک را به جلو حرکت می‌دهند تا راه هوایی فوقانی کودک باز بماند. فقط برخی از کودکان از چنین وسایلی بهره‌مند می‌شوند.