مدیریت بیماری
سرطان کبد
سرطان کبد سرطانی است که در سلول‌های کبد آغاز می‌شود. کبد در قسمت فوقانی سمت راست شکم، زیر دیافراگم و بالای شکم شما قرار دارد.
چند نوع سرطان در کبد تشکیل می‌شود. همه سرطان‌هایی که بر کبد تاثیر می‌گذارند، سرطان کبد در نظر گرفته می‌شوند. سرطانی که در قسمت دیگری از بدن شروع می‌شود مثل کولون، ریه، پستان و سپس به کبد گسترش می یابد، سرطان متاستاز نامیده می‌شود.
سرطانی که به کبد گسترش می‌یابد شایع‌تر از سرطانی است که در سلول‌های کبدی آغاز می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
اکثر افراد علائم و نشانه‌ای در مراحل اولیه سرطان اولیه کبد ندارند. وقتی نشانه‌ها و علائم ظاهر می‌شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن وزن بدون تلاش
- از دست دادن اشتها
- درد شکمی
- تهوع و استفراغ
- ضعف عمومی و خستگی
- تورم شکم
- رنگ زرد پوست (زردی)
- مدفوع سفید، گچی
علل شایع
روشن نیست که علت اکثر موارد سرطان کبد چیست. اما در برخی موارد علت شناخته شده است. به عنوان مثال، عفونت مزمن با برخی از ویروس‌های هپاتیت می تواند سرطان کبد ایجاد کند.
عوامل تشدید کننده خطر
عوامل موثر بر سرطان کبد اولیه عبارتند از:
- عفونت مزمن با ویروس هپاتیت بی یا سی
- سیروز کبدی
- بیماری‌های کبدی ارثی
- دیابت
- کبد چرب
- قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین
- مصرف الکل بیش از حد
- چاقی
- افزایش سن
- جنسیت
- استعمال سیگار
- سابقه خانوادگی سرطان کبد
تشخیص
آزمایشات و روش‌های مورد استفاده برای تشخیص سرطان کبد عبارتند از:
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- نمونه‌گیری کبدی
پزشک ممکن است یک قطعه بافت کبدی را برای آزمایش تشخیص قطعی سرطان کبد جدا کند.
در طول بیوپسی کبد، دکتر یک سوزن نازک را از طریق پوست به کبد وارد می‌کند تا یک نمونه بافت به دست آورد. در آزمایشگاه، پزشکان بافت را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند تا سلول‌های سرطانی را جستجو کنند. بیوپسی کبدی خطر خونریزی، کبودی و عفونت را به همراه دارد.
تعیین مرحله سرطان کبد
هنگامی که سرطان کبد تشخیص داده می‌شود، پزشک برای تعیین میزان (مرحله) سرطان تلاش خواهد کرد. آزمایش های مرحله بندی به تعیین اندازه و محل سرطان کمک می‌کند. آزمایشات تصویربرداری که برای سرطان کبد انجام می‌شود شامل سی تی اسکن، ام آر آی و اسکن استخوان است.
درمان
درمان سرطان اولیه کبد بستگی به مرحله بیماری و همچنین سن، وضعیت کلی سلامت و ترجیحات شخصی دارد.
- عمل جراحی
عمل‌های مورد استفاده برای درمان سرطان کبد عبارتند از:
- جراحی برای حذف تومور
در موارد خاص، پزشک ممکن است یک عمل جراحی برای حذف سرطان کبد و بخش کوچکی از بافت کبدی سالم داشته باشد که اگر تومور کوچک باشد و عمل کبد شما خوب باشد، توصیه می‌شود.
این درمان به محل سرطان در کبد، چگونگی عملکرد کبد و سلامت کلی بستگی دارد.
- جراحی پیوند کبد
در طی جراحی پیوند کبد، کبد بیمار حذف می‌شود و یک کبد سالم از یک اهداکننده جایگزین می‌شود.
- درمان‌های موضعی
درمان‌های موضعی سرطان کبد به طور مستقیم به سلول‌های سرطانی یا منطقه اطراف سلول‌های سرطانی اعمال می‌شوند. گزینه‌های درمان موضعی برای سرطان کبد عبارتند از:
-
- گرمایش سلول‌های سرطانی
در این روش جریان الکتریکی برای گرم کردن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. با استفاده از یک سونوگرافی یا سی تی اسکن به عنوان یک راهنما، جراح شما یک یا چند سوزن نازک را در برش‌های کوچکی داخل شکم قرار می‌دهد. هنگامی که سوزن‌ها به تومور می‌رسند، با جریان الکتریکی گرم می‌شوند و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند.
-
- انسداد سلول‌های سرطانی
در این روش از فریز کردن برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در طی این روش پزشک یک ابزار حاوی نیتروژن مایع را در تومورهای کبدی قرار می‌دهد. تصاویر سونوگرافی برای هدایت فریزر و نظارت بر انجماد سلول‌ها استفاده می‌شود.
-
- تزریق الکل به تومور
در طول تزریق الکل، الکل خالص به طور مستقیم به تومورها، از طریق پوست و یا در طی عمل تزریق می‌شود. الکل سبب مرگ سلول‌های تومور می‌شود.
-
- تزریق داروهای شیمی‌درمانی به کبد
یک نوع درمان شیمی‌درمانی است که مواد مخدر قوی ضد سرطان را مستقیما به کبد تزریق می‌کند.
- پرتودرمانی (اشعه‌درمانی)
این درمان با استفاده از اشعه ایکس برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و کوچک شدن تومورها استفاده می‌کند. پزشکان با دقت انرژی را به کبد هدایت می‌کنند، در حالی که بافت اطراف سالم می‌ماند.
در طول درمان پرتودرمانی، روی یک تخت قرار می‌گیرید و یک دستگاه پرتوهای انرژی را به سمت تومورهای بدن شما هدایت می‌کند.
- درمان دارویی هدفمند (تارگت‌تراپی)
داروهای هدفمند با ایجاد برخی از اختلالات خاص سبب از بین رفتن تومور می‌شوند.
- مراقبت حمایتی (تسکین دهنده)
مراقبت تسکین دهنده مراقبت ویژه پزشکی است که بر تسکین درد تمرکز دارد. مراقبت‌های تسکین دهنده می‌تواند در حین انجام سایر درمان‌های تهاجمی مانند جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی مورد استفاده قرار گیرد.
هنگامی که مراقبت تسکین دهنده همراه با سایر درمان های مناسب استفاده می‌شود، افراد مبتلا به سرطان ممکن است احساس بهتر و عمر طولانی داشته باشند.
مراقبت تسکین دهنده توسط یک تیم از پزشکان، پرستاران و سایر متخصصان آموزش دیده ارائه می‌شود.
- طب جایگزین
درمان‌های جایگزین ممکن است به کنترل درد در افراد مبتلا به سرطان پیشرفته کبد کمک کنند. گاهی اوقات درد شما ممکن است ادامه یابد و یا ممکن است بخواهید از عوارض جانبی داروهای ضددرد اجتناب کنید.
از پزشک خود در مورد درمان‌های جایگزین که ممکن است به شما کمک کند مشورت کنید از جمله:
- طب سوزنی
- تنفس عمیق
- گوش دادن به موسیقی (موسیقی‌درمانی)
- ماساژ
- مقابله و حمایت
به اندازه کافی درباره سرطان کبد برای تصمیم‌گیری در مورد مراقبت‌های خود مطالعه کنید. از پزشک خود در مورد سرطان کبد، از جمله مرحله سرطان، گزینه‌های درمان خود بپرسید. همان طور که بیشتر در مورد سرطان کبد یاد می‌گیرید، ممکن است در تصمیم‌گیری‌های درمان موفق‌تر باشید.
دوستان و خانواده می‌توانند در مقابله با سرطان کبد به شما کمک کنند.
کسی را پیدا کنید که بتوانید با او در مورد امید و ترس خود صحبت کنید. این شخص ممکن است یک دوست یا عضوی از خانواده باشد.
از پزشک خود در مورد گروه‌های پشتیبانی در منطقه خود سوال کنید.
