مدیریت بیماری
شکستگی بینی
شکستگی بینی، عارضه‌ای است که بر اثر اصابت ضربه و بروز شکاف و ترک در استخوان بینی اتفاق می‌افتد. شکستگی بینی می‌تواند با درد، التهاب و کبودی در اطراف بنی و یا زیر چشم‌ها همراه باشد. ممکن است فرد مصدوم در تنفس دچار مشکل شود. درمان شکستگی بینی شامل روش‌هایی است که در آن استخوان بینی اصلاح می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
علائمی که در زمان شکستگی بینی در فرد بروز می‌نماید شامل موارد زیر است:
- درد و سفتی و حساسیت مخصوصا هنگام لمس بینی
- خون‌ریزی بینی
- تورم و تغییر رنگ بینی
- عدم توانایی در نفس كشیدن از بینی و احساس انسداد بینی
- بدشكلی و تغییر ظاهر بینی
- ترشح مخاط از بینی
- کبودی اطراف بینی یا چشم‌ها
- تاری دید
- کاهش هوشیاری و ضعیف شدن حافظه
علل شایع
هر حادثه‌ای که باعث اصابت ضربه‌ی مستقیم به بینی فرد شود می‌تواند از علت بروز شکستگی باشد. از علل شایع شکستگی بینی عبارتند از:
- ضربه ناشی از فعالیت‌های ورزشی مانند فوتبال یا هاکی
- درگیری‌های بدنی
- تصادفات وسایل نقلیه
- افتادن
شکستگی بینی همچنین ممکن است بر اثر اصابت جسم خارجی و یا برخورد با در یا دیوار یا سطوح سفت اتفاق بیفتد.
عوامل تشدید کننده خطر
هر فعالیتی که خطر اصابت ضربه به صورت را ایجاد کند، می‌تواند باعث افزایش احتمال شکستگی بینی شود. برخی از این فعالیت‌ها عبارتند از:
- دوچرخه سواری
- ورزش‌های رزمی
- موتور سواری
- رانندگی بدون بستن کمربند
عوارض احتمالی
به دنبال شکستگی عوارض زیر ممکن است در فرد بروز نماید:
- انحراف تیغه بینی
- تجمع و لخته شدن خون
- شکستگی و شکاف‌های بینی
- عفونت بینی و سینوس‌ها
تشخیص
پزشک جهت تشخیص شکستگی بینی ممکن است به آرامی بینی و نواحی اطراف آن را فشار دهد. همچنین ممکن است مجرای بینی را به منظور مشاهده وضعیت انسداد مجرای بینی یا علائم شکستگی استخوان بررسی کند. پزشک ممکن است با استفاده از اسپری یا تزریق بی‌حس کننده در حین معاینه، درد مصدوم را کاهش دهد.
همچنین ممکن است از روش‌های تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس و یا سی تی اسکن به منظور تشخیص دقیق‌تر شکستگی بینی استفاده شود.
درمان
شكستگی‌های مختصر بدون تغییر شكل بینی معمولاً در عرض چهار هفته التیام می‌یابند. شكستگی‌های عمده با جراحی قابل ترمیم است. در صورت نیاز به جراحی، این عمل باید در طی دو هفته اول پس از شكستگی انجام گیرد. در صورت گذشت بیش از دو هفته از زمان شكستگی، ممکن است جراحی به تعویق بیافتد.
در هنگام شکستگی بینی می‌توان اقدامات زیر را در منزل انجام داد:
- برای قطع خون‌ریزی در یک جا ساکن شوید (سرتان را بیش از حد بالا نگیرید).
- گذاشتن كیسه یخ بر روی بینی بلافاصله پس از ضربه برای کم کردن تورم بینی ضرورت دارد. در صورتی كه خون‌ریزی بینی شدید بوده یا متوقف نشود اقدام برای درمان فوری توصیه می‌گردد.
- از داروهای مسکن مانند استامینوفن برای از بین بردن درد و تورم استفاده کنید.
- زخم‌ها را به دقت بشوئید و در صورت نیاز باندپیچی کنید.
- برای از بین بردن تورم بینی، سرتان را کمی بالاتر نگه دارید.
- در صورتی که زخم و درد با رعایت موارد فوق برطرف نشود، حتما به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید.
- در صورت تغییر شكل بینی یا اختلال در تنفس از راه بینی، جراحی لازم خواهد بود.
نکاتی که لازم است حین بستری در بیمارستان رعایت نمائید.
- طبق دستور پزشک، در صورت هوشیاری، رژیم مایعات را شروع کرده و در صورت عدم تحمل (حالت تهوع و استفراغ) به پرستار اطلاع دهید.
- در صورت توانایی مصرف مایعات به تدریج با نظر پزشک می‌توانید از سایر مواد غذایی استفاده کنید.
- استراحت نسبی داشته باشید و برای خروج از بستر، ابتدا مدتی در لبه تخت نشسته و پاها را آویزان نمایید، در صورت نداشتن سرگیجه، تاری دید و… با کمک تیم مراقبتی راه بروید.
- جهت پیشگیری از عوارض بعد از عمل جراحی، تمرینات تنفسی و ورزش‌های پا را انجام دهید.
- خود را در برابر ضربات حفاظت کنید.
- در صورت داشتن سرگیجه جهت خروج از تخت اطلاع دهید.
- در صورت خون‌ریزی شدید، بلع خون و درد شدید و عدم توانایی در نفس کشیدن به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که تنفس از یک یا هر دو سوراخ بینی مشکل شد، سریع به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت داشتن درد، به پرستار اطلاع داده تا طبق تجویز پزشک اقدامات لازم جهت تسکین درد شما را انجام دهد.
- دستورات دارویی پزشک (مسکن برای تسکین درد) در فواصل و زمان معین توسط پرستار اجرا می‌شود.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- محدودیت غذایی وجود ندارد.
- خود را در برابر ضربات حفاظت کنید و از انجام فعالیت‌های خطرناک و ورزش‌های سنگین خودداری کنید.
- 24 ساعت پس از ضربه، از کمپرس سرد بر روی بینی استفاده کنید و پس از آن تا 48 ساعت از کمپرس گرم استفاده نمایید.
- تا 1 هفته گچ طبی بر روی بینی قرار دهید که نقش محافظت کننده دارد.
- شکستگی مختصر بدون تغییر شکل بینی معمولاً در عرض 4 هفته بهبود می‌یابد.
- مسکن را طبق تجویز پزشک مصرف نمایید.
زمان مراجعه بعدی
- 7 روز بعد از عمل
- در صورت داشتن خون‌ریزی فعال و تنگی نفس و احساس سرگیجه
