مدیریت بیماری
وقفه در ضربان قلب (بلوک قلبی)
بلوک قلبی عبارت است از یک اختلال پایدار خفیف یا شدید در انتقال پیام‌های الکتریکی بین دهلیزها و بطن‌های قلب. در این بیماری، هماهنگی بین انقباضات دهلیزها و بطن‌ها از بین می‌رود و کنترل ضربان قلب به درستی انجام نخواهد گرفت. بلوک قلب می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در مردان بالای ۴۰ سال و خانم‌ها پس از یائسگی شایع‌تر است.
علائم و نشانه‌ها
شایع‌ترین علائم در شروع بیماری عبارتند از:
- کندی و نامنظمی‌ضربان قلب
- از دست دادن ناگهانی هشیاری
- تشنج
- منگی، ضعف یا گیجی
- تنگی نفس
علل شایع
از علل شایع در ایجاد این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- بیماری تصلب شرائین (تنگ شدن سرخرگ‌های کرونری قلب)
- ناهنجاری‌های مادرزادی قلب
- مصرف بیش از اندازه بعضی داروهای قلبی
عوامل تشدید کننده‌ی خطر
موارد زیر ممکن است احتمال خطر ابتلا به وقفه در ضربان قلبی(بلوک قلبی) را افزایش دهد.
- افراد بالای ۶۰ سال
- استرس
- رژیم غذایی نامناسب و پر چرب و پر نمک
- چاقی
- استعمال سیگار و دخانیات
- دیابت
- بیماری قلبی مانند آترواسکلروز، نارسایی احتقانی قلب یا بیماری دریچه‌ای قلب
- افزایش فشارخون
- مصرف بعضی داروها
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- كند، تند، یا نامنظم شدن ضربان قلب
- ایست قلبی
- تشدید علائم بیماری بلوک قلبی با مصرف داروهای کاهش دهنده آلرژی یا گرفتگی بینی
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است به منظور تشخیص دقیق‌تر، با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- معاینه توسط متخصص قلب و عروق، یافتن نبض و صداهای قلبی نامنظم
- بررسی نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا ECG)
- هولتر مانیتورینگ
دستگاهی است که ۲۴ ساعت به بیمار وصل می‌شود و بیمار می‌تواند به کارهای روزمره خود بپردازد. این دستگاه، کلیه ضربان‌های قلب حتی غیرطبیعی را ثبت می‌نماید و پزشک می‌تواند پس از اتمام دوره عملکرد قلب و نحوه‌ی ضربان را بررسی کند.
- سایر روش‌های تشخیصی به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود
- جراحی جهت گذاشتن یک دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی در زیر پوست (این دستگاه جریان الکتریکی را به‌طور منظم تولید کرده و باعث حفظ ضربان قلب در حالت طبیعی می‌شود).
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- مراجعه به پزشک در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ساز
- عدم استعمال دخانیات
- انجام ورزش به صورت منظم
- استفاده از رژیم غذایی کم چرب و کم نمک
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
- خودداری از مصرف الکل
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- میزان چربی و نمک را در غذایتان کاهش دهید.
- مصرف روغن زیتون، انواع آجیل‌ها و مغزها که حاوی چربی‌های اشباع نشده می‌باشند را در برنامه تغذیه خود قرار دهید.
- از استعمال سیگار و سایر دخانیات اجتناب کنید.
- از مصرف مشروبات الکلی اجتناب کنید.
- از انجام فعالیت‌های سنگین و پرفشار خودداری کنید.
- همواره فعالیت‌های ورزشی سبک مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، ورزش‌های سبک آبی انجام دهید.
- همواره قبل از ورزش بدن خود را به آرامی گرم و بعد از ورزش به آرامی بدن خود را سرد کنید.
- هر زمان در حین فعالیت که احساس ناراحتی یا فشار کردید، فعالیت خود را متوقف کنید.
- در صورت داشتن اضافه وزن، وزن خود را کم کنید.
- از مصرف انواع دخانیات و الکل جداً خوداری کنید. الکل باعث اختلال در ضربان قلب می‌شود.
- در مرحله حاد بیماری جداً از انجام هر گونه فعالیت بپرهیزید و استراحت کنید.
- در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ساز، برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
- از محیطهای پر تنش و پر استرس دور باشید و سعی کنید انواع روش‌های کنترل استرس، تکنیک‌های آرام سازی را یاد بگیرید.
مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علائم زیر حتماً به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علائم و نشانه‌های ذکر شده
- در صورت مشاهده علائم زیر پس از تشخیص بیماری
- کاهش سطح هوشیاری
- تشنج
- ضعف و بی‌حالی
- مشاهده علائم عفونت در ناحیه عمل جراحی مانند تب، خستگی و ترشح از محل عمل
- بروز علائم بلوک قلبی در فرد یا یكی از اعضای خانواده، خصوصاً در صورت بروز حمله و از دست دادن هوشیاری
- زیاد شدن استرس زندگی پس از تشخیص بیماری
- سایر علائم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- سایر موارد نگران کننده و یا اورژانسی
