مدیریت بیماری
شکستگی بازو
یکی از شایعترین دلایل شکستگی بازو، افتادن بر روی دست در حالتی است که دست باز باشد. درمان هر چه سریعتر شکستگی در بهبود مناسب این عارضه موثر است.
درمان شکستگی بازو به شدت و محل شکستگی بستگی دارد. یک شکستگی ساده ممکن است با یخ، استراحت یا یک بستن ساده درمان شود. با وجود این، استخوان در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
شکستگیهای پیچیدهتر ممکن است برای تنظیم دوبارهی استخوان، نیاز به جراحی و استفاده از ایمپلنت یا پیچ و پلاک داشته باشد تا استخوان به طور صحیح بهبود پیدا کند.
علائم و نشانهها
صدای ترک خوردگی ممکن است اولین نشانهی شکستگی بازو باشد. دیگر علائم و نشانهها عبارتند از:
- درد شدیدی که با حرکت دادن بازو بیشتر میشود
- تورم
- کبودی
- بد شکلی مثل خم شدن بازو یا مچ
- عدم توانایی در چرخاندن بازو به رو و پشت
علل شایع
علل شایع شکستگی بازو عبارتند از:
- افتادن
افتادن بر روی دست یا آرنج، شایعترین علل شکستگی بازو میباشند.
- صدمات ورزشی
برخوردهای مستقیم و صدماتی که در ورزش اتفاق میافتد هم میتواند نوعی از شکستگیهای بازو را ایجاد کند.
- تروماهای شدید
تصادفات رانندگی با اتومبیل، دوچرخه یا موتورسیکلت میتوانند باعث شکستگیهای بازو شوند.
عوامل تشدید کننده خطر
شرایط خاص پزشکی و یا فعالیتهای جسمانی میتواند خطر شکستگی بازو را افزایش دهند:
- ورزشهای خاص
هرگونه ورزشی که شامل تماسهای جسمانی یا احتمال افتادن داشته باشد مثل فوتبال، اسکی، ژیمناستیک و … خطر شکستگی بازو را افزایش میدهد.
- اختلالات استخوانی
بیماریهایی که باعث ضعف استخوانها میشوند مثل پوکی استخوان و تومور استخوان، خطر شکستگی بازو را افزایش میدهند. این نوع از شکستگی به نام شکستگی پاتولوژیکال شناخته میشود.
عوارض احتمالی
در اکثر موارد، شکستگیهای بازو در صورت درمان زودهنگام، مشکلات کمتری ایجاد خواهند کرد. با این وجود عوارض شکستگی بازو عبارتند از:
- مشکل رشد استخوان
از آنجا که استخوان بازوی کودک، هنوز در حال رشد است، شکستگی در ناحیهی نزدیک انتهای استخوان میتواند برای رشد استخوان مشکل ایجاد کند.
- آرتروز
شکستگیهایی که ناحیهی مفصل را هم درگیر میکنند، میتوانند باعث آرتروز آن ناحیه در سالهای بعد شود.
- سفتی
بیحرکتی، که برای بهبود شکستگی قسمت بالای استخوان بازو لازم است، میتواند گاهی منجر به محدود شدن حرکات آرنج و یا شانه و همچنین درد در زمان حرکت شود.
- عفونت استخوان
اگر بخشی از استخوان شکسته شده از پوست بیرون بزند، ممکن است در معرض میکروبهایی قرار گیرد که باعث ایجاد عفونت در آن محل میشوند. درمان سریع این نوع از شکستگیها ضروری است.
- جراحت عصب یا عروق خونی
اگر قسمت بالایی بازو (هومروس) به دو یا بیش از دو قسمت شکسته شده باشد، لبههای تیز استخوان ممکن است اعصاب و عروق خونی اطراف محل شکستگی را دچار جراحت کنند.
- سندرم کمپارتمان
تورم زیاد بازوی صدمه دیده میتواند، عروق خونی این بخش از بازو را ببرد و باعث درد و بیحسی در این ناحیه شود. معمولا در مدت 24 تا 48 ساعت پس از جراحت، سندرم کامپارتمنت یک وضعیت اورژانسی است که به جراحی نیاز دارد.
تشخیص
پزشک بازو را از لحاظ حساسیت، تورم، تغییر شکل یا زخم بررسی میکند. پس از بررسی علائم و پرسش و پاسخ در مورد نحوهی آسیب دیدگی، پزشک برای تعیین موقعیت و وسعت شکستگی، تصویر برداری با اشعهی ایکس را توصیه میکند. گاهی استفاده از دیگر روشهای اسکن مانند ام آر آی ممکن است برای تعیین جزئیات بیشتر هم توصیه میشود.
درمان
درمان بازوی شکسته، به نوع شکستگی بستگی دارد. مدت زمان مورد نیاز برای بهبودی بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله شدت جراحت، بیماریهای دیگر فرد مثل دیابت، سن، تغذیه و مصرف الکل یا تنباکو.
شکستگیها به دستههای زیر تقسیم میشوند:
- شکستگی باز
در این نوع از شکستگی، استخوان، پوست را سوراخ میکند.
- شکستگی بسته
شکستگی به بیرون پوست منتقل نمیشود و پوست سوراخ نمیشود.
- شکستگی جابجا شده
قطعات استخوان در هر طرف از محل شکستگی، هم تراز نیستند. ممکن است برای تراز کردن قطعات از جراحی استفاده شود.
- شکستگی خرد شده
استخوان به قطعات کوچکتری شکسته شده، بنابراین به جراحی نیاز است.
- شکستگی گرین استیک (چوب تر)
استخوان ترک برمیدارد اما نمیشکند مثل وقتی که یک چوبتر خم می شود. بیشتر شکستگیها در کودکان از این نوع هستند چون استخوانهای کودکان نرمتر و انعطافپذیرتر از بزرگسالان هستند.
- شکستگی خمیده
یک طرف استخوان فشرده میشود که باعث خم شدن طرف دیگر استخوان میشود. این نوع شکستگی در بین کودکان هم شایع است.
درمان
- تنظیم استخوان
اگر شکستگی از نوع جابجایی استخوان باشد، پزشک ممکن است نیاز داشته باشد تا قطعات را به جای خود باز گرداند. بسته به میزان درد و تورم، ممکن است نیاز به بیحسی، مسکن و یا حتی بیهوشی عمومی باشد.
- بیحرکت کردن
در این روش، حرکت استخوان شکسته شده، محدود میشود که برای این کار به بریس، گچ یا آتل نیاز است. پیش از گچ گرفتن، پزشک منتظر میماند تا تورم کم شود، این مدت معمولا 5 تا 7 روز بعد از صدمه است. در این مدت فرد از آتل استفاده خواهد کرد.
- دارو
برای کاهش درد و تورم، پزشک ممکن است داروهای بدون نیاز به نسخه برای از بین بردن درد را توصیه کند. اگر درد شدید باشد ممکن است داروهای موثرتری را تجویز کند.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی هم میتوانند در کاهش درد کمک کننده باشند اما ممکن است مانع بهبودی استخوان شود، به خصوص اگر برای طولانی مدت استفاده شوند.
اگر شکستگی از نوع باز باشد به گونه ایی که فرد در ناحیهی شکستگی دچار زخم است، احتمالا به او آنتیبیوتیک داده میشود تا از خطر ابتلا به عفونت پیشگیری شود.
- روشهای درمانی دیگر
بازتوانی بلافاصله بعد از درمان اولیه آغاز میشود. در اکثر موارد، حرکت کم عضو میتواند به پیشگیری از سفتی بازو، دست و شانه کمک کند.
پس از باز کردن گچ یا آتل، پزشک احتمالا فیزیوتراپی را برای تقویت عضلات، حرکت مفصل و انعطافپذیری، توصیه خواهد کرد.
- جراحی
در بعضی از شکستگیها جراحی نیاز است. اگر شکستگی پوست را پاره نکرده است، پزشک ممکن است تا زمانی که تورم فروکش کند، برای انجام عمل جراحی صبر کند. در این مدت توصیه میشود بازو حرکت داده نشده و یا از بالابردن آن خودداری شود.
وسایل فیکس کنندهی استخوان مانند، پیچ و پلاک ممکن است برای نگه داشتن استخوانها در محل خود مورد نیاز باشند. عوارض استفاده از این وسایل میتواند شامل عفونت و بهبود نیافتن استخوان باشد.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- جهت پیشگیری از یبوست از رژیم پرفیبر مانند میوهها، سبزیجات و مایعات فراوان استفاده کنید.
- مصرف سبزيجات، مركبات و آب ميوههای تازه حاوی ويتامين سی، میتواند به بهبود سريعتر زخم كمك كند.
- از مصرف موادی که موجب دفع کلسیم از ادرار میشود مانند مواد کافئیندار (قهوه و نوشابه)، مشروبات الکلی و گوشت قرمز خودداری کنید.
- از انجام ورزشهای سنگین و ورزشهایی که احتمال ضربه به محل شکستگی یا سقوط وجود دارد خودداری کنید.
- با اجازه پزشک میتوانید ورزشهای سبک مانند پیادهروی انجام دهید.
- حين راه رفتن میتوان گچ دست را با باند يا پارچهای از گردن آويزان کنید اما نبايد فشار زيادی روی اعصاب گردن وارد شود پس بايد در فاصلههای معین استراحت كرده و دست را بالا نگه داشت و نيز گره پارچه نبايد روی مهرههای گردن بسته شود.
- برای جلوگیری از ورم انگشتان دست آنها را گاهی تکان دهید.
- قسمت گچ گرفته شده یا دارای ثابت کننده خارجی را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
- عضلات مفاصلی كه با گچ یا پیچ و پلاک و ثابت کننده بیحركت شدهاند را بدون حركت دادن مفاصل به طور مرتب منقبض و منبسط كنید تا جریان خون در عضو بهبود یافته و از لخته شدن خون و تورم اندام جلوگیری و مانع لاغر شدن عضلات شود.
- گچ را خشک و تمیز نگه دارید و قبل از حمام کردن روی گچ را با 2 پلاستیک یا کیسه پلاستیکی ضد آب بپوشانید و انتهای کیسه را گره بزنید و مواظب باشید گچ خیس نشود چون در این صورت باعث دانه زدن پوست می شود و اگر خیس شد با سشوار خشک کنید و پس از خشک کردن نباید زیر گچ مرطوب باشد.
- زیر قسمتهای لبه گچ را با یک پارچه نرم یا پنبه بپوشانید هرگز پوست زیر گچ را با پماد، کرم، لوسیون و یا هر ماده دیگری چرب نکنید.
- پوست زیر گچ را نخارانید. هرگز وسیله ای را برای خاراندن پوست زیر گچ وارد نکنید. میتوانید با گرفتن سشوار سرد از لبههای قالب به داخل آن خارش را كم كنيد
- مواظب باشید وسایل کوچک زیر گچ شما نیفتد.
- در انگشتان دستی که گچ گیری شده است انگشتر نکنید. انگشتان دست یا پای گچ گرفته را با دستکش یا جوراب بپوشانید تا گرم بماند.
- گیرههای ثابت کننده خارجی را دستکاری نکنید.
- جهت پیشگیری از آسیب به بافتهای دیگر، نوک تیز ثابت کننده را با باند و یا پنبه بپوشانید.
در صورت داشتن گچ با مشاهده علائم زیر به بیمارستان و یا پزشک مراجعه کنید
- درد شدید در اندامهای صدمه دیده که با ضد دردهای معمولی تسکین نیابد.
- سردی، رنگ پریدگی و یا کبودی انگشتان در انتهای عضو گچ گرفته بالاتر ار قلب
- افزایش ورم انگشتان دست حتی پس از قرار دادن عضو گچ گرفته بالاتر از قلب
- در صورت شکسته شدن یا ترک خوردن و شل شدن قالب گچ
- گز گز و مور مور انتهای اندام مبتلا
- هرگونه ترک، شکستگی یا نرمی در گچ
- بوی غیرطبیعی یا نامطبوع و یا ترشح از گچ
- سایر موارد نگران کننده یا اورژانسی
در صورت انجام عمل جراحی و وجود زخم با مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید
- درد و قرمزی در محل زخم
- ترشح چرکی از زخم
- تب و لرز
- بی اشتهایی
- سایر موارد نگران کننده و یا اورژانسی