مدیریت بیماری
سندرم نفروتیک
ادرار از موادی تشكيل می‌شود كه در نفرون‌ها بر اثر تصفيه خون ايجاد شده‌اند. هر كليه حدود يك ميليون نفرون دارد. هر نفرون از مجموعه‌ای از مويرگ‌هاي باريك به نام گلومرول تشکیل شده است. خون تصفیه نشده ابتدا وارد گلومرول می‌شود. ديواره‌های مويرگ‌ها، منافذی دارند كه اجازه عبور آب و ذرات كوچك مانند نمك‌ها را می‌دهند، ولی ذرات بزرگتر مانند پروتئين‌ها و گلبول‌های قرمز از آن‌ها عبور نمی‌كنند. اگر دیواره این مویرگ‌ها آسیب دیده و نفوذپذیری آن‌ها نسبت به آلبومین یا پروتئین خون افزایش یابد، به این ترتیب مقدار زیادی از پروتئین موردنیاز بدن از کلیه‌ها دفع می‌شود. به مجموعه علائم و نشانه‌هایی که به این علت ایجاد می‌شود سندرم نفروتیک می‌گویند.
این اختلال در جنس مذکر شایع‌تر است و در هر سنی ظاهر می‌شود اما در سن دو تا شش سالگی از شیوع بیشتری برخوردار است.
علائم و نشانه‌ها
به دنبال سندرم نفروتیک علائم به صورت زیر در فرد بروز می‌نماید:
- علائم بیماری مربوط به دفع پروتئین (آلبومین) از کلیه می‌باشد به این ترتیب که با کم شدن مقدار پروتئین و رقیق‌شدن خون، بدن ورم می‌کند. شایع‌ترین محل‌های ورم، اطراف چشم، قوزک پا و بیضه در پسران می‌باشد. در موارد ورم شدید، اختلالات تنفسی و اسهال نیز دیده می‌شود.
- ادرار کف آلود
- بی‌اشتهایی، تهوع و استفراغ
- خستگی، بی‌حالی، رنگ پریدگی
- افزایش وزن
علل شایع و عوامل خطر
سندرم نفروتیک معمولا بر اثر آسیب دیدگی عروق خونی کوچک کلیوی (گلومرول‌ها) ایجاد می‌شود. گلومرول‌ها هنگام عبور خون از کلیه، آن را تصفیه و مواد زائد خون را جدا می‌کنند. در صورت آسیب دیدگی این گلومرول‌ها، مقادیر بالای پروتئین از طریق ادرار دفع می‌گردند و سندرم نفروتیک ایجاد می‌شود.
از عللی که در ایجاد سندرم نفروتیک دخالت دارند به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:
- علل ناشناخته
- به علت اختلالاتی از جمله دیابت، لوپوس و اختلالات عروقی
- علل مادرزادی که بلافاصله پس از تولد بروز می‌کند.
- بیماری‌هایی که به کلیه‌ها آسیب می‌زنند.
- مصرف برخی داروها
- بروز بعضی از عفونت‌ها مانند هپاتیت، اچ آی وی، مالاریا و …
عوارض احتمالی
به دنبال بروز سندرم نفروتیک عوارض زیر در فرد بروز می‌نماید:
- عود مجدد بیماری
- نارسایی حاد و مزمن کلیه
- بروز لخته خون
- افزایش کلسترول و چربی خون
- سوء تغذیه
- افزایش فشارخون
تشخیص
پزشک جهت تشخیص سندرم نفروتیک اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- گرفتن شرح‌حال و علائم و نشانه‌های بیماری توسط پزشک متخصص
- جمع‌آوری ادرار 24 ساعته برای تشخیص وجود پروتئین، همچنین چربی و گلبول قرمز نیز ممکن است در ادرار دیده شود.
- در آزمایشات خون، کاهش آلبومین، افزایش کلسترول، گلوکز و اوره دیده می‌شود.
- سونوگرافی
- نمونه‌برداری از کلیه برای تشخیص انواع سندرم نفروتیک بنا به نیاز بیمار و تشخیص پزشک
درمان
هدف از درمان، کاهش ترشح پروتئین در ادرار، جلوگیری از عفونت و کم شدن ورم می‌باشد.
- در مراحل اولیه بیماری، درمان با کورتون آغاز می‌شود. اغلب بیماران به این دارو خیلی خوب پاسخ می‌دهند و دفع پروتئین طی دو تا سه هفته مهار می‌شود.
- در صورت عود مجدد بیماری و عدم پاسخ بیمار به کورتون، از داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌شود.
- در صورتی که ورم شدید منجر به بروز عوارض گوارشی و تنفسی شود، از داروهای ادرارآور استفاده می‌شود.
- ایجاد تغییرات در سبک زندگی و نحوه تغذیه
