مدیریت بیماری
التهاب تاندون پاتلا
در بیماری التهاب تاندون پاتلا، تاندونی که کاسهی زانو را به استخوان قلم پا وصل میکند، آسیب میبیند. تاندون پاتلا با عضلات جلوی ران همکاری میکند تا زانو بتواند در محدودهی وسیعتری حرکت کند و فرد بتواند لگد بزند، بدود و بپرد.
بیشتر افرادی که در طی ورزش خود حرکات جهشی زیادی دارند، به التهاب تاندون پاتلا و یا زانوی جهنده مبتلا میشوند مانند بازیکنان بسکتبال یا والیبال، ولی این بیماری در دیگر افراد هم شایع است.
روند درمانی این بیماری برای بیشتر افراد با فیزیوتراپی و کشش و تقویت عضلات زانو آغاز میشود.
علائم و نشانهها
درد اولین نشانهی این بیماری است و محل درد بین کاسهی زانو و نقطهی اتصال تاندون به استخوان قلم پا میباشد. درد زانو ممکن است:
- در ابتدا فقط با شروع تمارین ورزشی یا پس از تمارین سنگین ورزشی بروز نماید.
- و این درد تا جایی وخیم میشود که فرد نمیتواند به ورزش خود ادامه دهد.
- و در نهایت این درد مانع از انجام کارهای روزمره مانند بالا رفتن از پلهها و دیگر موارد میشود.
میتوان برای بهبود زانو درد از روشهای درمانی خانگی مانند کیسهی یخ و یا عدم انجام تمرینات ورزشی سخت کمک گرفت.
علل شایع
این بیماری به دلیل استفادهی بیش از اندازه از زانو و فشار زیاد بر تاندون پاتلا بروز میکند و فشار، پارگیهایی را در تاندون ایجاد میکند و بدن هم سعی دارد تا این اختلالات را رفع نماید. ولی با افزایش پارگی تاندون، تورم و ضعف این منطقه بیشتر شده و به دنبال آن درد را افزایش میدهد و زمانی که این آسیب به مدت چند هفته درمان نشود به تندیوپاتی تبدیل خواهد شد.
عوامل تشدید کننده خطر
ترکیبی از موارد زیر باعث افزایش احتمال ابتلا به این بیماری میشوند:
- فعالیتهای جسمانی
دویدن و پریدن، بیشترین نقش را در بروز این بیماری دارند. همچنین تغییر کفش ورزشی و یا کفش پیادهروی و یا انجام حرکات سنگین در طی ورزش میتواند فشار وارد بر تاندون را افزایش دهد.
- ماهیچههای ران پا
عضلات چهار سر ران و همسترینگ میتواند آسیب وارد بر تاندون پاتلا را افزایش دهند.
- عدم تعادل عضلانی
در صورتی که تعدادی از عضلات پا از بقیه قویتر باشند، ماهیچهی قویتر، فشار بیشتری بر تاندون پاتلا وارد میکند و حتی ممکن است باعث التهاب تاندون شود.
- بیماریهای مزمن
برخی بیماریها، جریان خون به زانو را دچار اختلال میکنند که باعث ضعف تاندون میشود. به عنوان مثال میتوان به نارسایی کلیه، بیماریهای خود ایمن مثل لوپوس یا آرتریت روماتوئید و بیماریهای متابولیسمی مثل دیابت اشاره کرد.
عوارض احتمالی
در صورتی که درد نادیده گرفته شود و فرد به آن اهمیتی ندهد، آسیب وارد بر تاندون بیشتر خواهد شد و به دنبال آن، بیمار زانو درد و کاهش عملکرد زانو را تجربه خواهد کرد و در نهایت مبتلا به التهاب تاندون پاتلا خواهد شد.
تشخیص
در طی آزمون جسمانی، پزشک زانو را فشار داده تا مناطق آسیب دیده را بیابد. البته این بیماری باعث بروز درد در منطقهی فوقانی زانو میشود.
آزمایشهای تصویربرداری
- اشعهی ایکس
اشعهی ایکس میتواند اختلالات استخوانی را نشان دهد که باعث بروز زانو درد میشوند.
- ام آر آی
در این روش از امواج رادیویی به همراه میدانهای مغناطیسی قوی استفاده میشود و میتواند تصاویر دقیقی از تغییرات ایجاد شده در تاندون پاتلا تهیه نماید.
- سونوگرافی
در این روش از امواج صوتی استفاده میشود و با این روش، پارگیهای تاندون به خوبی نشان داده میشود.
درمان
تعدادی از داروهای مسکن همانند ایبوپروفن و یا ناپروکسین میتواند درد را برای مدتی کوتاه کاهش دهند.
از روشهای جسمانی هم برای درمان این بیماری استفاده میشود مانند:
- تمرینات کششی
تمارین منظم کششی میتواند اسپاسم عضلانی را کاهش دهد و به افزایش حجم تاندون عضلانی کمک میکند.
- تمرینات تقویتی
در صورتی که عضلات ران ضعیف باشند، فشار بیشتری بر تاندون پاتلا وارد خواهد شد. میتوان پاها را به آرامی پایین آورد تا فشار کمتر شود.
- زانو بند
زانو بند هم به توزیع فشار وارد بر تاندون کمک میکند و آن را به سمت زانو هدایت میکند و در این صورت درد کاهش می یابد.
- یونتوفورزیس
در این روش داروی کورتیکواستروئید بر روی پوست پخش میشود و سپس با استفاده از یک دستگاه و پرتوهای الکتریکی ضعیف، این دارو به درون پوست وارد میشود.
روشهای جراحی
در صورتی که روشهای دیگر اثربخش نباشند، برای درمان از این تکنیکها استفاده میشود:
- تزریق کورتیکواستروئید
تزریق این ماده به دور غلاف تاندون پاتلا باعث کاهش درد میشود ولی معمولا این داروها ضعف تاندون را بیشتر کرده و باعث میشوند احتمال پارگی آنها بیشتر شود.
- تزریق پلاسمای سرشار از پلاکت
از این روش برای درمان تعدادی از بیماران مبتلا به التهاب تاندون پاتلا استفاده میشود.
- جراحی
در صورتی که هیچ یک از روشهای یاد شده موثر نباشند، از جراحی استفاده میشود. تعدادی از روشهای جراحی به برشهای کوچک دور زانو محدود میشوند.
مراجعه به پزشک
- در صورتی که درد شما ادامهدار باشد یا بدتر شود.
- زانو درد مانع از انجام کارهای روزمره شود.
- زانو درد با قرمزی و تورم زانو همراه باشد.