مدیریت بیماری
استئوکندریت
در بیماری استئوکندریت، جریان خون کافی به استخوان زیر غضروف مفصل نمیرسد و به همین دلیل این ناحیه آسیب میبیند و ممکن است باعث ایجاد درد و اختلال در حرکت مفصل شود.
این بیماری بیشتر در بزرگسالان و کودکان دیده میشود. علائم ممکن است دقیقا پس از آسیب و یا چند هفته پس از فعالیتهای سنگین مانند پریدن و یا دویدن بروز نمایند.
استئوکندریت بیشتر به زانو آسیب میرساند ولی مناطق دیگر مانند بازو، قوزک پا و دیگر مفاصل هم میتوانند بر اثر این بیماری آسیب ببینند.
پزشکان این بیماری را بر اساس میزان جراحت تقسیم بندی میکنند و سستی کامل و یا تکهای مفصل و یا عدم حرکت مفصل از مکان اولیه اهمیت چندانی در تقسیم بندی ندارد. در صورتی که بخشی از مفصل و یا استخوان که آسیب دیدهاند، از مکان خود حرکت نکند، بیمار دردی نخواهد داشت.
کودکانی که به این بیماری مبتلا میشوند، خود به خود درمان میشوند زیرا استخوانهای آنها در حال رشد هستند.
در صورتی که تکهی استخوان حرکت کند و در میان بخشهای متحرک مفصل قرار گیرد و یا بیمار درد مداوم داشته باشد، به جراحی نیاز است.
علائم و نشانهها
علائم این بیماری به نسبت منطقهی آسیب دیده متفاوت میباشند و شامل این موارد میشوند:
- درد
درد، شایعترین نشانهی این بیماری میباشد و با فعالیت فیزیکی آغاز میشود مانند بالا رفتن از پلهها، بالا رفتن از تپه و یا ورزش کردن.
- تورم و حساسیت
پوست دور مفصل آسیب دیده حساس و متورم میشود.
- قفل شدن مفاصل و یا صدا کردن
در صورتی که بخش آسیب دیده در طی فعالیت بین استخوانها گیر کند، ممکن است مفصل در یک مکان، بیحرکت بماند و یا صدا کند.
- ضعف مفاصل
ممکن است بیمار حس کند که مفاصلش ضعیف شدهاند.
- کاهش محدودهی حرکتی
ممکن است بیمار نتواند عضو آسیب دیده را کاملا صاف کند.
علل شایع
علت استئوکندریت دیسکان ناشناخته است. آسیبهای مداوم و مکرر به استخوان باعث میشود تا خون کافی به بخش انتهایی استخوان آسیب دیده نرسد و حتی عوامل ژنتیکی میتوانند احتمال ابتلای فرد به این بیماری را افزایش دهند.
عوامل تشدید کننده خطر
کودکان و بزرگسالان بین 10 تا 20 سال که فعالیت جسمانی بالایی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
عوارض احتمالی
استئو کندریت دیسکان خطر ابتلا به استئوآرتریت را افزایش میدهد.
تشخیص
در طی معاینهی جسمانی، پزشک محل مفصل را فشار داده تا مناطق متورم و حساس را بیابد. ممکن است بیمار و یا پزشک متوجه شود که قطعاتی از مفصل جدا شدهاند. ممکن است پزشک از رباطها هم برای درمان بیماری استفاده نماید.
شاید پزشک از بیمار بخواهد تا پای خود را در جهات مختلف حرکت دهد تا محدودهی حرکتی مفصل مشخص شود.
روشهای تصویربرداری
- اشعهی ایکس
این روش میتواند اختلالات استخوانی را نشان دهد.
- سی تی اسکن
در این روش، تصاویر سی تی اسکن که از ابعاد مختلفی گرفته شدهاند با هم ترکیب میشوند تا استخوانها و بافتهای نرم راحتتر دیده شوند و به کمک این روش میتوان قطعات جدا شده از مفصل را به راحتی پیدا کرد.
- ام آر آی
در این روش از امواج رادیویی به همراه میدانهای مغناطیسی قوی استفاده میشود و میتوان تصاویر دقیقی از بافتهای سخت و نرم تهیه شود، مانند استخوان و غضروف. در صورتی که نتایج تصویربرداری با اشعهی ایکس، طبیعی باشد اما فرد علائم بیماری را داشته باشد، از این روش استفاده خواهد شد.
درمان
درمان این بیماری شامل کاهش درد، بازیابی عملکرد طبیعی غضروف و کاهش خطر ابتلا به استئوآرتریت میباشد. یک درمان نمیتواند برای همهی افراد موثر باشد و کودکانی که در حال رشد هستند، با استراحت و مراقبت درمان میشوند.
ابتدا پزشک روشهای سادهتری را پیشنهاد میکند مانند:
- استراحت
از فعالیتهایی که فشار وارده بر مفاصل را افزایش میدهند، باید پرهیز شود، به خصوص اگر مفصل زانو آسیب دیده است مانند پریدن و دویدن. همچنین استفاده از عصا و زانوبند به بهبود بیماری کمک میکند.
- فیزیوتراپی
این درمان شامل تمرین کششی و تقویتی و حرکتی میشود که مفاصل درگیر را پشتیبانی میکنند. معمولا از این روش پس از جراحی استفاده میشود.
جراحی
در صورتی که بخشی از مفصل جدا شده و یا سست شده باشد و دیگر روشهای درمانی هم پس از 4 تا 6 ماه به نتیجه نرسند، جراحی بهترین راه درمان است. نوع جراحی با توجه به میزان آسیب و قوای استخوانی متفاوت است.