مدیریت بیماری
گردن درد
گردن درد نوعی عارضه شایع است. ممکن است عضلات گردن به دلیل موقعیت نادرست کشیده شوند (مانند خم شدن به سمت کامپیوتر یا قوز کردن بر روی میز کار). استئوآرتریت یا آرتروز هم یکی از دلایل اصلی بروز گردن درد است.
به ندرت گردن درد میتواند نشانهای از یک وضعیت جدی باشد. در صورتی که گردن درد شما با بیحسی یا ناتوانی در بازوها و دستان همراه بود و یا دردهای ناگهانی و شدید در شانه های یا پایین بازو داشتید، بلافاصله به پزشکتان مراجعه کنید.
علائم و نشانهها
علائم همراه گردن درد عبارتند از:
- دردی که به دلیل حفظ یک وضعیت جسمانی برای مدتی طولانی بوجود میآید مانند زمانی که رانندگی میکنید و یا با کامپیوتر کار میکنید.
- گرفتگی عضلانی
- کاهش توانایی در حرکت دادن دستان
- سردرد
علل شایع
گردن شما انعطافپذیر است و وزن سرتان را تحمل میکند. بنابراین احتمال آسیب دیدگی و اختلالات همراه درد و محدودیتهای حرکتی برای آن زیاد میباشد. دلایل گردن درد عبارتند از:
- کشیدگیهای عضلانی
استفاده بیش از حد مانند خم شدن بر روی کامپیوتر یا تلفن همراه به مدتی طولانی باعث کشیدگی عضلانی میشود. حتی مطالعه در رختخواب و فشردن دندانها به هم میتوانند چنین اثری بر گردن شما داشته باشند.
- ساییدگی مفاصل
مفصل گردن همانند سایر مفاصل بدن در طی زمان و یا افزایش سن ساییده میشود. آرتروز باعث میشود تا غضروف بین استخوانها (استخوانهای مهره) تحلیل رود. سپس برآمدگیهایی در این مناطق بوجود میآیند که بر حرکت استخوانها موثر بوده و درد را بوجود میآورند.
- فشردگی عصبی
دیسک بیرون زده یا برآمدگیهای استخوانی در ستون مهرههای گردن میتواند نوعی فشردگی بر روی اعصاب خارج شده از ستون فقرات را بوجود آورد.
- مصدومیت
برخورد با ماشینهای جلویی در رانندگی باعث نوعی آسیب دیدگی میشود که در آن گردن به صورت ناگهانی به سمت جلو و عقب حرکت میکند و بافتهای نرم گردن کشیده میشوند.
- بیماریها
بیماریهای خاصی مانند آرتریت روماتوئید، مننژیت یا سرطان میتوانند گردن درد را بوجود آورند.
تشخیص
پزشکتان سابقهی بالینی را بررسی کرده و بیمار را معاینه خواهد کرد. و مواردی مانند حساسیت به درد، بیحسی، ضعف عضلانی و نحوهی حرکت گردن به عقب و جلو و اطراف را نیز بررسی خواهد کرد.
روشهای تصویربرداری
ممکن است پزشک از روشهای تصویربرداری به منظور تعیین دلیل اصلی گردن درد استفاده نماید:
- عکس رادیولوژی
این روش میتواند نواحی گردن را مشخص نماید که در آن اعصاب یا ستون فقرات توسط زائدههای استخوانی یا سایر تغییرات انحطاطی خمیده شدهاند.
- سی تی اسکن
در این روش تصاویری از جهات مختلف گرفته میشود تا در نهایت عکسهای مقطعی و دقیقی از ساختار داخلی گردن بدست آید.
- ام آر آی
در این روش استفاده میشود تا تصاویر دقیقی از استخوانها و بافتهای نرم مانند ستون فقرات و اعصاب منتشره از آن، بدست آید.
سایر اقدامات
- نوار عضله الکترومیوگرافی
در صورتی که پزشکتان احتمال دهد که ارتباطی بین گردن درد شما و پیچ خوردگی اعصاب وجود دارد، از الکترومیوگرافی استفاده خواهد کرد. در این روش سوزنهای کوچک و ظریفی از طریق پوست وارد عضلات میشوند، سرعت رسانایی عضلات و در نهایت دقت عملکرد اعصاب مشخص میشود.
- آزمایش خون
آزمایش خون میتواند بیماریهای التهابی و یا عفونی را نشان دهد که عامل بروز گردن درد هستند یا یکی از عوامل موثر در آن هستند.
درمان
معمولترین انواع گردن دردهای خفیف تا متوسط در طی دو تا سه هفته و با استفاده از روشهای درمانی خانگی بهبود مییابند. در صورتی که گردن درد ادامه داشته باشد، ممکن است پزشکتان از سایر روشهای درمانی استفاده نماید.
- دارو درمانی
ممکن است پزشکتان مسکنهای قوی تری نسبت به داروهای غیرتجویزی و شل کنندههای عضلانی و داروهای ضد افسردگی سه حلقهای برای بهبود درد تجویز نماید.
- فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست میتواند به حالت صحیح بدن، تمریناتی برای تقویت گردن و هم ترازی آن با بدن آموزش دهد و همچنین میتواند با استفاده از گرما، یخ، تحریکات الکتریکی و سایر روشها درد را کاهش دهد و از بروز مجدد آن پیشگیری نماید.
- تحریک الکتریکی اعصاب از طریق لایههای عمقی پوست
در این روش الکترودهایی برروی ناحیهی پوست مناطق دردناک بدن قرار داده میشوند و سیگنالهای الکتریکی ظریفی را ارسال میکنند که در کاهش درد موثرند.
- کشش
در این روش با وزنه، قرقره یا بادکنک، گردن شما به آرامی کشیده میشود. این روش درمانی زیر نظر یک متخصص در زمینهی پزشکی و یا یک فیزیوتراپیست انجام میگیرد و قادر است تا حدی گردن درد را بهبود بخشد، به خصوص دردی که با ناراحتی ریشهی اعصاب مرتبط است.
- بیحرکتی کوتاه مدت
تجویز یک گردن بند نرم با نظر پزشک هم با برداشتن فشار از روی گردن میتواند درد را کاهش دهد و به عنوان محافظی برای گردنتان عمل کند. ولی در صورتی که در یک زمان بیش از سه بار مصرف شود و یا فرد به مدت بیش از یک تا دو هفته آن را مورد استفاده قرار دهد، ممکن است برای گردن مضر باشد.
جراحی و سایر روشهای درمانی گردن درد
- تزریق استروئید
ممکن است پزشکتان داروهای کورتیکواستروئیدی را در اطراف ریشهی عصب، بخشهای کوچک و مشترک مفصلی در استخوانهای ستون فقرات یا عضلات گردن تزریق نماید تا درد کاهش یابد. داروهای بیحسی هم ممکن است برای کاهش درد مورد استفاده قرار میگیرند.
- جراحی
به ندرت برای بهبود گردن درد به جراحی نیاز است ولی برای کاهش فشار روی ریشهی عصب یا ستون فقرات میتوان از جراحی استفاده نمود.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- رژیم غذایی خاصی توصیه نمیشود ولی در این مورد میتوانید با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید.
- به منظور کاهش سفتی و درد گردن میتوانید از کیسه گرم یا سرد روی گردن استفاده کنید و هر بار 15 تا 20 دقیقه کیسه را روی محل درد قرار دهید.
- دوش آب گرم میتواند به بهبود درد و سفتی گردن کمک کند.
- از فعالیتهای شدید که علائم و درد شما را بدتر میکنند و یا انجام ورزشهای پر برخورد یا بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید.
- از رانندگی زیاد با اتومبیل پرهیز کنید.
- با نظر پزشک تمرینات تقویت عضلات گردن و تمرینات کششی را هر روز انجام دهید.
- در طول روز موقعیت بدنی خود را در حالتی تنظیم کنید که فشار کمتری به گردن وارد شود.
- برای خواب از بالشهای مخصوص گردن استفاده کنید و از قرار دادن بالش بلند زیر سر اجتناب کنید.
- سعی کنید در طول روز خودتان یا با کمک فرد دیگری، گردن را به آرامی ماساژ دهید.
- به مدت طولانی در یک موقعیت نایستید یا ننشینید و موقعیت خود را به طور متناوب تغییر دهید.
- از فعالیتهایی مانند خم کردن سر به مدت طولانی برای کار با تلفن همراه یا رایانه یا کتاب خواندن، اجتناب کنید. در این مورد با پزشک خود مشورت کرده و روشهای جایگزین مانند استفاده از پایههای مخصوص پیدا کنید.
- بدون نظر پزشک از بریس یا گردن بند طبی استفاده نکنید زیرا استفاده نادرست از آن میتواند باعث بدتر شدن علائم شود.
- جهت تسکین درد از داروهای ضد درد طبق تجویز پزشک مصرف نموده و از استفاده بیرویه مسکن خودداری کنید.
- داروهای خود را به صورت منظم استفاده كنید. تعدادی از داروهای شما به عنوان ضد التهاب تجویز شدهاند و به جلوگیری از چسبندگیهای بعدی كمك میكنند، بنابراین حتی اگر درد هم نداشتید این داروها را قطع نكنید.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان و یا پزشک مراجعه کنید
- علائم و درد حتی با وجود مصرف دارو بدتر شده است.
- بیحسی و ضعف در بازوها، باسن یا پاها
- از دست دادن کنترل مثانه یا حرکات رودهای
- سایر موارد نگران کننده و یا اورژانسی