مدیریت بیماری
شالازیون
شالازیون یک توده کوچک و معمولا بدون درد است که روی پلک در زیر پوست ایجاد میشود. انسداد مجرای خروجی غده چربی و تجمع مواد در این محل باعث بروز این بیماری میشود. این غده ممکن است در پلک بالا یا پایین ایجاد شود و بدون درمان ناپدید شود. شالازیون یکی از بیماریهای شایع در چشم است که اغلب در پلک بالا ایجاد میشود.
گاهی اوقات شالازیون با گل مژه اشتباه گرفته میشود. گل مژه یک بیماری عفونی میباشد و عامل اینجاد آن نوعی باکتری است. این عارضه نیز مانند شالازیون توده ای ایجاد میکند اما معمولا دردناک است درحالی که شالازیون معمولا درد ندارد.
شالازیون معمولا مشکل مهم چشمی ایجاد نمیکند اما اگر باعث بروز انسداد و اختلال در بینایی شود لازم است به چشم پزشک مراجعه کنید.
علائم و نشانهها
شالازیون به صورت یک توده کوچک شروع میشود که ممکن است هنگام لمس قرمز، متورم و دردناک شود. بعد از چند روز، درد معمولا از بین می رود و برجستگی یا توده باقی میماند.
همچنین ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
- چشمان اشک آلود
- سوزش خفیف چشم
- تاری دید
علل شایع
در سراسر بدن غددی وجود دارد که سلولها، بافتها و اندامها به منظور حفظ عملکرد خود به مواد ترشح شده از این غدد نیازمند هستند.
غدد میبومیوس در پلک بالا و پایین وظیفه ترشح چربی را بر عهده دارند که با اشک مخلوط شده و چشمها را مرطوب و از آنها محافظت میکند. گاهی مجاری این غدد مسدود شده و چربی نمیتواند از آن خارج شود که این حالت باعث التهاب و چربی در ناحیه انسداد و در نتیجه عارضه شالازیون میشود. به ندرت، عفونت میتواند باعث ایجاد شالازیون شود.
تشخیص شالازیون از گل مژه (نوع دیگری از برجستگی پلک که ناشی از عفونت است) دشوار است. در گل مژه، خارش در لبه پلک و گاهی اوقات در قاعده مژه اتفاق میافتد اما شالازیون معمولا در وسط پلک است. گل مژه به احتمال زیاد دردناک است. همچنین تمایل به لکهای زردرنگ در مرکز دارد که ممکن است بعد از چند روز منفجر شود. اگر عفونت برطرف شود و مواد در غده گیر کرده باشد، گل مژه میتواند به شالازیون تبدیل شود.
عوامل تشدید کننده خطر
شالازیون بیشتر در بزرگسالان اتفاق میافتد تا کودکان. برخی از عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند، عبارتند از:
- التهاب پلک (بلفاریت)
- بیماری پوستی مانند درماتیت سبورئیک یا روزاسه آکنه
- بیماریهای دیگری مانند دیابت
- سابقه قبلی ابتلا به شالازیون
تشخیص
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص شالازیون وجود ندارد. پزشک احتمالا در مورد علائم، مشکلات چشمی گذشته و به طور کلی سابقه سلامتی بیمار سوال خواهد کرد.
اگر بیش از یک بار دچار چالازیا شدید، پزشک ممکن است توصیه کند که به متخصص چشم مانند چشم پزشک یا اپتومتریست مراجعه کنید. آنها میخواهند احتمال سایر مشکلات چشمی را رد کنند. درمان شرایطی مانند بلفاریت و اختلال عملکرد غدد میبومیوس میتواند از بازگشت شالازیون جلوگیری کند.
درمان
شالازیون اغلب طی روزها یا هفتهها بدون درمان از بین میرود. اما برخی موارد ممکن است روند را تسریع کنند.
روش پزشکی
اگر فکر میکنید دچار شالازیون شدهاید به پزشک خود مراجعه کنید. آنها ممکن است بخواهند آن را بررسی کنند و به شما بگویند چگونه از آن مراقبت کنید تا به بهبود آن کمک شود. آنها همچنین میتوانند قطره یا کرم چشم خاصی را برای استفاده پیشنهاد کنند.
اگر درمانهای دیگر موثر واقع نشدند، پزشک میتواند داروهایی را تجویز کند یا به شما استروئید تزریق کند تا مشکل برطرف شود. در موارد شدید، ممکن است لازم باشد ناحیه را بیحس کرده و آن را تخلیه کنند.
روش خانگی
یکی از راهکارها این است که یک دستمال تمیز، مرطوب و گرم را به محل مورد نظر بمالید. پزشک یا پرستار شما میتواند دستوراتی را در مورد اینکه چند وقت یکبار و برای چه مدت انجام دهید به شما بدهد.
همچنین ممکن است با تمیز کردن پلکها با صابون ملایم مانند شامپو بچه یا اسکراب پلک بدون نسخه به رفع سریعتر شالازیون کمک شود.
به آرامی منطقه را ماساژ دهید تا به باز شدن غده کمک شود. اما هرگز سعی نکنید یک شالازیون را فشار دهید یا بترکانید. این ممکن است مشکل را بدتر کند.
پیشگیری
هیچ روش مطمئنی برای جلوگیری از شالازیون وجود ندارد. با تمیز نگه داشتن پلکها میتوانید شانس ابتلا به آن را کاهش دهید:
- دستهای خود را اغلب بشویید، به ویژه قبل از دست زدن به چشمها و استفاده از لنزهای تماسی.
- قبل از خواب پلکهای خود را بشویید تا آرایش و سایر چیزهایی که میتوانند غدد را مسدود کنند پاک کنید.
- لوازم آرایشی چشم خود را هر 2 یا 3 ماه تعویض کنید.
- از لوازم آرایشی خود با دیگران به طور مشترک استفاده نکنید.