مدیریت بیماری
هایفما (خونریزی در چشم)
اتاق جلویی چشم به طور معمول حاوی مایع شفافی است که زلالیه نامیده میشود. این مایع توسط مژگانی که در حفرهی پشتی چشم قرار دارند ترشح میشوند. این مایع به شستشو و تغذیه بافت های داخل چشم کمک میکند. آسیب به چشم میتواند سبب بروز خونریزی در جلوی چشم (یا اتاق قدامی چشم)، بین قرنیه و عنبیه شود و این مایع شفاف، قرمز رنگ شود. این خونریزی داخلی چشم، هایفما نام دارد.
هایفما میتواند به صورت یک لخته خون یا لایهای از خون در کاسهی چشم دیده شود. زمانی که کل کاسهی چشم با خون پر شده باشد، هایفمای سیاه نامیده میشود. خونریزی خفیف، ممکن است به صورت لایهای از خون در کاسهی چشم، یا به صورت لکههای خونی کمرنگ معلق باشند. در صورتی که خونریزی خیلی کم باشد بدون وسایل چشم پزشکی نمیتوان وجود خون در چشم را تشخیص داد.
علائم و نشانهها
در صورتی که هایفما به علت وقوع یک حادثه و ضربهی وارد شده به چشم ایجاد شده باشد، ممکن است شخص احساس درد داشته باشد. در برخی موارد، دید تار نیز ممکن است از علائم خونریزی چشم باشد.
علل شایع
ضربهی وارد شده به چشم معمولا علت اصلی بروز هایفما میباشد. ممکن است که خونریزی 3-5 روز بعد از ضربهی وارد به چشم ادامه یابد. این آسیبها معمولا شامل آسیبهای وارد شده در ورزش مانند پرتاب اشیاء، چوب، توپ یا برخورد عضوی از بدن سایر افراد با چشم باشد. سایر علل میتواند شامل حوادث صنعتی، سقوط و یا دعوا باشد.
تشخیص
تشخیص این عارضه توسط چشم پزشک و با اخذ شرح حال توسط بیمار صورت میگیرد. چشم پزشک در مورد هرگونه سابقه آسیب به چشم، زمان آسیب دیدن چشم و نحوهی اتفاق افتادن آن سوال خواهد کرد. برای چشم پزشک مهم است که بداند مثلا، چشم با یک توپ آسیب دیده یا به علت ورود شاخهی درخت دچار خونریزی شده است.
برای تشخیص، چشم پزشک معاینات کامل چشمی را انجام میدهد. این معاینات شامل موارد زیر هستند:
- تست بینایی دقیقی برای بررسی چگونگی دید انجام میشود. علاوه بر آن فشار داخل چشم باید به طور کامل بررسی شود.
- با استفاده از میکروسکوپ مخصوصی به نام اسلیپ لمپ ساختار داخلی چشم به دقت بررسی میشود.
- در صورتی که آسیب شدیدی به چشم وارد شده باشد، چشم پزشک ممکن است، سیتیاسکن را پیشنهاد کند تا به طور کامل کاسهی چشم و سایر اعضای صورت را بررسی کند.
درمان
خونریزی در چشم قابل درمان است، اما پزش باید به طور منظم روند بهبودی را بررسی کند. اگر فشار داخل چشم افزایش یابد یا خونریزی دوباره اتفاق افتد حتما بیمار باید در بیمارستان بستری شود.
افرادی که به علت خونریزی چشمی در بیمارستان بستری هستند باید، به مدت دو هفته از محافظهای چشمی استفاده کنند. علاوه بر آن ممکن است که به معاینات گسترده حداقل به مدت 2-4 هفته نیاز باشد.
هر سال باید، چشم را معاینه کرد تا فشار داخل چشم اندازهگیری شود و از بروز احتمالی آب سیاه جلوگیری شود.
در صورتی که ضربهی محکمی به چشم وارد شد و یا به هر دلیل دیگری چشم دچار خونریزی گردید سریعا باید به چشم پزشک مراجعه شود، چون خونریزی چشمی یک موقعیت اورژانسی است. حتی در صورتی که نمیتوانید به چشم پزشک مراجعه کنید حتما به بخش اورژانس بیمارستان بروید.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- حرکت چشم را محدود کنید و تا جایی که میتوانید سر را در هنگام استراحت بالا نگه دارید.
- از انجام فعالیتهایی که به چشم فشار وارد میکنند اجتناب کنید.
- در ساعات اولیه پس از حادثه از مطالعه یا کارهایی که نیاز به حرکت زیاد چشم دارند، اجتناب کنید.
- از دست زدن، مالش و تماس دست با چشم خود اجتناب کنید و از چشم خود محافظت کنید.
- تا زمانی که چشم شما بهبود نیافته، از سفرهای هوایی و رفتن به ارتفاعات خودداری کنید.
- تا زمان بهبودی کامل از لنز تماسی یا آرایش چشم اجتناب کنید.
- تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است، از رانندگی اجتناب کنید.
- از آنجا که داروهای حاوی آسپیرین سبب بروز خونریزی میشوند، استفاده از آنها ممنوع است. در مورد ممنوعیتهای دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورت تجویز قطره چشم و یا دارو، دارو و قطره خود را مطابق دستورالعمل پزشکتان مصرف کنید.
- به منظور استفاده از قطره چشم: ابتدا دست خود را شسته و سر خود را به سمت عقب متمایل کرده و پلک پایینی خودد را با انگشت به سمت پایین بکشید. قطره را در قسمت داخلی پلک پایین بچکانید و سپس چشم خود را به مدت 30 ثانیه تا یک دقیقه ببندید تا قطره در اطراف چشم پراکنده شود.
- معاینات چشمی خود را به طور منظم دنبال کنید.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان و یا پزشک مراجعه کنید
- درد شدید چشم
- عدم توانایی در دیدن یا تغییرات بینایی
- افزایش خون درون چشم
- بروز علائم جدید مانند تورم
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- سایر موارد نگران کننده و یا اورژانسی