آنژیوپلاستی عروق کرونر روشی است که برای بازکردن عروق کرونر مسدود یا تنگ شده قلب استفاده می شود. اصطلاح آنژیوپلاستی به معنای استفاده از بادکنک برای بازکردن شریان باریک یا مسدود شده می‌باشد. با این حال، اکثر روش‌های آنژیوپلاستی مدرن شامل قرار دادن یک لوله فلزی کوتاه، به نام استنت، در طی عمل جراحی در رگ مسدود شده هستند. استنت به طور دائم در جای خود قرار می‌گیرد تا خون آزادتر جریان یابد.

آنژیوپلاستی عروق کرونر، گاهی به عنوان آنژیوپلاستی عروق کرونر جلدی از طریق پوست هم شناخته می‌شود که به ترکیبی از آنژیوپلاستی عروق کرونر با استنتینگ گفته می‌شود.

دلایل انجام

قلب مانند همه اندام‌های بدن، نیاز به جریان مداوم خون دارد که خون توسط شریان‌های کرونر برای قلب تأمین می‌شود. در برخی افراد، شریان‌ها می‌توانند تنگ و سخت شوند که به آن تسلب شریان گفته می‌شود و می‌تواند باعث بیماری عروق کرونر قلب شود. کاهش جریان خون به قلب، می‌تواند به درد قفسه سینه موسوم به آنژین صدری منجر گردد، که معمولاً به دنبال فعالیت بدنی یا استرس ایجاد می‌شود. اما آنژین اغلب می‌تواند با دارو درمان شود، درصورتی که دارو تاثیری نداشته باشد ممکن است برای بازگرداندن خون به قلب آنژیوپلاستی عروق کرونر لازم باشد.

آنژیوپلاستی عروق کرونر نیز اغلب به عنوان یک درمان اضطراری پس از سکته قلبی استفاده می‌شود.

مزایای آنژیوپلاستی کرونر

اکثراً، جریان خون پس از آنژیوپلاستی بهبود می‌یابد. در اکثر افراد علائم نسبت به قبل از عمل بهتر شده و قادر به انجام کارهای بیش‌تری هستند.در حمله قلبی، آنژیوپلاستی شانس زنده ماندن را بیش‌تر از دارو های لخته خون (ترومبولیز) افزایش می‌دهد. آنژیوپلاستی همچنین می‌تواند شانس ابتلا به حمله قلبی دیگری را در آینده کاهش دهد.

آنژیوپلاستی عروق کرونر یکی از متداول‌ترین انواع درمانی قلب است.

آنژیوپلاستی، بیش‌تر در افراد 65 سال و بالاتر انجام می شود، زیرا احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی بیش‌تر است. از آنجا که این عمل به برش‌های بزرگ در بدن نیاز ندارد، معمولاً در بیش‌تر افراد با خیال راحت انجام می‌شود. پزشک آنژیوپلاستی را به عنوان یک روش درمانی با حداقل آسیب و تهاجم توصیه می‌کند. خطر عوارض جدی ناشی از آنژیوپلاستی عروق کرونر به طور کلی کم است، اما این امر به عواملی چون سن، سلامت عمومی و سابقه بیماری قلبی بستگی دارد.

گزینه‌های جایگزین آنژیوپلاستی

اگر بسیاری از شریان‌های کرونر مسدود و تنگ شده، یا ساختار شریان‌های غیرطبیعی باشد، ممکن است شما تحت عمل جراحی پیوند بای‌پس عروق کرونر قرار بگیرید که در این عمل جراحی پیوند بای پس عروق کرونر که نوعی جراحی آسیب زننده است که در آن عروق کرونر با رگ‌های خونی از قسمت دیگر بدن جایگزین می‌شوند. قبل از انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر، پزشک باید مطمئن شود که عمل برای شما مناسب می‌باشد یا نمی‌باشد؟

در حین ارزیابی قبل از عمل، از شما آزمایش خون گرفته می‌شود و یک بررسی کلی از وضعیت سلامتی شما انجام خواهد شد. همچنین ممکن است قبل از آنژیوپلاستی روشی به نام آنژیوگرافی انجام شود. در آنژیوگرافی سرخرگ‌های شما برای تشخیص محل انسداد بررسی می‌شوند. بعضی اوقات متخصص قلب و عروق شما ابتدا آنژیوگرافی و سپس بعد از آن، آنژیوپلاستی را در ادامه جراحی انجام می‌دهد.

شما باید 4 الی 6 ساعت قبل از انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر ناشتا باشید. معمولاً تا روز عمل می‌توانید به جز داروهای رقیق کننده خون( ضدانعقاد خون) مانند وارفارین، اکثر داروها را به صورت طبیعی مصرف کنید.

در صورت مصرف هر نوع داروی دیابت شما باید با هماهنگی پزشک خود زمان مصرف دارو را در روز عمل تغییر دهید.

محل انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر

آنژیوپلاستی عروق کرونر معمولاً در اتاقی به نام اتاق کاتتریزاسیون انجام می‌شود. این اتاق مجهز به تجهیزات اشعه ایکس است که به پزشک اجازه می‌دهد روی نمایشگر، همه مراحل را ببیند.

عوارض احتمالی

مانند همه جراحی‌ها، آنژیوپلاستی عروق کرونر عوارضی را به همراه دارد. با این حال، خطر بروز عوارض کم هستند. عوارض می‌تواند در طی یا بعد از آنژیوپلاستی ایجاد شود.

عوارض جدی‌تر کم‌تر دیده می‌شود، اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• آسیب به شریان در قلب
• حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ
• خونریزی بیش از حد و نیاز به انتقال خون
• صدمه به شریان که استنت در آن قرار داده شده
• واکنش حساسیتی( آلرژیک) به ماده حاجب استفاده شده در طول عمل
• خونریزی یا کبودی در زیر پوست جایی که کاتتر وارد شده

 عوامل تشدید کننده خطر

عوامل مختلفی خطر ابتلا به عوارض آنژیوپلاستی را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:

• سن

هر چه سن بیش‌تر باشد، خطر بروز عوارض بیش‌تر است.

• معالجه اضطراری برای سکته قلبی

درمان اورژانسی همیشه خطرناک است. به خاطر زمان کمی که برای انجام مداخله وجود دارد احتمال خطر بالا می‌رود.

• ابتلا به بیماری کلیوی

ماده حاجب در هنگام استفاده در آنژیوپلاستی گاهی اوقات می‌تواند آسیب بیش‌تری به کلیه‌ها وارد کند.

اقدامات قبل از مداخله 

از شما خواسته می‌شود که روی یک میز پرتونگاری روی پشت خود دراز بکشید. یک مانیتور قلب به شما وصل شده و از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود.

ابتدا لوله انعطاف‌پذیر نازک (کاتتر) وارد یکی از شریان‌های کشاله ران، مچ دست یا بازو می شود. کاتتر با استفاده از یک فیلم اشعه ایکس به شریان کرونر آسیب دیده هدایت می‌شود.

  روش انجام

آنژیوپلاستی عروق کرونر با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و شما در حین عمل هوشیار هستید.

یک سیم نازک و انعطاف‌پذیر از داخل کاتتر منتقل می‌شود. یک بادکنک کوچک از سیم به شریان تنگ شده ارسال می‌گردد. این بادکنک را 20 تا 30 ثانیه باد می‌کنند. این کار با از بین بردن چربی دیواره‌های داخلی شریان، دیواره شریان را بازتر می‌کند. امکان دارد این کار چندین بار تکرار شود.

درد در آنژیوپلاستی عروق کرونر

وقتی بادکنک شریان را به طور کامل مسدود می‌کند، شاید درد قفسه سینه ایجاد شود. با حرکت سوند در شریان، نباید احساس دیگری داشته باشید، اما احتمال دارد گاهی اوقات ضربان قلب یا ضربان قلب اضافی را احساس کنید. این علائم نگران کننده نیست و کاملاً طبیعی می‌باشند.

استنت بعد از باد کردن بادکنک در داخل شریان باقی می‌ماند. پس از اتمام عمل، متخصص قلب بررسی می‌کند که شریان به اندازه کافی باز شده باشد. بادکنک، سیم، کاتتر و غلاف پس از جراحی برداشته می‌شود. هرگونه خونریزی با فشار محکم متوقف می‌شود. در بعضی موارد، غلاف برای چند ساعت یا یک شب قبل از خارج شدن در محل باقی می‌ماند. آنژیوپلاستی کرونر معمولاً بین 30 دقیقه تا 2 ساعت طول می‌کشد. اگر تحت معالجه آنژین صدری قرار دارید، به طور معمول یک یا دو روز در بیمارستان بستری خواهید شد. بعد از آن حداقل برای یک هفته باید از بلند کردن اجسام سنگین، فعالیت‌های شدید و رانندگی خودداری کنید.

استنت

استنت یک لوله فنر مانند سیم کوتاه است که مانند داربست عمل می‌کند تا شریان شما را باز نگه دارد. 2 نوع اصلی استنت وجود دارد:

استنت فلز بدون پوشش دارویی

در استنت‌های فلزی بدون پوشش ممکن است مجاری عروق دوباره تنگ شوند. چون سیستم ایمنی بدن به استنت به عنوان جسم خارجی حمله می‌کند. در این صورت باعث تورم و رشد بیش از حد بافت در اطراف استنت می‌شود.

استنت دارویی

این استنت با داروهایی پوشیده می‌شود که خطر انسداد مجدد شریان‌ها را کاهش می‌دهد. استنت‌های دارویی به تدریج موادی آزاد می‌کنند که جلوی بسته شدن عروق را تا حدی می‌گیرد.