مدیریت بیماری
آسیبهای نخاع
آسیبهای نخاعی ممکن است با هر نیروی قوی وارده به سر، پشت، قفسهسینه یا پاها ایجاد شوند. فردی که از ارتفاع سقوط میکند، ممکن است در طیف وسیعی از موقعیتها به زمین برخورد کند.
نخاع حتی زمانی که مصدوم رو به پایین، روی قفسهسینه به زمین برخورد میکند، تکان میخورد. یک علت شایع آسیب نخاعی تصادفات است که در آن یک وسیله نقلیه با عابر پیاده یا وسایل نقلیه دیگر برخورد میکند. هم چنین آسیب نخاعی ممکن است در تفریحات یا ورزشها به خصوص در ورزشهای با تماس بالا مانند راگبی یا شیرجه در آبهای کمعمق یا تیره اتفاق بیفتد. در موارد شدید، ممکن است مصدوم در پایینتر از ناحیه آسیب، دچار فلج شود؛ برای مثال فلج اندام تحتانی (پاها) در آسیبهای ستون قفرات پشتی یا کمری یا فلج چهار اندام (پاها و دستها) در آسیب ستون فقرات گردنی. در صورت فلج شدن مصدوم و شناور ماندن در آب، مرگ رخ خواهد داد مگر اینکه فورا او را نجات دهید.
آسیبهای وارده به نخاع، اغلب با آسیب سر همراه هستند و هنگام ارزیابی مصدوم و مدیریت آسیب نخاعی باید آسیب سر را نیز در نظر داشته باشید.
علائم و نشانهها
- درد در نواحی سر، گردن یا ستون فقرات پایینتر
- تغییر حس، سوزن سوزن شدن یا بیحسی انگشتان دست یا پا
- از دست دادن قدرت عملکرد در اندام فوقانی یا تحتانی
- تغییر سطح هوشیاری
- خونریزی یا نشت مایع آغشته به خون از گوش و بینی
- سردرد
- سرگیجه و از دست دادن تعادل و هماهنگی
- تهوع یا استفراغ
- زخم یا کبودی یا ناحیه تحت تاثیر
اقدامات گام به گام
- ارزیابی مصدوم
- سطح هوشیاری مصدوم را بررسی کنید:
بیمار بیهوش با تنفس عادی
- مصدوم را به یک سمت در وضعیت ریکاوری قرار دهید و از حرکت دادن سر و گردن بپرهیزید.
- اگر بیش از یک نفر هستید، در حین چرخش سر را حمایت کنید. این کار را به تاخیر نیندازید.
همیشه باز و تمیز کردن راه هوایی را بیش از هر آسیب احتمالی دیگری (از جمله آسیب نخاعی) در اولویت قرار دهید. مصدوم ممکن است سریعا به علت انسداد راه هوایی بمیرد، در حالی که از دید اطرافیان، آسیب نخاعی ممکن است جدیتر در نظر گرفته شود.
با شماره 115 تماس بگیرید.
بیمار هوشیار
- در صورت امکان، از فردی بخواهید که سر مصدوم را نگه دارد.
- با دقت آسیبهای وارده به مصدوم را بدون حرکات غیرضروری، ارزیابی کنید.
- ابتدا زخمهای در حال خونریزی را بررسی کرده و از خونریزی غیرضروری، با پانسمان فشاری جلوگیری کنید.
- زخمهای جزئی را برای محافظت در برابر آسیب بیشتر بپوشانید.
در تغییر شکل واضح اندامها، دستها یا پاها، بدون حرکت دادن مصدوم، به صورت ابتکاری از پدهایی برای حمایت از ناحیه آسیب دیده استفاده کنید.
- استراحت و اطمینان بخشی به مصدوم
- به مصدوم اطمینان دهید که افراد آموزش دیده در راه هستند.
- بدون حرکت سر، گردن و ستون فقرات، مصدوم را در راحتترین وضعیت ممکن قرار دهید.
به عنوان یک قاعده کلی، از فرد هوشیار بخواهید اندام خود را حرکت دهد تا چیزی زیر وی قرار دهید. سعی نکنید حتی برای ایجاد راحتی بیشتر مصدوم، بدن وی را به تنهایی (بدون کمک خود او) حرکت دهید. برای مثال، اگر مصدوم میتواند سر خود را به اندازه کافی برای قرار دادن پد نرم زیر آن بالا بیاورد، احتمال آسیب کمتری وجود دارد و بهتر است تا اینکه شما سر مصدوم هوشیار را بلند کنید.
- با پوشاندن مصدوم، دمای بدن را حفظ کنید. اگر هوا بسیار گرم، سرد یا مرطوب است، برای جلوگیری از انتقال گرما و سرما از سطح زیرین به بدن مصدوم، به آرامی زیر اندامها و سر او، لباس یا روزنامهای قرار دهید.
- مصدوم را زیر نظر تغییر در سطح هوشیاری بررسی کنید
- سطح هوشیاری بیمار را هرچند دقیقه بررسی کرده وتغییرات را یادداشت کنید.
- در صورت وجود هرگونه تغییر در سطح هوشیاری، برای حفظ راه هوایی فورا بیمار را به یک طرف برگردانید.
آسیب نخاعی در آب
اگر در یک مصدوم هوشیار شناور در آب به آسیب نخاعی مشکوک هستید، تا زمان رسیدن آمبولانس از مصدوم در آب مراقبت کنید.
تجهیزات کافی و پرسنل آموزش دیده برای بیرون آوردن مصدوم هوشیار از آب تلاش نکیند، زیرا ممکن است منجر به عوارض جدی یا حتی مرگ آسیب دیده شوید. همیشه بهترین راه برای بیرون آوردن ایمن مصدوم، حمایت از مصدوم به وسیله یک شناگر ماهر در آب است (جز در آبهای خروشان مانند دریا).
مصدوم هوشیار کاملا فلج، بدون کمک قادر به تغییر وضعیت خود نیست و به کمک نیاز دارد و در غیر این صورت غرق خواهد شد.
- برای جلوگیری از ورود آب به راه هوایی، سرو گردن و بالاتنه، مصدوم را حمایت کنید
- ستون فقرات را در یک راستا مستقیم نگه دارید
- برای حفظ کشش و شناور ماندن مصدوم روی آب، او را مطابق شکل، از ناحیه سروگردن به دنبال خود بکشید. از هرگونه حرکت خشونت آمیز یا تغییرات ناگهانی در مسیر اجتناب کنید.
- اگر مصدوم هوشیار نیست
- مصدوم را فورا از آب خارج کنید وعادی بودن تنفس را بررسی کنید. در صورت لزوم احیای قلبی-ریوی را شروع کنید.