مدیریت بیماری
سونوگرافی
سونوگرافی، یک روش تشخیصی غیر تهاجمی است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر ساختارهای بدن استفاده می‌کند. این امواج صوتی با گوش انسان قابل تشخیص نیستند و کارشناس یا پزشک با قرار دادن وسیله‌ای به نام مبدل (پراب یا کاوشگر) بر روی قسمت مورد نظر بدن و با استفاده از دستگاه سونوگرافی، تصاویری از ساختارهای داخلی بدن تهیه می‌کند.
این تصاویر می‌توانند اطلاعات ارزشمندی برای تشخیص و درمان انواع بیماری‌ها و شرایط فراهم کنند. آزمایشات سونوگرافی در برخی از موارد با قرار دادن یک دستگاه در داخل بدن انجام می‌شود که به آن سونوگرافی داخلی می گویند و در برخی از موارد با قرار دادن یک قطعه از دستگاه در خارج از بدن به نام پروپ تصاویر را روی صفحه نمایشگر مشاهده می‌نمایند.
دلایل انجام
سونوگرافی می‌تواند به عنوان یک ابزار تشخیصی یا غربالگری برای تأیید اختلالات پزشکی یا کمک به انجام اقدامات پزشکی کاربرد داشته باشد. همچنین به عنوان یک ابزار درمانی در اختلالات اسکلتی عضلانی، سنگ کلیه (سنگ کلیه) و سنگ کیسه صفرا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیشترین موارد کاربرد سونوگرافی عبارتند از:
- مشاهده رحم و تخمدان یک خانم باردار و ارزیابی وضعیت جنین
- تشخیص بیماری های کیسه صفرا
- ارزیابی جریان خون در عروق در مشکلات قلبی
- راهنمای سوزن بیوپسی (نمونه برداری) یا درمان تومور
- ارزیابی توده‌ای در پستان
- بررسی غده تیروئید
- تشخیص برخی سرطان‌ها
- مشخص کردن مشکلات تناسلی و اختلالات پروستات
- ارزیابی اختلالات مفاصل
- بررسی سایر اختلالات با نظر پزشک
عوارض احتمالی
سونوگرافی از نظر ایمنی در سطح بالایی قرار دارد تا حدی که بیش از 30 سال است مورد استفاده منظم پزشکی قرار گرفته است. با وجود این، امواج فراصوت با شدت بالا، می‌توانند باعث ایجاد ناراحتی و آسیب جدی در بافت نزدیک منطقه سونوگرافی شده شوند. در حال حاضر، سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی به منظور تهیه تصویری از جنین در حالی که هنوز در رحم است، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آمادگی قبل از مداخله
در اکثر موارد انجام سونوگرافی تشخیصی نیازی به آمادگی خاصی ندارد.
برای برخی از موارد سونوگرافی، مانند کیسه صفرا، پزشک ممکن است توصیه کند که تا 6 ساعت قبل از آزمایش چیزی خورده یا نوشیده نشود. آزمایشات سونوگرافی دیگر، مانند لگن، ممکن است نیاز به یک مثانه پرداشته باشد، یا پزشک ممکن است بخواهد که فرد شش لیوان آب دو ساعت قبل از آزمایش بنوشید و تا زمانی که آزمایش تمام شود، ادرار نکند. هنگامی که برای سونوگرافی برنامه ریزی می‌کنید، از پزشک دستورالعمل‌های خاص قبل از آزمایش را بپرسید.
شرح اقدام
در اکثر موارد، سونوگرافی یک ابزار تشخیصی بدون درد و غیر آسیب زننده محسوب می‌شود. این روش معمولا از 30 دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد.
معمولاً بیمار در موقعیت راحتی قرار می گیرد که کارشناس سونوگرافی یا پزشک به بخش مورد نظر از بدن مورد دسترسی داشته باشد. ناحیه مورد بررسی با مقدار کمی ژل پوشانده می شود تا حباب‌های هوا بین مبدل و پوست از بین برود. کارشناس یا پزشک مبدل را روی قسمتی که مورد بررسی قرار می‌گیرد، حرکت می‌دهد تا تصاویر را بدست آورد. ممکن است هنگام انتقال مبدل بر روی یک ناحیه، احساس فشار کنید و اگر منطقه حساس باشد ممکن است احساس درد کنید، اما امواج حاصل از مبدل باعث ایجاد درد نمی شوند.
اگر از سونوگرافی داپلر استفاده شود، ممکن است صداهای شبیه به پالس را بشنوید.
برخی از روش‌های سونوگرافی مانند سونوگرافی از طریق مقعد، اکوکاردیوگرام مری، سونوگرافی ترانس واژینال و … در داخل بدن انجام می شود که در این روش، مبدل به ناحیه‌ی مورد نظر بدن وارد شده و تصاویر را روی نمایشگر ایجاد می‌کند.
نتایج قابل انتظار
پس از اتمام سونوگرافی، ژل از پوست پاک می شود. شما می توانید بلافاصله یا طی چند ساعت فعالیت طبیعی خود را از سر بگیرید.
یک پزشک آموزش دیده برای تفسیر مطالعات تصویربرداری(رادیولوژیست) تصاویر را تجزیه و تحلیل کرده و گزارش را برای پزشکتان می‌فرستد و پزشک شما نتایج را با شما در میان می‌گذارد.
محدودیت‌هایی برای سونوگرافی وجود دارد که ممکن است نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.
