مدیریت بیماری
عفونت مفصل تعویض شده
به طور کلی تعویض مفصل، عمل جراحی است که به منظور ترمیم یا جایگزینی مفصل آسیب دیده انجام می‌گیرد و هدف از آن بهبود حرکات طبیعی مفاصل یا کاهش درد در ناحیه مفاصل می‌باشد.
روش‌های بدون نیاز به جراحی، بدون خطر هستند. با وجود این، درصد کمی از بیمارانی که عمل تعویض مفصل را انجام می‌دهند، ممکن است دچار عفونت بعد از عمل شوند.
عفونت‌های مفصل تعویضی ممکن است در محل زخم یا ناحیه‌ی اطراف ایمپلنت‌های مصنوعی ایجاد شوند. همچنین این عفونت می‌تواند در زمان بستری شدن در بیمارستان یا پس از رفتن به خانه ایجاد شود. حتی این عفونت‌ها ممکن است سال‌ها پس از عمل جراحی، بوجود بیایند.
به طور کلی، هر عفونتی در بدن می‌تواند به مفصل تعویض شده، سرایت کند. باکتری‌ها، عامل اصلی ایجاد عفونت هستند. اگر باکتری وارد جریان خون شود، سیستم ایمنی بدن با آن مبارزه کرده و آن را از بین می‌برد ولی از آنجا که مفصل مصنوعی از جنس فلز یا پلاستیک است، از بین بردن باکتری‌ها برای سیستم ایمنی مشکل است. اگر باکتری‌ها به مفصل مصنوعی برسند، در آنجا تکثیر شده و باعث ایجاد عفونت خواهند شد.
علائم و نشانه‌ها
علائم و نشانه‌های عفونت مفصل تعویض شده عبارتند از:
- افزایش درد یا سفتی در مفصلی که قبلا به خوبی عمل می‌کرد.
- تورم
- گرمی یا قرمزی اطراف زخم
- نشت مایع از زخم
- تب و لرز یا تعرق شبانه
- خستگی مفرط
علل شایع
در حین جراحی ممکن است کل مفصل عفونی شود یا ممکن است هفته‌ها یا سال‌ها پس از جراحی این اتفاق بیفتد.
شایع‌ترین راه‌های ورود باکتری به بدن که عامل ایجاد عفونت است، عبارتند از:
- از طریق شکاف ایجاد شده روی پوست
- در زمان انجام اعمال دندانپزشکی مثل کشیدن دندان یا عصب کشی
- از طریق زخم‌های ایجاد شده در جراحی‌های دیگر
برخی از افراد در خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت مفصل تعویض شده قرار دارند. این عوامل افزایش خطر عفونت عبارتند از:
- نقص سیستم ایمنی مثل بیماری ایدز / HIV
- بیماری دیابت
- بیماری‌های گردش خون محیطی مثل گردش خون ضعیف در دست‌ها یا پاها
- درمان‌های سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی مثل شیمی‌درمانی یا مصرف کورتون
- چاقی بیش از حد
تشخیص
اگر پزشک به عفونت در ناحیه مفصل تعویض شده مشکوک باشد، با بیمار درباره‌ی سابقه‌ی پزشکی صحبت می‌کند. همچنین علائم را بررسی کرده و آزمایشات زیر را به وی توصیه خواهد کرد:
- روش‌های تصویربرداری
استفاده از اشعه‌ی ایکس و اسکن استخوان می‌تواند به پزشک در تعیین محل دقیق عفونت در ایمپلنت‌ها، کمک کند.
- روش‌های آزمایشگاهی
آزمایشات خون می‌تواند وجود هرگونه عفونت در بدن را مشخص کند. پزشک احتمالا آزمایشات خون متعددی را برای شما تجویز می‌کند که هرکدام از این آزمایشات نشان دهنده‌ی یکی از مشخصه‌های ایجاد کننده‌ی بیماری هستند.
علاوه بر این، پزشک ممکن است مایع اطراف مفصل را کشیده و از نظر وجود عفونت مورد آزمایش قرار دهد.
درمان
- روش بدون نیاز به جراحی
در برخی موارد، تنها پوست و بافت نرم اطراف مفصل دچار عفونت شده‌اند و عفونت به بخش‌های عمیق و مفصل مصنوعی نرسیده است. به این نوع از عفونت، “عفونت سطحی” گفته می‌شود.
اگر این عفونت در مراحل اولیه تشخیص داده شود، پزشک ممکن است برای درمان آن از آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی استفاده کند.
- روش‌های جراحی
عفونت‌هایی که به قسمت‌های عمیق‌تر و مفصل مصنوعی رسیده‌اند، به منظور درمان نیاز به جراحی دارند.
- دیبریدمنت
عفونت‌های عمیقی که در روزهای اول تشخیص داده شوند، با استفاده از روش شستشوی مفصل درمان می‌شوند.
در این روش، که اصطلاحا به آن “دیبریدمنت” گفته می‌شود، جراح تمامی بافت آلوده به عفونت را خارج می‌کند. سپس ایمپلنت را به طور کامل تمیز کرده و پس از عمل، به مدت چند هفته برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.
- جراحی گام به گام
به طور کلی، هرچه عفونت مدت بیشتری درون بدن بماند، درمان آن سخت‌تر است. در مورد مفاصل مصنوعی هم پزشک برای درمان این نوع عفونت‌ها مجبور است که ایمپلنت را خارج کند.
مراحل جراحی پاکسازی عفونت‌های طولانی مدت مفصل مصنوعی عبارتند از:
- خارج کردن ایمپلنت
- شستشوی مفصل و بافت نرم اطراف آن
- قرار دادن یک پرکننده‌ی فضای (اسپیسر) آنتی بیوتیکی در محل مفصل
- تزریق آنتی بیوتیک
اسپیسر آنتی بیوتیکی، وسیله‌ای است که درون محل مفصل قرار می‌گیرد تا فضا و حالت این ناحیه را حفظ کند. همچنین باعث راحتی بیمار و کمک به تحرک بیمار تا زمان درمان عفونت می‌شود.
این اسپیسرها از سیمان استخوانی ساخته شده‌اند که با آنتی بیوتیک همراه می‌باشد. جریان آنتی بیوتیک در مفصل و بافت‌های اطراف آن در طول این مدت، به از بین بردن عفونت کمک می‌کند. بیمارانی که تحت این جراحی قرار می‌گیرند به مدت 6 هفته یا بیشتر، قبل از قرار دادن مفصل جدید، باید تحت درمان آنتی بیوتیکی قرار بگیرند.
پس از اینکه مفصل مصنوعی آماده شد، جراح اسپیسر آنتی بیوتیکی را خارج کرده و محل مفصل را دوباره شستشو داده و مفصل جدید لگن یا زانو را در محل خود قرار می‌دهد.
تزریقی یا خوراکی بودن آنتی بیوتیک، و همچنین مدت درمان بستگی به نوع عفونت موجود دارد. پزشک پس از اتمام درمان به شما توصیه می‌کند که از درمان‌های دیگر مثل فیزیوتراپی هم برای بهبود توانایی‌های حرکتی خود، استفاده کنید.
- جراحی تک مرحله‌ای
در این روش، ایمپلنت‌ها خارج شده و مفصل شستشو داده می‌شود و ایمپلنت‌های جدید در همین مرحله قرار داده می‌شوند. جراحی تک مرحله‌ای، به اندازه‌ی جراحی دو مرحله‌ای رایج نیست اما برای درمان عفونت‌های مفصلی، محبوبیت گسترده‌تری دارد.
