مدیریت بیماری
برنامهریزی برای زایمان
خانم عزیز تبریک میگوییم شما با قدرت و اراده خود سفر نه ماههی بارداری رابه سلامت طی کردهاید. این را بدانید که زایمان امری است کاملاً طبیعی که از ابتدای خلفت تاکنون اکثر زنان این تجربه را بارها و بارها به سلامت طی کردهاند.
تقریباً در پایان 3 ماهه سوم بارداری با نزدیک شدن به هفتهی 37 حاملگی، جنین شما برای تولد آمادگی لازم را به دست میآورد. با نزدیک شدن به تاریخ زایمان، شما باید محلی ایمن، بهداشتی و مجهز را با مشورت پزشک یا مامای خودتان انتخاب کنید.
وضع حمل که به معنی به دنیا آوردن بچه است، تمام روندهای طبیعی دخیل در زایمان را بر شرح زیر دربرمیگیرد.
- مرحله پیش درآمد و قبل از زایمان
- مرحله آمادگی برای زایمان
- مرحله روند زایمان
- مرحله ریکاوری و پس از زایمان
زمان مقدر زایمان آیا دقیق است؟
احتمالاً از روز اولی که برای مراقبت بارداری خود به پزشک یا ماما مراجعه کردید. آنها تاریخی را بر اساس تاریخ آخرین عادت ماهانه شما تعیین کردند البته باید بدانید این زمان تعیین شده برای زایمان تقریبی است. این زمان به شما و پزشک شما در فراهم نمودن یک زایمان ایمن کمک میکند.
باید بدانید که بیشتر مادران در این زمان مقرر زایمان نمیکنند، بلکه زایمان از 2 هفته قبل تا 2 هفته بعد از زمان تعیین شده، انجام میشود.
آغاز روند زایمان
چند ساعت آخر حاملگی انسان، با انقباضات رحمی که سبب باز شدن دهانه رحم و راندن جنین به مجرای زایمان میشود مشخص می گردد. البته باید بدانید در 3 تا 4 هفتهی آخر حاملگی ممکن است این انقباضات به نحوی دیگر در قسمت فوقانی شکم آغاز شود که به آن دردها کاذب زایمانی گفته میشود.
تفاوت بین دردهای کاذب زایمان با دردهای واقعی زایمان چیست؟
این تفاوتها را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید.
تفاوت | درد حقیقی | درد کاذب |
زمان | انقباضات به صورت منظم اتفاق می افتد و به هم نزدیک و نزدیک تر میشود. | انقباضات به صورت غیرمنظم رخ دهد و نزدیک به هم نمیباشد. |
شدت | شدت انقباضات به تدریج زیاد میشود. | شدت آنها تغییر نمیکند. |
تغییرات
|
انقباضات ممتد است و ممکن است با حرکت کردن بدتر شود. | انقباضات معمولا با تغییر وضعیت و یا راه رفتن خاتمه مییابد و یا کمتر میشود.
|
محل | معمولا انقباضات از سمت پشت به سمت جلو است. | معمولا انقباضات در قسمت پایین شکم و کشاله ران میباشد. |
مصرف مسکن (آرام بخش) | با مصرف مسکن برطرف نمیشود. | با مصرف مسکن برطرف میشود. |
برای شناسایی انقباضات و دردهای کاذب چه کنم؟
- ابتدا موضع را به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید.
- دفترچهای برای ثبت زمان شروع و محل درد تهیه کنیم.
- مثانه خود را تخلیه کنید.
- یک یا دو لیوان آب میوه یا شیر بنوشید.
- به پهلوی چپ بخوابید و در صورت نیاز از پشتی استفاده کنید.
- انگشت خود را روی قسمت بالای شکم بگذارید. حال با شروع حس درد
الف) اگر به راحتی انگشتان را بالای شکم فشار داده و حس کردید نرم است، انقباض زایمانی نمیباشد.
ب) اگر نتوانستید انگشتان را بالای شکم فشار دهید و احساس کردید سفت است انقباض زایمانی میباشد.
- تعداد انقباضات در یک ساعت زمان شروع و مدت زمان هر انقباض را یادداشت کنید.
- اگر در یک ساعت بیش از 4 انقباض داشتید با ماما یا پزشک تماس بگیرید و یا به بیمارستان مراجعه کنید.
توصیه به پدران و نزدیکان مادر
- در هنگام بروز درد اقدامات زیر را انجام دهید.
- زمان شروع انقباضهای مادر و مدت زمان آن را یادداشت کنید.
- به مادر کمک کنید که نفس عمیق بکشد و بدنش را شل کند.
- به مادر کمک کنید تا خونسردی خود را حفظ کند.
- از مادر بخواهید با شروع دردها بیشتر استراحت کند و انرژی خود را ذخیره کند.
- برنامهی رفتن به بیمارستان را هماهنگ کنید.
- وسیله نقلیه را فراهم کنید.
با وجود اینکه درد اصلیترین علامت شروع زایمان است اما موارد زیر نیز میتواند نشانهای از شروع زایمان باشد.
- نمایش خونی
- پارگی کیسه آب
- نمایش خونی عبارتست از مقدار کمی از ترشح آغشته به خون از مهبل اگر مقدار ترشح زیاد و در حد خونریزی باشد غیرطبیعی بوده و باید حتماً به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید.
- پارگی کیسه آب با ایجاد نمایش خونی زایمان طی چند ساعت یا چند روز دیگر رخ خواهد داد یکی از نشانههای شروع زایمان است هر چند ممکن است که کیسه آب به طور زودرس نیز پاره میشود ولی در اواخر بارداری پارگی کیسه آب نشان دهنده شروع روند زایمان و عاملی است که حتماً باید به بیمارستان مراجعه کنید.
بعضی از مواقع ممکن است زایمان زودتر از زمان تعیین شده اتفاق بیفتد که علائم آن عبارتند از:
- انقباضات رحمی بدون درد
- گرفتگی عضلات بالای استخوان شرمگاهی (که ممکن است ممتد و یا به صورت رفت و برگشتی باشد)
- کمردرد (که ممکن است ممتد و یا به صورت رفت و برگشتی باشد)
- احساس پایین آمدن جنین
- افزایش ترشحات یا سرازیر شدن مایع از مهبل
- گرفتگی عضلات معده مانند دردهای ناشی از نفخ (همراه با اسهال یا بدون اسهال)
- احساس فشار به لگن
در صورت مشاهده موارد بالا چه کارهایی باید انجام دهیم؟
- مثانه را تخلیه کنید
- به پهلوی چپ بخوابید، دستتان را بالای شکم گذاشته و انقباضات را بررسی کنید.
- انقباضات را یادداشت کنید.
- اگر فاصله بین انقباضات کمتر از 10 دقیقه است و به سرعت با ماما یا پزشک تماس بگیرید.
- اگر به پزشک دسترسی ندارید به بیمارستان مراجعه کنید.
- رانندگی نکنید.
- در صورت نیاز به کمک اورژانس با تلفن 115 تماس بگیرید.
علایم هشدار
هر کدام از موارد زیر اتفاق افتاد به سرعت با ماما یا پزشک خود تماس بگیرید:
- اگر به هر مقدار خونریزی دارید.
- اگر دردهای شدید و مداوم دارید، برای شمردن انقباضات به مدت یک ساعت منتظر نمایند و به سرعت تماس بگیرید.
- اگر احساس خیس شدن کردید، حتی اگر هیچگونه انقباضاتی ندارید.
- اگر نسبت به قبل حرکات جنین شما کاهش یا افزایش یافته است.
- اگر سردرد، تاری دید، دوبینی، درد سردل را استفراغ دارید.
- اگر احساس میکنید نسبت به قبل حال عمومی شما بدتر شده است.
برنامهریزی برای زایمان
مادر عزیز پیشنهاد ما به شما این است که در مورد کارهایی که باید قبل از زایمان انجام دهید برنامهریزی کنید این کار باعث کاهش نگرانی شما و افزایش آمادگیتان برای رویارویی با زایمان میشود.
توصیهها
- در دوران بارداری با مشورت پزشک، ماما یا حتی دوستان و بستگان خود پزشک کودک خود را انتخاب کنید.
- قبل از نزدیک شدن زمان زایمان، با مشورت ماما یا پزشک خود مکان زایمان را تعیین کنید.
- فاصل هی مکان زایمان تا منزل را برآورد کرده و به چگونگی رفت و آمد خود به آنجا توجه کنید.
- تاریخ احتمالی زایمان خود را به نزدیکتان اطلاع دهید.
- سعی کنید قبل از فرا رسیدن زمان زایمان با آب ولرم حمام کنید.
- با کمی از دوستان و اقوام هماهنگ کنید تا با شروع دردها کنارتان باشد زیرا وجود همراه در هنگام شروع دردها بسیار مفید و دلگرم کننده است.
- بهتر است اواخر ماه هفتم (هفته 28) وسایل مورد نیاز خود را برای مراجعه به بیمارستان وسایل مورد نیاز نوزاد را برای استفاده پس از تولد آماده کنید.
وسایل مورد نیاز برای خودتان
- لباس گشاد راحت
- دستمال کاغذی، نوار بهداشتی
- زیرانداز یکبار مصرف
- لباس زیر
- لوازم شخصی (صابون/ شامپو/ مسواک/ خمیردندان/ برس سر/ لوازم آرایشی/ دمپایی)
- شماره تلفنهای ضروری
- شارژ موبایل (در روزهای آخر نزدیک زایمان حواستان به پر بودن شارژ موبایلتان باشد)
- مدارک پزشکی مربوط به حاملگی فعل (جواب آزمایشات/ سونوگرافی/ پرونده بهداشتی و …)
وسایل مورد نیاز برای نوزاد
- لباس مناسب فصل (کلاه، جوراب، زیرپوش، شلوار، لباس رو)
- پتوی نوزاد
- پوشک
- ساک حمل وسایل نوزاد
- ساک حمل نوزاد
چه زمانی به بیمارستان مراجعه کنم؟
مناسبترین زمان برای رفتن به بیمارستان زمانی است که در طی 10 دقیقه 3 مورد و انقباض برایتان اتفاق بیفتد. البته در صورت خونریزی، آبریزش، کاهش و افزایش حرکات جنین، سردرد و تاری دید و سرگیجه و استفراغ و درد سردل سریعاً به ماما یا پزشک خود تماس گرفته و به با مشورت ماما یا پزشک خود مکان زایمان را تعیین کنید.