مدیریت بیماری
افزایش فعالیت‌های بدنی و ورزش در کنترل دیابت
فعالیت بدنی و ورزش موجب مصرف قند در ماهیچه‌ها، کاهش میزان قند خون و تاثیر بهتر انسولین در پایین آوردن قند خون می‌گردد. بهتر است ورزش، به صورت هوازی باشد. ورزشهای هوازی به ورزش‌هایی گفته می‌شود که با مصرف زیاد اکسیژن همراه باشد. مانند: دویدن آرام در مسافت‌های طولانی، پیاده‌روی تند، اسکی، شنا، دویدن، دوچرخه سواری و صحرانوردی.
مزایا و اثرهای ورزش در افراد دیابتی عبارتند از:
- کنترل بیماری دیابت
- کنترل وزن
- آمادگی عضلانی و تناسب اندام
- کاهش نیاز به انسولین: در اثر ورزش مداوم و منظم مصرف انسولین تا 20% کاهش پیدا می‌کند.
- اعتماد به نفس بیش‌تر
- تحمل استرس و فشارهای عصبی: ورزش باعث کاهش استرس و آرامش روانی می‌شود.
در افراد دیابتی غیروابسته به انسولین، فعالیت بدنی و ورزش عامل اصلی کنترل قندخون است، افزایش فعالیت بدنی، در پیشگیری از پیدایش دیابت نوع 2 غیروابسته به انسولین، موثر است. ورزش به همراه رژیم غذایی مناسب و کاهش وزن در رساندن وزن بدن به حد طبیعی مهم‌ترین قسمت درمان در این افراد می‌باشد.
هدف از کاهش وزن، کاهش بافت چربی است نه از بین رفتن پروتئین‌ها و بافت عضلانی بدن، در نتیجه کاهش وزن با ورزش، بهتر از کاهش وزن بوسیله رژیم غذایی به تنهایی است.
با اجرای توصیه‌های زیر می‌توانید ضمن انجام فعالیت بدنی مناسب از افت قند خون در طول ورزش جلوگیری کنید.
توصیه‌ها:
قبل از شروع برنامه‌ی ورزش
- سه تا پنج بار ورزش در هفته مناسب است.
- با پزشک، در خصوص اینکه چگونه و چه وقت، ورزش کنید، مشورت شود (با توجه به جثه، علاقه و توان جسمی).
- بعضی از انواع ورزش ممکن است به کنترل قند خون قبل، میان و بعد از ورزش نیاز داشته باشد که باید در این خصوص با پزشک مشورت کنید.
- بهتر است، ورزشی را که به آن علاقه دارید، انجام دهید.
- از ورزشهای خیلی سنگین پرهیز کنید.
- اگر می‌خواهید ورزش خود را افزایش دهید، باید میزان دریافت مواد غذایی را در حد مناسب افزایش دهید.
- در مورد مصرف مواد قندی قبل و بعد از ورزش از پزشک خود سوال کنید.
- میان وعده‌ی مناسب قبل و طی ورزش مصرف کنید.
- اگر زمان‌های مشخصی را برای ورزش برنامه‌ریزی کرده اید، در خصوص زمان تزریق انسولین با پزشک خود مشورت کنید.
- بهتر است شروع ورزش یک تا دو ساعت بعد از صرف غذا یا بعد از میان وعده‌های بعدازظهر و قبل از شام باشد.
- با مشورت پزشک یا کارشناس تغذیه، پیش از ورزش و هر یک ساعت در طول ورزش، مقداری مواد قندی مصرف کنید.
- بهتر است از جوراب نخی و کفش راحت با جنس کتان یا پلی استر استفاده کنید.
- بهتر است قبل از ورزش مایعات فراوان بنوشید.
- اگر قند خون بالای 250 واحد باشد یا در ادرار کتون، وجود داشته باشد نباید ورزش کنید.
شروع ورزش
- ابتدا بدن خود را با حرکات کششی گرم کنید و پس از تمام شدن ورزش به آرامی بدن را سرد کنید.
- فعالیت‌های ورزشی را به آهستگی آغاز و در طول زمان، به شدت آن اضافه کنید.
در زمان ورزش
- مدت زمان ورزش کوتاه باشد ولی بعد از ورزشهای طولانی، قند خون را کنترل کنید.
- اگر در هنگام ورزش، علائم افت قند داشتید (در دو تا سه نوبت) بهتر است با پزشک مشورت کنید.
- سعی کنید طی ورزش قسمت‌هایی از بدن که انسولین در آن‌ها تزریق شده است را کم‌تر حرکت دهید.
- آب به اندازه‌ی کافی همراه داشته باشید و از عرق کردن زیاد پرهیز کنید.
- کارت هویت بیماری، همواره همراهتان باشد (کارت، گردنبند، دستبند هویت ).
- اگر مشکل بینایی دارید در هنگام ورزش کردن تا حد امکان سر و گردن خود را ثابت نگه دارید.
- اگر فشار خون بالا دارید از ورزشهای سنگین بپرهیزید.
- میزان قندخون خود را قبل و بعد از ورزش کنترل کنید.
- به همراه خود آب نبات داشته باشید.
- از ورزش‌هایی که با عرق کردن آب بدن بیش از حد هدر می‌رود خودداری کنید.
- به میزان کافی آب بنوشید.
- از جوراب نخی و کفش مناسب استفاده کنید.
