پانکراتکتومی، ‌جراحی حذف لوزالمعده است. در خارج کردن لوزالمعده ممکن‌است کل اندام حذف و یا بخشی از این عضو خارج شود.

درحالی‌که حذف تومورهای لوزالمعده به حذف کلی لوزالمعده ترجیح داده می‌شود، در برخی از بیماران که تشخیص به‌موقع انجام‌نشده است، جراح مجبور به حذف کلی لوزالمعده است. معمولاً افرادی که در سر لوزالمعده آن‌ها (نزدیک به دوازدهه یا قسمت اول روده کوچک) تومورهای کوچک وجود دارد، جراحی می‌تواند گزینه مناسبی برای درمان باشد. زردی از علائم اولیه وجود تومور است و هیچ شواهدی از گسترش بیماری به اندام‌های دیگر دیده نمی‌شود.

دلایل انجام

خارج کردن لوزالمعده زمانی لازم است که این عضو توسط ضربه به‌شدت آسیب دیده است.

پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) مزمن یکی دیگر از شرایطی است که نیاز به خارج کردن لوزالمعده دارد. پانکراتیت مزمن منجر به آسیب دائمی ‌به این عضو می‌شود و می‌تواند منجر به التهاب حاد لوزالمعده شود. این وضعیت دردناک معمولاً از سوءمصرف الکل یا وجود سنگ‌های صفراوی حاصل می‌شود. در بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری التهابی، لوزالمعده به‌طور گسترده‌ای درگیر است.

خارج کردن لوزالمعده تنها زمانی انجام می‌شود که عمل جراحی منافع مشخصی را به همراه داشته باشد.

عوارض احتمالی

• خونریزی: در موارد خونریزی پس از عمل، بیمار ممکن‌است به اتاق عمل برود تا منبع خونریزی پیدا شود، یا ممکن‌است برای متوقف کردن خونریزی تحت درمان‌های دیگر قرار گیرد.
• تخیله معده: یکی از رایج‌ترین عوارض ناشی از این روش درمانی، تخلیه معده است که در آن غذا و مایعات به‌آرامی‌ به معده می‌روند. برای مدیریت این مشکل، بسیاری از جراحان لوله‌های تغذیه‌ای را در محل عمل اصلی وارد می‌کنند و از طریق این لوله‌ها، مواد مغذی به‌طور مستقیم به روده بیمار می‌رود.
• نشت لوز‌المعده: عارضه شایع بعدی، نشت لوزالمعده است. این نشت با باقی‌مانده لوزالمعده و سایر ساختارها در شکم در ارتباط است. اکثر جراحان از تخلیه کافی محل جراحی اطمینان دارند.

پس از خارج کردن کامل لوزالمعده، بدن توانایی تولید انسولین، آنزیم‌ها و سایر مواد ترشحی را از دست می‌دهد، بنابراین برای جلوگیری از ایجاد بیماری، داروهای خاصی مورد نیاز است. در برخی موارد، بیماری لوزالمعده به‌طور طبیعی متوقف می‌شود، در این صورت به‌جای خارج کردن کامل لوزالمعده، بخشی از لوزالمعده حذف می‌شود. اکثر بیماران پس از خارج کردن لوزالمعده به دلیل التهاب مزمن این عضو، از درد رنج می‌برند.

آمادگی قبل از مداخله

بیماران معمولاً قبل از عمل جراحی معاینه می‌شوند. این معاینات می‌تواند شامل سونوگرافی، تصویربرداری با اشعه ایکس، سی.‌تی‌.اسکن (یک روش پزشکی که در آن اشعه ایکس به بدن تابانده می‌شود و تصاویر حاصل از آن در کامپیوتر به نمایش درمی‌آید) باشد. آزمایش‌ها همچنین ممکن‌است شامل آنژیوگرافی (یک روش اشعه ایکس برای تجسم شریان‌های لوزالمعده) نیز باشد. چنین آزمایش‌هایی به تشخیص اختلال لوزالمعده و تعیین نوع درمان کمک می‌کند.

برخی از بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده که خارج کردن لوزالمعده، گزینه درمانی مناسبی برای درمان آن‌هاست، تحت شیمی‌درمانی (درمان سرطان با داروهای مصنوعی که تومور را از طریق مهار رشد سلول‌های سرطانی و یا کشتن سلول‌های سرطانی تخریب می‌کند) و یا پرتودرمانی قرار می‌گیرند. این درمان با هدف کاهش تومور انجام می‌شود که احتمال موفقیت جراحی را افزایش می‌دهد. پرتودرمانی نیز ممکن‌است در حین انجام عمل جراحی و برای بهبود شانس بقای بیمار استفاده شود.

روش انجام

پزشک با توجه به شرایط بیمار، روش مناسب جراحی را انتخاب می‌کند. رایج ترین روش جراحی که شامل برداشتن بخشی از لوزالمعده (پانکراس) است، جراحی به روش ویپل است که در آن جراح قسمت‌های سرطانی پانکراس، اثنی عشر، مجرای صفراوی و در صورت لزوم قسمت‌هایی از معده را از بدن خارج می‌کند. همچنین پزشک ممکن است از روش‌های دیگری مانند خارج کردن کل غده‌ی پانکراس استفاده کند.

پزشک ممکن‌است برای کاهش خطر ابتلا عفونت در بیمارانی که لوزالمعده آن‌ها تحت عمل جراحی خارج شده است، داروهایی تجویز کند.

نتایج قابل انتظار

خارج کردن لوزالمعده جراحی گسترده‌ای است. بنابراین، بستری شدن طولانی‌مدت معمولاً ضروری است. برای بعضی از بیماران مبتلابه سرطان ممکن‌است از ترکیب شیمی‌درمانی و پرتودرمانی پس از جراحی استفاده شود. این درمان اضافی به‌ وضوح نشان داده که منجر به افزایش بهبودی بیمار شده است. پس از عمل درصورت لزوم پزشک دستورالعمل‌های لازم را برای انجام، در اختیار بیمار یا همراه وی قرار خواهد داد.