مدیریت بیماری
ویار بارداری
بارداری یکی از خاطره انگیزترین و شیرینترین اتفاقات در زندگی یک زوج است. دوران پر هیجانی که با وجود 9 ماه سختی پایان بسیار دل چسبی داشته و با ملاقات با کودک دلبندتان پایان میپذیرد. گاهی اوقات بعضی از زنان باردار به خاطر شرایط جسمیشان شاهد سختیهای بیشتری در این دوره هستند، به عنوان مثال ویار (میل شدید به خوردن چیزی یا بیزاری از غذا) از جمله اتفاقاتی است که ممکن است در طول دوره بارداری برای هر خانمی اتفاق بیافتد. ویار هم مثل حالت تهوع و استفراغ یکی از اتفاقات رایج در طول 9 ماه بارداری است که اصلاً جای تعجب نداشته و به سراغ اکثریت خانمها میرود.
در اکثریت خانمهای باردار، ویار بارداری در سه ماهه اول اتفاق افتاده، در سه ماهه دوم به اوج خود رسیده و در سه ماهه سوم فروکش میکند. پزشکان معتقدند گاهی اوقات این ویار بعد از زایمان هم همراه شخص مانده و حتی بعد از به دنیا آمدن فرزندش تا همیشه میل به خوردن آن ویار خواهد داشت. در حقیقت بسیاری از خانمهای باردار فقط به مدت 1 یا 2 روز میل شدیدی به خوردن یک غذای خاص داشته و با آمدن روزهای بعد ویارشان متفاوت خواهد شد.
یعنی به فاصله 1 یا 2 روز ممکن است هر روز غذای خاصی هوس کنند و این داستان تا انتهای بارداری و وضع حمل ادامه داشته باشد.
انواع ویار حاملگی
نوع اول ویاری است که در آن خانمهای باردار تمایل زیادی به خوردن بعضی مواد غذایی خاص پیدا میکنند و مشکل خاصی به همراه نخواهد داشت. اما نوع دوم ویار که با حالت بیزاری از برخی غذاها و مواد خوراکی همراه است ناراحتکنندهترین حالت ویار است. در این نوع ویار خانم حامله از خوردن غذاهای خاص یا حتی بوییدن آن غذا دچار حالت تهوع و استفراغ میشود. این علائم ممکن است بین 4 تا 8 هفته اولیه بارداری به وجود آمده و گاهی تا هفتههای 14 و 16 به خودی خود باقی باشد.
علت ویار
ویار بارداری به صورتی اتفاق میافتد که گاهی اوقات دلتان خوردن چیز یا ترکیبی را میخواهد که تا قبل از این هیچ میلی به خوردن آن نداشتید.
تمایل به برخی غذاها ممکن است ناشی از نیاز بدن به موادی باشد که نیاز دارد. مثلاً وقتی هوس پنیر میکنید ممکن است بدنتان به کمی سدیم بیشتر نیاز داشته باشد یا اگر دلتان یک همبرگر بزرگ بخواهد ممکن است بدنتان پروتئین، سدیم و پتاسیم بیشتری بطلبد یا در صورتی که تمایل به مصرف بستنی داشته باشید بدن شما نیاز به کلسیم و چربی بیشتری داشته باشد. به عبارتی آنچه شما را بیتاب میکند، دقیقاً همان خوراکی به خصوصی که ویارش را کردهاید نیست، بلکه بدنتان احتمالاً به ماده غذایی به خصوصی که در آن خوراکی وجود دارد، نیاز دارد.
همچنین علت ویار ممکن است به خاطر افزایش متابولیسم بدن و تولید زیاد بعضی هورمونها در خون باشد.
عوارض احتمالی
در صورتی که مادر باردار در طی بارداری تمایل به مصرف مواد غیرخوراکی مانند خاک، گچ، صابون، مداد شمعی، برفکهای فریزر و… را داشته باشد امکان بروز مشکلات زیر وجود خواهد داشت:
- مسمومیت در دوران بارداری
- اختلالات تکاملی، مهارتهای کلامی، کاهش ضریب هوشی، مشکلات شنوایی، ناتوانی در یادگیری، اختلال کمتوجهی و معلولیت جسمی برای نوزاد.
مهمترین هشدار درباره ویار مادران باردار جایگزین نکردن ویارانهها به جای وعدههای اصلی غذایی مادر است. به عبارتی مادران نباید ویارانه را در زمانی که چند ساعت گرسنه ماندهاند و قند خونشان پایین است، میل کنند؛ زیرا دیگر میلی به خوردن وعده اصلی غذایی نخواهند داشت و نیازهای تغذیهای اصلی خود و جنینشان تأمین نمیشود.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- صبح بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب برای جلوگیری از حالت تهوع صبحگاهی تکهای نان تست یا بیسکوییت میل کنید. در رژیم غذاییتان از غذاهای سرشار از کربوهیدرات، کمچرب و زود هضمی مثل نان تست و سیب زمینی پخته استفاده کنید. برای کم کردن افت و افزایش قندخون قبل از خواب کربوهیدرات به همراه پروتئین مصرف کنید تا حالت تهوع صبحگاهیتان کمتر شود.
- توصیه میشود که نیم ساعت قبل و نیم ساعت بعد از صبحانه و حتی در حین خوردن صبحانه، مایعات ننوشید چون نوشیدن مایعات تهوع را تشدید میکند.
- تعداد وعدههای غذایی را زیاد و مقدار غذای مصرفی در هر وعده را کم کنید. به این صورت که به جای 3 وعده، 5 تا 6 وعده کوچک غذا بخورید تا معده شما هیچ وقت خالی نماند چون خالی ماندن معده دستگاه گوارش را تحریک میکند.
- از خوردن خوراکیهای سرشار از نمک بپرهیزید. غذاهای دارای چربی زیاد را به خاطر دیر هضم بودن از رژیم غذایی حذف کرده و مصرف کمی زنجبیل را به رژیم غذایتان اضافه کنید.
- توجه داشته باشید که غذاهای سرخ کرده و چرب و سسدار هم به علت تشدید اسید معده، میتوانند باعث تشدید حالت تهوع شوند.
- بیشتر در معرض هوای باز قرار بگیرید و زمانی که در منزل هستید پنجرهها را باز کنید تا هوای تازه به مشامتان بخورد.
- از میل کردن غذاهایی مثل سیر، کلم و پیاز که باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ میشوند تا حد امکان بپرهیزید.
- هنگام آشپزی پنجرهها را باز کنید که بوی حاصل از طبخ غذا بیرون برود تا معده شما را تحریک نکند.
- توصیه میشود از عطرهای تند و محرک استفاده نکنید.
- برای بعضی از خانمهای باردار خوردن شیرینیها و مواد نشاستهای باعث کاهش حالت تهوع میشود.
- بهترین راهحل این است که جایگزین ویار معین کنید. بهتر است ببینید ویارتان نشانه چیست و آن را با مواد سالمتر جایگزین کنید مثلاً اگر هوس همبرگر کردهاید، سراغ اولین مغازه فستفود نروید بلکه خودتان کمی گوشت چرخ شده را بدون چربی و روغن در تابه کباب کنید.
- به جای خوردن یک شیرینی مربایی، کمی نان و عسل طبیعی بخورید.
- داروهای تجویز شده توسط پزشکتان را به طور منظم و دقیق استفاده کنید.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان و یا پزشک مراجعه کنید
- در صورتی که حالت تهوع شما بسیار شدید بوده به شیوهای که قادر به مصرف هیچگونه مواد غذایی نباشید.
- در صورت مشاهده دیگر علائم نگران کننده.