مدیریت بیماری
روشهای تشخیص سرطان
شایعترین و رایجترین آزمایشهای تشخیصی سرطان در زیر آورده شدهاند زمانی که آزمایش تشخیصی انتخاب میشود پزشک سن و وضعیت پزشکی فرد را در نظر می گیرد نوع سرطانی که احتمال ابتلای آن میرود، شدت نشانهها و علائم و نتایج آزمایشهای قبلی را در نظر می گیرد. هر فردی به همه آزمایشهای تشخیصی نیاز نخواهد داشت.
در مورد آزمایشهای تشخیصی خاص و پروسیجرهایی که به طور رایج در مراقبت سرطان استفاده میشود یاد بگیرید اما بدانید که در موقعیتهایی خاص سوال بپرسید.
باریم انما
روشی است که ماده حاجب از طریق مقعد وارد راست روده و روده بزرگ میشود. باریم که رنگ خاصی دارد و حاجب میباشد زمانی که اشعه ایکس تابانده میشود باریم به طور سفید کامل روشن میشود و مسیر راست روده و روده بزرگ را نشان میدهد. ناهنجاریهایی مانند التهاب، پولیپ، و سرطان نیز قابل مشاهده خواهند بود.
بپوپسی (نمونهبرداری)
روشی است که اغلب برای انواع سرطان استفاده میشود و تنها راه شناخت قطعی سرطان میباشد و ودقیقترین روش را فراهم میآورد اغلب پزشکان آن را پیشنهاد میدهند. بیوپسی بعد از معاینات یا مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، تومور احتمالی را مشخص میکند.
آسپیراسیون و نمونهبرداری مغز استخوان
بپوپسی مغز استخوان یک آزمایش تشخیصی از مغز استخوان است که اطلاعاتی در مورد تکامل و عملکرد سلولهای خونی فراهم می آورد. در آسپیراسیون با استفاده از یک سوزن، نمونهای از بخش مایع مغز استخوان بیرون کشیده میشود.
اسکن استخوان
اسکن استخوان یک عکس برداری تشخیصی است که در صورتی که استخوان در اثر بیماری سرطان و یا عامل دیگری آسیب دیده باشد از آن استفاده میشود.
اسکن میتواند در صورتی که بیماری سرطان از استخوان شروع شده باشد یا اینکه از سایر نقاط به استخوان گسترش یافته باشد را شناسایی نماید. این هم چنین میتواند نشان دهد که سرطان در استخوان به درمان پاسخ داده است یا خیر.
ام آر آی پستان برای شناسایی زود هنگام سرطان پستان
روشی است که نقش آن بیشتر برای شناسایی سرطان پستان مورد مطالعه قرار گرفته است. اگر چه نتایج زودهنگام از بررسی پستان دلگرم کننده میباشند. این روش نباید جایگزین ماموگرافی برای زنان با ریسک متوسط سرطان پستان گردد.
در این روش که با استفاده از میدان مغناطیسی برای گرفتن تصاویر متعدد از بافت پستان استفاده میشود و برخی مواقع برای تشخیص و ارزیابی پستان استفاده میشود. تحت برخی شرایط برای تشخیص و ارزیابی تومورهای پستان استفاده میشود. برخی مواقع ممکن است تودههای کوچک در پستان یک زن را نسبت به ماموگرافی یا سونوگرافی به ویژه برای زنان با بافت بسیار متراکم ( غیر چرب) بافت پستان بهتر شناسایی کند.
کولونوسکوپی
کولونوسکوپی، روشی است که برای تشخیص تغییرات یا ناهنجاریهای روده بزرگ استفاده میشود. در طول کولونوسکوپی، یک لوله بلند و انعطاف پذیر (کولونوسکوپ) به داخل روده فرستاده میشود. یک دوربین تصویربرداری ریز در نوک لوله به پزشک اجازه میدهد داخل روده بزرگ را مشاهده کند. نمونههای بافتی (بیوپسی) نیز ممکن است در طول کولونوسکوپی گرفته شوند.
سی تی اسکن
سی تی اسکن یک روش تشخیصی سریع، بدون درد، غیر تهاجمی و دقیق است که که تصاویری از داخل بدن تولید میکند. در موارد اضطراری، میتواند آسیبهای داخلی و خونریزی را به اندازه کافی برای کمک به نجات جان افراد نشان دهد. سی تی اسکن، اعضای بدن را با جزئیات بیشتر و واضحتر از اشعه ایکس معمولی نشان میدهد. تعیین مرحله بیمار و اینکه آیا سلولهای سرطان گسترش یافتهاند را تعیین میکند و در مورد تاثیر پذیری درمان سرطان نیز پی برده میشود.
معاینه رکتال دیجیتال
معاینه رکتال دیجیتال یک آزمایش غربالگری است که به پزشک اجازه میدهد که غده پروستات یا راست روده ( رکتوم) و یا قسمت پایینتر روده بزرگ (کولون) را در مردان و در زنان برای تشخیص سرطان یا سایر ناهنجاریها بررسی نماید.
به علاوه همراه با معاینه واژینال میباشد. معاینه دیجیتال راست روده (رکتوم) میتواند برای سرطان رحم و تخمدان در زنان استفاده گردد. و نیز میتواند برای بررسی سایر ارگانها و ساختارهای لگن استفاده شود.
آندوسکوپی
اندوسکوپی روشی است که به پزشک این اجازه را میدهد که درون احشای را توسط ابزار قوی که اندوسکوپ نامیده میشود مشاهده کنند. اغلب اندوسکوپها لولههایی نازک با منبع نوری قوی و دوربین کوچک در انتهای آن میباشند که تصاویر را انتقال میدهند. تصاویر به پزشک کمک میکند که قسمتهایی از بدن را که ممکن است دیده نشوند را مشاهده کنند.
آزمایشهای خونی مدفوع
یک روش تشخیصی است که برای شناسایی خون در مدفوع استفاده میشود. خون در مدفوع ممکن است نشانهای از سرطان روده یا دیگر مشکلاتی مانند پولیپ یا زخمها باشد.
پت (PET) اسکن
آزمایش تشخیصی میباشد که برای شناسایی استفاده میشود و مرحله بیماری سرطان را تعیین میکند و تاثیرپذیری درمان سرطان را مانند درمان شیمیدرمانی و رادیوتراپی را بررسی میکند.
ام آر آی (MRI)
روش تشخیصی میباشد که با استفاده از مغناطیس برای ایجاد جزییات استفاده میشود. تصاویر ایجاد شده توسط کامپیوتر از ارگانهای داخلی و بافت ها شامل مغز و ستون فقرات میباشند. اسکن MRI اغلب برای تشخیص و ارزیابی تومورها در قفسه پستان و شکم استفاده میشود.
ماموگرافی
ماموگرافی یا تصویربرداری پستان، روشی است که در آن یک تصویر با اشعه ایکس (X) از پستانها تهیه میشود ماموگرام نقش اساسی در تشخیص زودرس سرطان پستان دارد و به کاهش عوارض ناشی از سرطان پستان کمک میکند.
تصویربرداری پستان میتواند برای غربالگری یا اهداف تشخیصی استفاده شود. تعداد دفعاتی که باید تصویربرداری پستان انجام شود، بستگی به سن و خطر ابتلا به سرطان پستان دارد.
آزمایش پاپ(PAP) اسمیر
پاپ اسمیر یا پاپ تست، یک آزمایش برای تشخیص سرطان دهانه رحم در زنان است. این آزمایش شامل نمونه برداری از سلولهای گردن رحم (قسمت پایینتر و باریک رحم که در بالای مهبل (واژن) قرار دارد) میشود.
سیگموئیدوسکوپی
آزمایش تشخیصی یا غربالگری است که به پزشک اجازه میدهد حدود 20 اینچ پایینتر از کولون سیگموئید و راست روده (رکتوم) را ببیند و به طور شایع به عنوان آزمایش غربالگری برای یافتن پولیپ ها استفاده میشود که رشد کمی دارند و ممکن است سرطانی شوند. معمولا پولیپ موجب هیچ نشانهای نمیشود و میتواند فقط توسط انجام آزمایش غربالگری مانند سیگموئیدوسکوپی شناسایی شوند. برداشتن این پولیپها ممکن است از سرطان کولورکتال پیشگیری کند و هم چنین میتواند به عنوان آزمایش تشخیصی برای بیماران با خونریزی راست روده ( رکتوم) باشد که یکی از نشانههای آن تغییر در عادات رودهای میباشد.
آزمایشهای مارکر تومور
مارکرهای تومور که هم چنین بیومارکر شناخته میشوند، که در افراد مبتلا به سرطان در خون، ادرار یا بافت بدن آنها مقادیر آن از حد طبیعی بیشتر میباشد. اگر چه سلول سرطانی اغلب تومورهای مارکر را ایجاد میکنند دیگر سلولهای سالم بدن نیز ممکن است آنها را تولید کنند.
اولتراسوند
این روش تشخیصی که سونوگرافی هم نامیده میشوند از امواج با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر از ارگانهای داخلی میباشند. تومورها نسبت به بافتهای طبیعی صداهای متفاوتی را ایجاد میکنند. بنابراین وقتی که امواج به کامپیوتر برمیگردند و به تصاویر تغییر مییابند، پزشک میتواند موقعیت تومور درون بدن را ببیند.
آندوسکوپی فوقانی
اندوسکوپی فوقانی که پروسیجری است که به پزشک این اجازه را میدهد که قسمت فوقانی لوله گوارش را که شامل مری، معده و دوازدهه است را بررسی کند و هم چنین آندوسکوپی فوقانی لوله گوارش یا ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی نامیده میشود.
نتایج آزمایشهای خونی
شمارش خونی کامل که آزمایش خون رایج برای کمک به تشخیص برخی سرطان خون مانند لوسمی و لنفوم اگر که سرطان به مغز استخوان گسترش یافته باشد و به تعیین این که چگونه بدن شما درمانهای سرطان را تحمل میکند کمک میکند، استفاده میشود. اگر شما با شیمیدرمانی تحت درمان میباشید، پزشک شما معمولا شمارش سلولهای خونی را به طور مرتب با استفاده از CBC بررسی و پایش میکند.
خواندن گزارش پاتولوژی
گزارش پاتولوژی سند پزشکی است که توسط پاتولوژیست نوشته میشود، پزشکی که در تفسیر آزمایشهای آزمایشگاهی بررسی سلولها بافتها و ارگانها برای تشخیص بیماری متخصص است و گزارش تشخیص بر پایه معاینه پاتولوژیست از بافت نمونه برداشته شده از تومور بیمار میباشد.
نتایج آزمایش خون باید به دقت توسط پزشک شما و دیگر اعضای تیم مراقبت سلامت تفسیر شود. به خاطر داشته باشید که شامل شرایط غیر کارسینوم میتواند منجر به شرایطی شود که از مقادیر منبع خارج میباشد.
به علاوه، افت شمارش نوتروفیل و پلاکت به مقادیر بسیار پایین قبل از عفونتها و خونریزیها عوامل خطر بزرگی میباشند. از پزشک خود برای کمک به فهم بهتر این که نتایج آزمایش شما به چه معنا است و چگونه آنها را با مقادیر منبع مقایسه نمایید سوال بپرسید.
سوالاتی برای پرسیدن از پزشک خود
در نظر داشته باشید که در مورد آزمایشهای خونی سوالهای زیر را بپرسید:
- چرا من این آزمایش را دارم؟
- چگونه و کی این آزمایش انجام میشود؟
- آیا باید فقط قبل از آزمایش چیزی نخورم و ننوشم؟ اگر این گونه است برای چه مدت قبل از آزمایش یاید ناشتا باشم؟
- نتایج این آزمایش به چه معنی است؟
- اگر نتایج آزمایش من نرمال بود، گام بعدی چیست؟
- اگر نتایج من از مقادیر رنج نرمال خارج بود گام بعدی چیست؟
- چگونه نتایج این آزمایش را با آزمایش قبلی مقایسه کنم؟
- آیا به آزمایش اضافی دیگری نیاز خواهم داشت؟ چه زمانی؟
تفاوتهای نمونهگیری
در برخی موارد، گزارش پاتولوژی برای بپوپسی اولیه ممکن است از گزارش بعدی که کل تومور را بعد از این که برداشته میشود، متفاوت باشد. این اتفاق رخ میدهد زیرا ویژگیهای تومور گاهی میتواند در قسمتهای مختلف متنوع باشد. پزشک شما همه گزارشات را برای توسعه طرح درمانی که بهترین موقعیت ویژه را گسترش میدهد در نظر میگیرد.