مدیریت بیماری
مدیریت مشکلات شایع جسمی سرطان
ظاهر مرتب میتواند به شما کمک کند که احساس بهتری در مورد خودتان داشته باشید. این موضوع به خصوص زمانی که شما بیمار هستید بسیار مهم است، زیرا بیماری احساس خوب بودن در شما را کم میکند.
علاوه بر رعایت بهداشت عمومی، شما ممکن است بخواهید زمان و انرژی بیشتری برای آراستگی صرف کنید تا به دنبال آن احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید چرا که این احساس میتواند برای شما بسیار کمک کننده باشد.
داروهای شیمیدرمانی به منظور کشتن سلولهای سرطانی در سراسر بدن پخش میشوند به همین علت ممکن است باعث آسیب به سلولهای طبیعی مانند پوست، ناخن، فولیکولهای مو و مخاطهای بدن شوند.
بیشتر این داروها با آسیب رساندن به فولیکولهای مو موجب ریزش آنها میشوند. برخی از داروها تنها باعث ریزش موهای سر میشوند اما برخی از داروها حتی میتواند باعث ریزش موهای ابروها و مژهها، ناحیه تناسلی، موهای بازو و ساق پاها شوند.
- ریزش مو اغلب در عرض 2 هفته پس از شروع شیمیدرمانی شروع میشود و در طی 1 تا 2 ماه اول پس از شروع درمان بدتر میشود. گاهی موها قبل از پایان درمان شروع به رشد میکند.
- پرتودرمانی اغلب باعث ریزش موها در ناحیه اشعه دیده میشود. گاهی اوقات، بسته به میزان دوز اشعه و وسعت ناحیه اشعه دیده موها دیگر مانند قبل رشد نمیکنند.
- در بیشتر مواقع تصور این که فرد ممکن است موهای خود را در زمان درمان سرطان از دست بدهد بسیار سخت است.
- بد رنگ و بد شکل شدن ناخنها ازعوارض شیمیدرمانی است. ناخنها ترکدار و برآمده شده و به راحتی میشکند.
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- احساسات و نگرانیهای خود را در مورد کاهش اعتماد به نفس و تغییرات عملکرد جنسی بیان کنید.
- توصیه میشود حتی اگر مجبور هستید در تخت بمانید، به آراستگی ظاهر مانند آرایش، اصلاح صورت و پیرایش موی سر اهمیت بدهید.
- سعی کنید لباسهایی بپوشید که جذابیت شما را افزایش دهد.
- ناخنها ممکن است در طول درمان از بستر ناخن جدا شوند بنابراین بهتر است ناخنها را کوتاه نگه دارید.
- برای کوتاه کردن و تمیز کردن ناخنها از ابزار تمیز و ایمن استفاده کنید.
- برای آرایش ناخن از جلادهندههای ملایم (غیر-استونی) استفاده کنید.
- از ناخنهای مصنوعی در طول درمان و چند ماه بعد از درمان استفاده نکنید.
- برای حفاظت از دستها و ناخنهای خود در طول کار با مواد شوینده از دستکش استفاده کنید.
- پس از شستن دستها از کرمهای مرطوب کننده استفاده کنید.
- بهداشت دهان را بیشتر از قبل رعایت کنید.
- قبل از رفتن به دندانپزشکی با تیم درمانی خود مشورت کنید.
- از پوستتان به خوبی مراقبت کنید.
- برای جلوگیری از ایجاد بریدگی و خراش، از ریش تراش برقی برای اصلاح صورت استفاده کنید.
- اگر فکر از دست دادن موهایتان شما را آزار میدهد، میتوانید قبل از آنکه موها شروع به ریزش کنند موهای خود را کوتاه کرده یا آنها را بتراشید.
- اگر فکر میکنید ممکن است به کلاه گیس نیاز داشته باشید، قبل از شروع درمان و یا در آغاز درمان یک کلاه گیس مناسب تهیه کنید.
- بهتر است جهت تهیه کلاه گیس قبل از شروع ریزش مو اقدام کنید تا فروشنده کلاه گیسی را که با رنگ و بافت موی شما مطابقت بیشتری دارد بدهد.
- برای خرید کلاه گیس، انواع مختلف آن را امتحان کنید تا زمانی که کلاه گیس مورد علاقه خود را بیابید. در صورت امکان دو کلاه گیس، یکی برای استفاده روزمره و یکی برای مناسبتهای خاص تهیه نمائید.
- کلاه گیسهای مصنوعی نیاز کمتری به مراقبت دارند و حتی از کلاه گیسهای موی انسان شیکتر و ارزانتر هستند.
- در هوای سرد برای کاهش از دست دادن حرارت سر کلاه بپوشید.
- برای محافظت از پوست سر خود از نور خورشید، از کرمهای ضد آفتاب یا کلاه استفاده کنید.
- موهای خود را به آرامی بشویید و از شستشوی مکرر آن خودداری کنید.
- از شامپوها و صابونهای عطری و حالتدهنده استفاده نکنید.
- از شانه دندانه درشت با لبههای گرد استفاده نمایید.
- از شانه زدن زیاد مو و استفاده از سشوار، اتوی مو و فر دهنده مو اجتناب کنید.
- از مژهها و ابروها نیز که گاهی اوقات، تحت تأثیر درمان سرطان قرار میگیرند، مراقبت کنید.
- از فر کردن و رنگ کردن موها اجتناب کنید و موهای خود را کوتاه نگه دارید.
- با پزشک یا پرستار خود در مورد برنامهریزی ورزش سوال کنید.
مراقبت
- بیمار را نسبت به احتمال ریزش موها و نیز تاکید بر برگشت این عارضه بعد از اتمام درمان آگاه کنید.
- زمانی که بیمار احساس خستگی کمتری دارد، برای رفتن به گردشهای کوتاه لذتبخش اقدام کنید.
- در صورت عدم کاهش سطح ایمنی او را به شرکت در فعالیتهای اجتماعی ترغیب کنید.
- برای انتخاب شال و کلاه مناسب با ظاهر بیمار، خرید لوازم آرایش مورد نیاز مانند رژ لب و انواع نرم کنندههای پوستی به بیمار کمک کنید.
اسهال عبور مدفوع شل یا آبکی 3 بار یا بیشتر در یک روز با یا بدون ناراحتی است. زمانی اتفاق میافتد که آب از روده به دلایلی جذب نمیشود.
گاهی اوقات، اسهال با سرریز مایعات رودهای از اطراف مدفوع ایجاد میشود. علل ایجاد اسهال عبارتند از: شیمیدرمانی، پرتودرمانی در نقاط نزدیک شکم، داروها، عفونتها، عمل جراحی، رشد تومور، مکملهای غذایی مایع که بیش از حد با ویتامینها و مواد معدنی و قند و الكتروليتها غنی شده است.
اسهال ناشی از شیمیدرمانی یا پرتودرمانی ممکن است 3 هفته پس از درمان به پایان برسد.
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
- زمانی که اسهال شروع میشود و یا زمانی که متوجه علائم اسهال احساس میشوید سعی کنید از رژیم غذایی مایعات شفاف (که شامل آب، چای کمرنگ، آب سیب، هلو یا شربت زردآلو، آب گوشت و ژلاتین بدون هیچ ماده جامد اضافی) استفاده کنید. از نوشیدنیهای اسیدی مانند آب گوجه فرنگی، آب مرکبات و نوشابههای گازدار اجتناب کنید.
- وعدههای غذایی کوچک و مکرر بخورید. غذاهای بسیار داغ یا تند و ادویهدار استفاده نکنید.
- از غذاهای چرب، سبوس، میوههای خام و سبزیجات و کافئین اجتناب کنید.
- از شیرینی، آبنبات، دسرهای غنی شده، ژلهها، مربا و آجیل اجتناب کنید.
- از مصرف الکل توتون و تنباکو اجتناب کنید.
- اگر شیر یا فرآوردههای شیری اسهال را بدتر میکنند از مصرف آن اجتناب کنید.
- پتاسیم یک ماده معدنی مهم است که شما ممکن است آن را از طریق اسهال از دست بدهید. بنابراین مطمئن شوید که رژیم غذایی شما شامل غذاهای سرشار از پتاسيم مثل موز، سیب زمینی، زردآلو میباشد.
- دفعات اجابت مزاج میزان مدفوع را یادداشت کنید.
- منطقه مقعد خود را با صابون ملایم پس از هر اجابت مزاج به خوبی با آب گرم شست و شو دهید و به آرامی خشک کنید و یا از دستمال مرطوب بچه پس از هر بار اجابت مزاج استفاده کنید.
- از پماد ضد آب مانند پماد ویتامین آ.د یا وازلین در ناحیه مقعد استفاده کنید.
- نشستن در وان آب گرم ممکن است به کاهش ناراحتی شما کمک کند.
- داروی تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
- هنگامی که اسهال در حال بهبودی است سعی کنید مقدار کمی از غذاهایی که آسان هضم میشوند مانند برنج، موز، پوره سیب، ماست، پوره سیب زمینی، پنیر کم چرب خانگی و نان برشته خشک بخورید.
- اگر اسهال پس از یک یا 2 روز بهتر شد، خوردن وعدههای غذایی منظم کوچک را شروع کنید.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اجابت مزاج شل و آبکی اگر بیمار 6 نوبت یا بیشتر در روز دارد که در طی 2 روز بهبود نیابد.
- خون در اطراف ناحیه مقعد و یا در مدفوع دارد.
- پس از شروع اسهال وزن از دست داده است.
- درد شکم یا گرفتگی و کرامپ شدید به مدت 2 روز یا بیشتر دارد.
- شکم متورم یا برآمده است.
- به مدت 12 ساعت یا بیشتر ادرار ندارد.
- به مدت 24 ساعت یا بیشتر مایعات نخورده است.
- هنگامی که درجه حرارت از طریق دهان کنترل میشود، تب 37/7 درجه یا بالاتر دارد.
- برای چند روز دچار يبوست شده است و سپس مقدار کمی اسهال یا نشت مدفوع مایع دارد که میتواند نشاندهنده فشردگی (یبوست شدید) باشد.
یک فرد با اشتهای ضعیف یا بیاشتهایی ممکن است بسیار کمتر از حد معمول بخورد و یا ممکن است اصلا چیزی نخورد. اشتهای ضعیف ناشی از عوارض جانبی شیمیدرمانی یا پرتودرمانی میتواند به دنبال مشکل در بلع، تهوع، استفراغ، درد، افسردگی و اضطراب، تغییر چشایی و مزه و بو، احساس پر بودن شکم، رشد تومور و کمآبی همراه باشد.
علائم و نشانهها
- حداقل مصرف غذا برای چند روز
- امتناع از خوردن غذاهای مورد علاقه
- از دست دادن وزن به طور پیوسته
بیمار چه اقداماتی را باید انجام دهد
- با پزشک خود در مورد آنچه ممکن است باعث اشتهای ضعیف یا بیاشتهایی در شما شود صحبت کنید.
- به میزانی که میتوانید غذا و مایعات بخورید.
- به غذا به عنوان بخشی ضروری از درمان فکر کنید.
- روز را با خوردن صبحانه شروع کنید.
- غذا را در حجم کم و در وعدههای غذایی بیشتر مصرف نمایید.
- هر زمان که احساس گرسنگی بیشتری دارید غذا را بخورید.
- سعی کنید غذاهای سرشار از کالری که آسان و راحت خورده میشوند (مانند پودینگ، ژلاتین، بستنی، شربت، ماست، یا غذای تهیه شده با شیر) استفاده کنید.
- به مواد غذایی گوشتی سس اضافه کنید و گوشت را به قطعات کوچک برش دهید تا بتوانید آن را آسانتر ببلعید.
- برای افزایش کالری از کره، روغن، شربت و شیر در غذاها استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای پرچرب اجتناب کنید.
- ادویهجات و چاشنیها یا طعم دهندههای قوی را امتحان کنید.
- از مصرف مواد غذایی با بوی تند و یا غذاهایی که اشتها آور نیستند اجتناب کنید.
- محیط دلپذیری برای غذا خوردن مهیا کنید. موسیقی ملایم، گفتگو و موارد دیگری که به بهتر غذا خوردن شما کمک میکند.
- زمانهایی که احساس ضعف کمتری دارید با دیگر اعضای خانواده غذا بخورید.
- به جای این که مایعات را همراه وعدههای غذایی مصرف کنید آن را بین وعدههای غذایی بنوشید. (نوشیدن مایعات در موقع صرف غذا باعث احساس پر بودن شما میشود.)
- نیم ساعت قبل از غذا خوردن یک لیوان نوشیدنی میل کنید.
- یک ساعت قبل از وعدههای غذایی حرکات ورزشی سبک و تمرینات آرامش دهنده انجام دهید.
- آب نبات سخت، چای نعناع یا زنجبیل ممکن است به شما برای خلاص شدن از طعمهای ناخوشایند دهان کمک کند.
- زمانی که احساس خوبی از غذا خوردن ندارید میان وعدههای غذایی مانند مکملهای طعمدار را امتحان کنید.
- برای گرفتن دستورالعملهای غذایی و راهکار با متخصص تغذیه مشورت کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- برای یک روز یا بیشتر احساس تهوع داشته باشید یا اینکه بیش از 24 ساعت استفراغ کنید.
- بیش از حد وزن از دست بدهید.
- ادرار کم و با بوی تند و تیره رنگ باشد یا یک روز کامل ادرار نداشته باشید.
- حرکت رودهها برای 2 روز یا بیشتر دچار اختلال شده باشد.
- قادر به نوشیدن و یا حفظ کردن مایعات نباشید.
- درد غیر قابل کنترل داشته باشید.
افزایش دمای بدن بیشتر از 7/36 درجه سانتیگراد تب محسوب میشود. تب معمولاً ناشی از عفونت میباشد. علل دیگر ایجاد تب شامل: بیماریهای التهابی، واکنشهای دارویی یا رشد تومور میباشد.
گاهی علت ناشناخته است. در عفونت تب ناشی از “افزایش حرارت” بدن به علت مبارزه با تهاجم میکروبها است. تب یک واکنش دفاعی در برابر میکروبها است.
افرادی که شیمیدرمانی می شوند احتمال ایجاد عفونت در آنها بیشتر است زیرا با انجام شیمیدرمانی تعداد سلولهای سفید خون کاهش مییابد. لازم است میتوانید برای کنترل تب یک دماسنج تهیه کنید و برای کنترل درجه حرارت از آن استفاده کنید.
علائم و نشانه ها
- افزایش دما پوست
- احساس گرما
- احساس خستگی
- سردرد
- احساس سرما
- لرزیدن
- بدن درد
- خارش پوست و راشهای پوستی
- هر قرمزی یا تورم جدید در بدن
- خروج چرک یا ترشح زرد رنگ از ناحیه آسیب دیده
- سرفه یا تنگی نفس جدید
- درد شکم جدید
- سوزش یا درد هنگام ادرار
- گلو درد و زخم در گلو
- بیمار گیج است، فراموشکار می شود، بیاحساس است و یا نمیتواند بگوید در چه جایی قرار دارد.
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- اگر شما احساس گرما و یا سرما کردید درجه حرارت بدن خود را از طریق دهان هر 2 تا 3 ساعت کنترل و ثبت کنید (اگر نمیتوانید دماسنج را در دهان خود نگه دارید آن را زیر بغل خود قرار دهید).
- مقدار زیادی مایعات بنوشید (مانند آب، آب میوه، چای کمرنگ و سوپ).
- به اندازه کافی استراحت کنید.
- اگر احساس سرما میکنید، خود را با پتو بپوشانید.
- اگر احساس گرما میکنید پوشش خود را کم کنید.
- با اجازه پزشک، از قرص استامینوفن یا داروهای دیگر برای کنترل تب استفاده کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علایم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که تب بالاتر از 38 درجه سانتیگراد داشتید.
- در صورتی که دو بار یا بیشتر علائم تب را داشته باشید.
- تب و لرزی که بیش از 24 ساعت طول بکشد.
- در صورتی که قادر به مصرف مایعات نباشید.
تشنج حرکت کنترل نشده عضلات میباشد و زمانی رخ میدهد که سلولهای عصبی در مغز بیش از حد تحریک میشوند و یا به طور مناسب کار خود را انجام نمیدهند.
تشنج معمولا کمتر از 5 دقیقه طول میکشد و به دنبال آن دورههایی از خواب آلودگی و گیجی وجود دارد. که میتواند برای مدت چندین ساعت طول بکشد. تشنجها در بیماران مبتلا به سرطان میتوانند توسط تب بالا، آسیب به سر، عفونتهای شدید مایع نخاعی و مغز، عدم تعادل الکترولیتها و رشد تومور در نخاع و یا مغز ایجاد شود.
به دنبال چه مواردی باشیم؟
- چشمهای خیره
- بیمار به طور ناگهانی کنترل ادرار و رودهای خود را از دست میدهد
- حرکات پرشی بدن به ویژه دستها و پاها
بیمار چه اقداماتی را میتواند انجام دهد
- با پزشک در مورد تشنج خود صحبت نماید.
- فردی را که ناظر حرکات شما در حین تشنج بوده است را با خود به نزد دکتر ببرید و برای پزشک توضیح دهد و به سوالات ایشان پاسخ دهد.
- داروهای ضد تشنج را طبق دستور پزرشک مصرف نماید.
با پزشک تماس بگیرید اگر:
اگر شخص دیگری در مکان حضور دارد شما در نزد بیمار بمانید و از وی بخواهید که با پزشک تماس بگیرند.
تعداد طبیعی سلولهای سفید خون حدود 5000 تا 10000 است. تعداد سلولهای سفید خون معیار توانایی بدن برای مبارزه با عفونت است. تعداد سلولهای سفید خون پایین میتواند فرد را در معرض خطر عفونت قرار دهد. در صورت مشاهده علائم عفونت بایستی فورا به پزشک مراجعه کنید. تعداد بالای سلولهای سفید خون ممکن است نشانهای از عفونت و یا نتیجه انواع خاصی از بیماری باشد.
علائم و نشانهها
- درجه حرارت بالاتر از 38 درجه سانتیگراد
- وجود موارد جدید از قرمزی و حساسیت یا تورم
- وجود چرک یا ترشح زرد رنگ از جای زخم یا هر آسیب دیگر
- سرفه یا تنگی نفس
- درد شکم
- احساس سرما و لرز (گاهی همراه با تعریق)
- سوزش و درد هنگام ادرار کردن
- گلو درد
- زخمها و یا پلاکهای سفید در دهان
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
- درجه حرارت خود را از طریق دهان چک کنید (اگر شما نمیتوانید دماسنج را در دهان خود نگه دارید، آن را از زیر بغل چک کنید).
- با اجازه پزشک، استامینوفن (تیلنول) برای تب استفاده کنید.
- آنتیبیوتیکها یا سایر داروی تجویز شده را به طور کامل مصرف کنید.
- در صورت بروز لرز خود را گرم نگه دارید.
- در حد تحمل، مایعات بنوشید.
- از انجام کارهایی که میتواند باعث بریدگی و خراش یا آسیب به پوست شود اجتناب کنید.
- بریدگیها و خراشهایی که در بدن ایجاد میشود را هر روز با آب و صابون شست و شو داده و جهت بهبود سریعتر از پمادهای آنتیبیوتیکی در آن ناحیه استفاده کنید.
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.
- بهداشت ناحیه واژن و مقعد را رعایت کنید.
- دستهای خود را قبل و پس از اجابت مزاج بشویید.
- هر روز استحمام کنید.
- از حضور در مکانهای عمومی اجتناب کنید.
- با افرادی که عفونت، سرفه یا تب دارند، ملاقات نکنید.
- با حیوانات اهلی و فضولات آنها و گیاهان طبیعی تماس نداشته باشید.
- از مصرف میوهها و سبزیجات به صورت خام تا حد ممکن اجتناب کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالاتر از 38 درجه (میزان درجه حرارت از طریق دهان)
- احساس لرز
- احساس ضعف و خستگی
- سرفه و تنگی نفس
- عدم توانایی مصرف مایعات
- احساس درد در پهلوها
تعریق به معنای عرق کردن زیاد میباشد که میتواند در شب یا حتی زمانی که اتاق سرد است نیز اتفاق بیافتد. گاهی میتواند به اندازهای زیاد باشد که لباسهای بیمار خیس شود. این نوع تعریق زمانی که تب بیمار کاهش مییابد شایع است. گاهی تعریق زمان کوتاهی بعد از این که بیمار لرز دارد اتفاق میافتد.
علائم و نشانهها
- احساس رطوبت در بدن، لباسها، زیرانداز و ملحفه در طول شب یا زمان بیدار شدن
- تب به دنبال تعریق زیاد
- لرز
- عرق کردن حتی گاهی بدون داشتن تب
اقداماتی که بیمار می تواند انجام دهد
- در صورت تجویز پزشک داروهای تب بر مانند استامینوفن برای کاهش تب استفاده کنید.
- پوشیدن لباسهای 2 لایه میتواند به عنوان رطوبتگیر عمل نماید.
- تعویض لباسهای خیس در هر زمان که مقدور میباشد.
- اگر تعریق زیاد است حداقل یک بار در روز برای آرامش و تسکین پوست و رعایت بهداشت استحمام نمایید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر بیمار به علت تعریق زیاد دچار کمآبی شده است.
- برای مدت 24 ساعت درجه حرارت بدن وی 38 درجه یا بالاتر است.
- بیمار لرز داشته باشد.
تغییرات رنگ پوست معمولا به دلیل تغییراتی در اعضای بدن ایجاد میشود. به طور مثال، شخص ممکن است به دلیل مشکلات کبدی زرد به نظر برسد یا به دلیل مشکلات تنفسی کبود (آبی) به نظر برسد و به دلیل مشکلات خونی قرمز به نظر برسد.
در بیماران مبتلا یه سرطان، تغییرات پوستی میتواند مربوط به رشد تومور، عوارض جانبی شیمیدرمانی یا پرتودرمانی باشد. برخی تغییرات رنگی ممکن است در طی زمان بهبود یابند در حالی که برخی دیگر ممکن است دائمی باشند.
علائم و نشانهها
- تغییر رنگ پوست یا سفیدی چشمها
- ادرار نارنجی پررنگ تا قهوهای
- تغییر رنگ مدفوع (قهوهای کم رنگ یا خاکستری یا سفید)
- ایجاد نواحی بنفش و آبی در پوست با علت ناشناخته
- قرمزی و ایجاد جوش در پوست
- تورم در بعضی از نواحی بدن
- خارش
بیمار چه اقدماتی را باید انجام دهد
- پوست را به آرامی با آب ولرم، صابون ملایم و پارچه نرم تمیز نمایید.
- نواحی قرمز رنگ یا دارای جوش را به دقت شستشو دهید و دستمال خشک روی آن قرار دهید.
- لباسهای گشاد و نرم بپوشید.
- برای واکنشهای پوستی داروهای نسخه شده را استفاده نمایید.
- پوست خود را از نور خورشید محافظت کنید ( به طور مثال به هنگام رفتن به بیرون کلاه لبه دار، عینک آفتابی و لباس های آستین بلند بپوشید).
- از کرمهای ضد آفتاب با درجه 30 و یا بالاتر استفاده کنید در صورت تعریق و حمام بعد از هر 2 ساعت را مجددا استفاده نمایید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- ادرار بیمار را به مدت 1 روز یا بیشتر تیره یا نارنجی باشد.
- 2 بار یا بیشتر اجابت مزاج سفید و یا خاکستری رنگ به نظر برسد.
- رنگ زرد پوست یا سفیدی چشمها بیشتر شود.
- خارشهای شدید داشته باشید.
- کوفتگی که بعد از 1 هفته از بین نرود، کوفتگی جدید که برای مدت 3 روز ادامه یابد.
- نواحی قرمز یا جوش مانند روی پوست ظاهر شوند.
تغییرات وزن در طی درمان بیماری سرطان شایع میباشد علل کاهش وزن شامل خوردن کمتر در رابطه با کاهش اشتها، اسهال، استفراغ، کمآبی.
علل افزایش وزن شامل فعالیت کمتر، خوردن بیشتر، احتباس مایعات، برخی داروها.
کاهش سریع وزن نشانهای از کمآبی میباشد که میتواند جزئی باشد، تغییرات وزنی بیشتر از 5/2 کیلوگرم در هر هفته باید به پزشک اطلاع داده شود.
کاهش وزن در طی زمان میتواند بر روی توانایی بیمار برای عملکرد تاثیر بگذارد و آنها را ضعیف کند و نمیتوانند فعالیتهای روزمره را انجام دهند.
افزایش وزن در طی زمان ممکن است مطرح کننده شرایط به خطر افتادن جدی سلامتی مانند دیابت یا فشارخون بالا باشد.
اگر در یک هفته 5/2 کیلوگرم به وزن شما اضافه شده است و یا احساس نمودید که لباسهای شما تنگ شده است میتوانید برای تایید تشخیص هر چند روز یک بار وزن خود را اندازه بگیرید.
علائم و نشانهها
- از دست دادن 5/2 کیلوگرم یا بیشتر و کمتر در هفته
- خشکی پوست
- خستگی
- احساس تشنگی زیاد
- گیجی
- لباسی یا حلقه بسیار گشاد شدهاند
- تورم قوزک
- کوتاهی تنفس
- احساس پف کردگی و نفخ
- تنگ شدن کفشها، لباسها یا حلقه
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
در صورتی که شما دچار کاهش وزن شدید:
- قسمت کمبود مایعات و کمآبی را ملاحظه بفرمایید.
- مطمئن شوید که مقدار کافی آب و مایعات را مصرف میکنید.
- مایعات حاوی کالری و پروتئین زیاد را در بین وعدههای غذایی میل بفرمایید.
- غذاهای حاوی پروتیین بالا را مصرف نمایید.
- ممکن است پیشنهاد شود که مکملهای غذایی را نیز مصرف نمایید.
اگر شما افزایش وزن دارید:
- نمک دریافتی خود را محدود کنید.
- اگر در قسمت قوزک پا تورم دارید با پرستار و یا پزشک در مورد محدود نمودن مصرف مایعات صحبت نمایید.
- نمک دریافتی خود را محدود نمایید.
- غذاهای با کالری بالا را محدود نمایید.
- از پزشک و یا پرستار برای فراهم نمودن امکان ملاقات با متخصص تغذیه سوال فرمایید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در طی یک هفته بیش از 5/2 کیلوگرم افزایش و یا کاهش وزن داشته باشید.
- اگر دچار کوتاهی تنفس شدید.
- اگر احساس سرگیجه داشتید.
اگر بیمار مشکل تنفسی داشته باشد، ممکن است بدن وی اکسیژن کافی را دریافت نکند اگر ریهها نتوانند اکسیژن کافی را دریافت کنند یا بدن نمیتواند اکسیژن کافی را از طریق جریان خون دریافت کند. مشکلات مختلفی میتواند باعث این مورد شود که شامل اختلالات مزمن ریه، انسداد راه هوایی، پنومونی، ضعف عضلات تنفس و یا چاقی میباشد.
همچنین میتواند توسط درد، عدم حرکت، تغذیه ضعیف، استرس یا اضطراب، واکنشهای آلرژیک، جراحی، کمخونی، عوارض جانبی شیمیدرمانی یا پرتودرمانی تومور، مایع در ریه، نارسایی قلبی و دیگر مشکلات میباشند.
علائم و نشانهها
- کوتاهی تنفس یا مشکل تنفسی به هنگام استراحت، خوردن یا صحبت کردن و یا با ورزش
- درد قفسه سینه
- سریعتر شدن تنفس
- سریعتر شدن ضربان قلب
- رنگ پریدگی یا آبی شدن پوست، بستر ناخنها و دهان
- سرد و مرطوب بودن پوست
- لرزش پرههای بینی به هنگام دم
- خس خس
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
- حفظ خونسردی و آرامش.
- بلند نمودن قسمت فوقانی بلند در حدود زاویه 45 درجه با استفاده از قرار دادن بالش در زیر سر و یا بلند نمودن قسمت فوقانی تخت.
- مصرف داروها یا درمانهایی که برای تنفس نسخه شده است (به طورر مثال اکسیژن، داروهایی برای رهایی از خس خس).
- اگر شما ناراحتی زیادی ندارید، دما و نبض خود را چک کنید.
- از طریق بینی دم عمیق انجام دهید و از طریق لب بسته بازدم را تا 2 برابر مدت زمان انجام دهید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- ایجاد مشکل در تنفس یا درد قفسه سینه
- خلط چسبناک، زرد، سبز و یا خون آلود
- زیاد شدن رنگ پریدگی و یا کبودی پوست، بستر ناخنها. دهان یا پوست آنها احساس سردی و یا مرطوب بودن دارد.
- تب 38 یا بالاتر را از زمانی را که از طریق دهان کنترل میشود.
- لرزش پرههای بینی در طی تنفس
- بروز ضعف، بیقراری و گیجی
- مشکل در صحبت کردن
- تورم در صورت و گردن و بازوها
- بیشتر شدن خس خس
تهوع احساس دل به هم خوردگی در معده است و استفراغ بالا آمدن غذا یا مایعات از معده است. گاهی حتی زمانی که یک فرد به غذا فکر نمی کند هم ممکن است تهوع رخ می دهد. گاهی اگر فرد چیزی هم نخورده باشد و احساس تهوع هم نداشته باشد می تواند استفراغ کند. سرطان به خودی خود می تواند باعث تهوع و استفراغ شود. اما رادیوتراپی یا شیمی درمانی هم می توانند باعث ایجاد تهوع یا استفراغ شود. البته بعضی از افراد با وجود این درمان ها تهوع و استفراغ کمی دارند یا اصلاً تهوع و استفراغ ندارند. در عوض در بعضی افراد حتی فکر کردن به یکی از این درمان ها می تواند باعث تهوع یا استفراغ شود.
شدت حالت تهوع و استفراغ، زمان شروع و طول مدت آن به خصوصیات روحی، قدرت بدنی، نوع و میزان دارو دارد.
گاهی استفراغهای مکرر میتواند خطرناک باشد زیرا از یک طرف میتواند منجر به کمآبی بدن شود و از طرف دیگر میتواند باعث آسپیراسیون مواد غذایی و مایعات و در نهایت منجر به خفگی گردد.
استفراغ دائمی و طولانی میتواند باعث ضعف عمومی، کاهش وزن و از دست دادن آب و ویتامینها و مواد معدنی موجود در بدن گردد.
علایم و نشانهها
- تغییر در عادات غذا خوردن
- بوی بد دهان
- مشاهده مایعات بد بوی زرد یا سبز بر روی لباسها
- احساس ناراحتی در معده
- افزایش بزاق و تعریق که ممکن است قبل از استفراغ وجود داشته باشد.
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
برای تهوع
- اگر حالت تهوع فقط بین وعدههای غذایی اتفاق میافتد وعدههای غذایی با حجم کم و وعدههای بیشتر بخورید.
- مایعات مانند آب، آب سیب و چای و آبگوشت و غیره را به آرامی و جرعه جرعه بنوشید.
- از ژلاتین در میان وعدهها استفاده کنید.
- برای کمک به خلاص شدن از بوی بد دهان، آب نبات سفت با رایحه دلپذیر و خوشبوکننده مصرف کنید (در صورتی زخم دهان و گلو دارید آب نبات ترش مناسب نیست).
- خوراکیهای مطلوب مانند نان خشک، تست و کراکر بخورید.
- مواد غذایی سرد یا هم دمای اتاق برای کاهش طعم و بوی آن بخورید.
- از مصرف غذاهای چرب، سرخ شده، تند و بسیار شیرین اجتناب کنید.
- سعی کنید مقدار کمی از مواد غذایی سرشار از کالری مانند پودینگ، بستنی، شربت، ماست و شیر که راحت الحلقوم هستند چند بار در روز بخورید.
- از کره، روغن، شربت، سس و شیر در غذاها برای بالا بردن کالری استفاده کنید. از مصرف غذاهای پرچرب اجتناب کنید.
- غذاهای مورد علاقه خود را بخورید. در صورتی که در طول درمان نمیتوانید طعم گوشت قرمز را تحمل کنید از منابع پروتئینی دیگر مانند ماهی و مرغ و حبوبات و آجیل استفاده کنید.
- مصرف خوراکیهای ترش مزه در کنترل تهوع کمک کننده است.
- تا یک ساعت بعد از هر وعده غذا در حالت نشسته استراحت کنید.
- ذهن خودتان را با موسیقی آرام و برنامههای مورد علاقه تلویزیونی یا حضور در جمع منحرف کنید.
- با پزشک خود در مورد حالت تهوع صحبت کنید، زیرا داروهای متعددی برای کمک به شما وجود دارد.
- داروی ضدتهوع را با ظهور اولین نشانههای تهوع برای کمک به جلوگیری از استفراغ مصرف کنید.
- در فاصله مصرف تا تأثیر داروی ضدتهوع آرام بمانید و آهسته و عمیق نفس بکشید.
- اگر قبل از شیمیدرمانی یا ویزیت پزشک تهوع دارید، در مورد مصرف داروهای آرامبخش، هیپنوتیزم، تکنیکهای آرام سازی برای کاهش این مشکل سوال کنید.
برای استفراغ
- اگر در بستر هستید یک ظرف پلاستیکی یکبار مصرف در کنار خود قرار دهید.
- برای جلوگیری از استفراغ با ظهور اولین علائم تهوع داروهای ضدتهوع مصرف کنید.
- در صورت تحمل مایعات را به شکل تکه های یخ استفاده کنید.
- پس از توقف استفراغ یک قاشق مرباخوری مایعات خنک هر 10 دقیقه میل کنید و به تدریج آن را افزایش دهید. اگر پس از یک تا دو ساعت مصرف مایعات را تحمل کردید مقدار آن را بیشتر نمایید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که بيشتر از 3 بار در طول یک ساعت یا به مدت 3 ساعت یا بیشتر استفراغ میکنید.
- در صورتی که استفراغ خونی یا استفراغ قهوهای داشته باشید.
- اگر نتوانید بیشتر از 4 فنجان مایع یا تکههای یخ را در یک روز بخورید یا برای بیشتر از 2 روز قادر به غذا خوردن نباشید.
- در صورتی که قادر به استفاده از داروها نباشید.
- اگر ضعف و سرگیجه یا گیجی شدید داشته باشید.
- در عرض 1 تا 2 روز، 2 کیلو یا بیشتر وزن از دست داده است (این بدان معنی است که بدن شما بیش از حد آب از دست دادهاند و ممکن است دچار کمآبی شوند).
- اگر ادرار زرد تیره داشته باشید یا به اندازه کافی ادرار نداشته باشید.
تورم احتباس آب در بافتها میباشد. علل شایع شامل احتباس آب و نمک به دنبال مصرف داروها، نارسایی قلبی، کبدی و کلیوی، تغذیه نامناسب، تومورهای لگن یا انسداد در عروق و ریهها یا سیستم لنفاوی میباشد. مایع میتواند در بافت شکم تجمع یابد که موجب آسیت میشود و شکم متورم به نظر برسد.
علائم و نشانهها
- بزرگتر به نظر رسیدن اندام تحتانی
- تنگ شدن اندازه داخل مشت در حال مشت کردن دست
- شکم بزرگ و باد کرده
- مشکل تنفسی به ویژه در حالت دراز کشیده
- تپش شدید قلب
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- استفاده از نمک را در غذا محدود نمایید (خوراکیهای حاوی سدیم بالا مانند کنسروها را مصرف نکنید).
- با پزشک در مورد میزان دریافت نمک خود صحبت نمایید.
- داروهای تجویز شده توسط پزشک را مصرف نمایید.
- اگر پاهای شما تورم دارد در بستر استراحت نمایید و 2 بالش در زیر پای خود قرار دهید.
- زمانی که بر روی صندلی نشستهاید با قرار دادن بالش در زیر پاهای خود آنها را بالا نگه دارید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- به مدت یک روز یا بیشتر نتوانید غذا بخورید.
- برای مدت یک روز یا بیشتر ادرار نداشته یا ادرار کم داشته باشید.
- در صورتی که تورم در یک دست و پا مشاهده کنید.
- در صورتی که نواحی متورم را با انگشت فشار دهید و فرورفتگی در ناحیه باقی بماند.
- تورم در نواحی پاها یا بازوها مشاهده کنید.
- تورم در ناحیه شکم بیشتر شود.
- ناحیه متورم قرمز و گرم شود.
- صورت و گردن شما به ویژه صبحها متورم باشد.
- در طی یک هفته به میزان 2/5 کیلوگرم یا بیشتر افزایش و کاهش وزن داشته باشید.
- کوتاهی تنفس و تپش قلب داشته باشید.
خارش میتواند باعث بیقراری و اضطراب و زخم پوستی و عفونت شود. علل شایع خارش در افراد مبتلا به سرطان شامل: انواع خاصی از سرطان و بیماریهای دیگر خشکی پوست و تغییرات در خون، آلرژیها، عوارض جانبی داروها و شیمیدرمانی یا پرتودرمانی میباشد.
علائم و نشانهها
- پوست خشک و قرمز و خشن، پوسته پوسته
- رنگ زرد پوست یا سفیده چشم
- راش و بثورات جلدی
- نشانههای خراشیدگی
- زخمهای پوستی
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
برای تسکین پوست
- با آب ولرم به جای گرم استحمام کنید.
- با استفاده از صابون ملایم و بدون بو پوست خود را به آرامی بشویید.
- 2 تا 3 بار در روز به خصوص بعد از استحمام که پوست مرطوب است از کرمهایی با اساس محلول در آب مانند آلوئه استفاده کنید.
- از به کار بردن محصولات معطر و یا الکلی مانند پودر پس از شیو یا عطر بر روی پوست اجتناب کنید این محصولات میتوانند باعث خارش و سوزش پوست شوند.
- برای جلوگیری از بریدگی و سوزش از ماشین صورت تراشی برقی به جای تیغ استفاده کنید.
- ملحفه های تخت خود را هر روز عوض کنید.
- برای جلوگیری از عرق کردن دمای اتاق خود را متعادل نگه دارید.
- مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید.
- به اندازه کافی استراحت کنید.
- اگر خارش باعث بیدار ماندن شما میشود، در مورد مصرف آنتیهیستامینها از پزشک خود سوال کنید.
برای کاهش تمایل به خراش
- ناخنها را کوتاه و تمیز نگه دارید.
- ناحیه خارش به آرامی با انگشتان مالش دهید.
- از خشکی پوست جلوگیری کنید.
- لباسهای نرم و گشاد بپوشید.
- از بستههای سرد و مرطوب مانند یخ خرد شده در کیسههای پلاستیکی و پیچیده شده در حوله مرطوب بر روی پوست استفاده کنید. زمانی که بسته گرم میشود آن را بردارید و اجازه دهید پوست شما خشک شود. در صورت نیاز مجددا استفاده کنید.
- فکر خودتان را با موسیقی و خواندن و حضور دیگران منحرف کنید.
- داروی تجویز شده توسط پزشک برای خارش را تهیه کرده و مصرف کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- به مدت 2 روز یا بیشتر خارش داشته باشید.
- رنگ زرد پوست و یا رنگ شبیه چای ادرار توسعه یابد.
- خراشیدگی پوستی باز و یا خونریزی داشته باشید.
- بثوراتی داشته باشید که پس از استفاده از کرم یا پماد بدتر شوند.
- تاول یا پوست قرمز روشن داشته باشید.
- ترشح بدبو و یا چرک از پوست داشته باشید.
- بسیار مضطرب و بیقرار باشید.
- کهیر، تاول سفید یا قرمز خارشدار بر روی پوست، تنگی نفس، تورم در ناحیه گلو و صورت و یا سایر علائم مربوط به واکنش شدید حساسیتی را داشته باشید.
خستگی یکی از شایعترین عوارض جانبی درمان سرطان است و زمانی مشخص میشود که فرد دچار احساس ضعف، فقدان انرژی و بیحالی شدید گردد که گاهی با استراحت هم بهبود پیدا نمیکند. در این شرایط فرد با انجام کارهای روزمره مشکل پیدا میکند. فاکتورهای جسمی و روانی متعددی در ایجاد خستگی موثر هستند. توجه داشته باشید که خستگی ناشی از درمان سرطان متفاوت از خستگی زندگی روزمره است و نباید نادیده گرفته شود.
خستگی مرتبط با درمان سرطان میتواند به طور ناگهانی ظاهر شود یا به مرور در طول درمان ایجاد گردد. این خستگی گاهی میتواند ناتوان کننده و زجرآور باشد و گاهی حتی با استراحت برطرف نمیشود و در بعضی موارد حتی تا ماهها پس از اتمام درمان سرطان میتواند همچنان وجود داشته باشد. خستگی ناشی از درمان سرطان میتواند بر بسیاری از جنبههای زندگی فرد از جمله انجام فعالیتهای روزمره تأثیر بگذارد. این نوع خستگی با کمآبی، کمخونی، درد، اختلال خواب، یا عفونت بدتر شود.
داشتن برنامههای ورزشی در طول درمان میتوانند به کاهش خستگی کمک کنند.
علائم و نشانهها
- احساس افت انرژی
- خوابیدن بیش از حد معمول
- احساس خستگی حتی پس از خواب
- عدم تمایل یا عدم توانایی برای انجام فعالیتهای روزمره
- کمتوجهی به ظاهر شخصی
- مشکل تفکر یا تمرکز
- اختلال در صحبت کردن
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
- بین میزان استراحت و فعالیت تعادل برقرار کنید.
- اگر قادر به انجام کارهای روزمره نیستید، با پزشک صحبت کنید.
- فعالیتهای سنگین را زمانی که انرژی بیشتری دارید انجام دهید.
- در مورد یک برنامه ورزشی برای کاهش خستگی از پزشک خود سوال کنید.
- استراحت و خواب کافی داشته باشید. خواب نیم روزی کوتاه و دورههای استراحت ممکن است نیاز باشد.
- به یاد داشته باشید که خستگی ناشی از درمان، کوتاه مدت است و بعد از اتمام درمان انرژی اغلب به آرامی باز میگردد.
- از دیگران برای انجام کارهای خانه و محیط کار درخواست کمک کنید.
- یک رژیم غذایی متعادل با نظر کارشناسان تغذیه داشته باشید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- احساس خستگی بیش از حد و طولانی مدت
- احساس گیجی
- اختلال خواب در شب
- کند شدن تنفس و یا افزایش ضربان قلب پس از فعالیتهای کوچک
پوست میتواند خشن، پوسته پوسته، قرمز و حتی گاهی دردناک باشد. علل شایع خشکی پوست شامل کمآبی، گرما، سرما، سوءتغذیه میباشد.
بیمار چه اقداماتی را باید انجام دهد
- روغن بچه به آب گرم حمام اضافه نمایید.
- بعد از استحمام در حالی که پوست هنوز مرطوب است روی پوستتان کرمهای مرطوبکننده بمالید.
- پوستتان را با آب ولرم شستشو دهید.
- از ساییدن پوست در طول استحمام اجتناب نمایید.
- از ماشین اصلاح الکتریکی برقی استفاده کنید.
- بعد از اصلاح از مصرف ادکلن اجتناب کنید.
- مایعات فراوان در طول روز مصرف کنید.
- از پوست خود در مقابل باد و سرما و گرما محافظت کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خشکی، قرمزی و دردناک بودن پوست بسیار شدیدتر شود.
- علائم عفونت پوست شامل ترشح چرکی ایجاد شود.
خشکی دهان زمانی اتفاق میافتد که بزاق دهان به اندازه کافی وجود ندارد. این مشکل میتواند ناشی از تنفس دهانی یا کمآبی یا عارضه جانبی ناشی از داروهای شیمیدرمانی و پرتودرمانی به سر و گردن باشد.
علائم و نشانهها
- درد و سوزش دهان
- بزاق خشک و نسبتاً سفید در داخل و اطراف دهان
- ضایعاتی بر روی لب، زبان و لثه
- ایجاد بزاق غلیظ شبیه موکوس (هنگامی که میخواهید دهان خود را باز کنید لبها به هم میچسبند)
- اختلال در بلع مواد غذایی یا مایعات غلیظ
- تنفس دهانی
- شیاردار شدن سطح زبان
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
- دهان خود را هر 4-1 ساعت با محلول نمک و جوش شیرین شستشو دهید.
طرز تهیه محلول شستشو: نصف قاشق چای خوری نمک و نصف قاشق چای خوری جوش شیرین به 1 لیتر آب جوشیده ولرم اضافه کنید. محلول را قبل از هر بار استفاده تکان دهید و سپس آن را غرغره کرده و بیرون بریزید.
- بین وعدههای غذایی مایعات مصرف نمایید.
- از رژیم غذایی مایعات یا پوره استفاده کنید.
- مایعات (مانند آب گوشت، سس، شیر و ماست) را به غذاهای جامد اضافه کنید.
- از تکههای یخ، آب نبات سخت وآدامسهای بدون قند جهت ترشح بزاق استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای تحریک کننده (تند، سفت، خیلی سرد یا خیلی داغ) اجتناب کنید.
- از مصرف سیگار، توتون، تنباکو و الکل اجتناب کنید.
- از بزاق مصنوعی که در داروخانهها به فروش میرسد، استفاده کنید.
- از کره، وازلین، کرم و پماد ویتامین A+D برای مرطوب نگه داشتن لبها استفاده کنید.
- از مصرف دهانشویههای تجاری اجتناب کنید.
- از مسواک نرم یا مسواک بچهگانه استفاده کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- برای بیش از 3 روز خشکی دهان داشته باشید.
- نتوانید دارو و یا قرص را فرو دهید.
- قادر به خوردن غذا و مایعات نباشید.
- لبهای خشک، ترک خورده و یا زخم دهان داشته باشید.
- مشکل تنفس داشته باشید.
خون در مدفوع ممکن است ناشی از تحریک روده هنگام حرکات رودهای و اجابت مزاج باشد. همچنین میتواند در اثر آسیب بسیار سخت توسط زخم یا تومور در روده، بواسیر یا هموروئید، زخم فشاری یا زخم در ناحیه مقعد یا تعداد پایین پلاکت ایجاد شود.
علائم و نشانهها
وجود خون در مدفوع
- وجود خون بر روی توالت
- وجود خون بر روی لباسهای زیر
- وجود رگههایی از خون در مدفوع
- خونریزی قرمز روشن از مقعد
- مدفوع قرمز تیره و یا سیاه (اما به یاد داشته باشید که خوردن چغندر میتواند باعث مدفوع قرمز رنگ شود و مصرف قرص آهن یا بیسموت مانند میتواند باعث مدفوع سیاه رنگ به مدت 2 تا 3 روز شود. این طبیعی است.)
خون در ادرار
خون در ادرار زمانی که بیمار خونریزی در بخشی از سیستم ادراری خود دارد و خون همراه ادرار خارج میشود، دیده میشود.
علل شایع عبارتند از عفونت مجرای ادراري، آسیب به مجاری ادراری و سنگهای کلیه یا مثانه، تومور در حال رشد در مجاری ادراری و یا تعداد پایین پلاکت.
علائم وجود خون در ادرار
- ادرار قرمز، صورتی یا چایی رنگ
- خون یا لخته خون در ادرار
- وجود درد با ادرار کردن
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
در صورت مشاهده خون در مدفوع
- میزان خون را بررسی کنید.
- از قرار دادن شیاف، تنقیه، دماسنج و غیره در ناحیه مقعد اجتناب کنید.
- با مصرف مقدار زیادی مایعات و فیبر مدفوع را نرم نگه دارید.
- با اجازه پزشک از نرمکنندههای مدفوع استفاده کنید.
- ناحیه مقعد را به دقت با آب ولرم و صابون شستشو دهید و با ملایمت خشک کنید.
- استفاده از حمام نشسته (نشستن در آب گرم)، ممکن است برای بواسیر مفید باشد.
در صورت مشاهده خون در ادرار
- حدود 1 لیتر آب (یا مایعات دیگر) هر 8 ساعت بنوشید (3 لیتر در روز)، مگر اینکه پزشک شما مقدار مایعات دریافتی شما را محدود کرده باشد.
- داروهای تجویز شده را به صورت منظم مصرف کنید.
خونریزی در دهان یا در سرطانهایی مانند لوسمی که بر تولید پلاکت خون تأثیر میگذارند یا به دنبال انجام شیمیدرمانی و گاهی پرتودرمانی ایجاد میگردد.
علائم و نشانهها
- خونریزی یا کبودی در لب، لثه، زبان، سقف دهان
- بروز جوش یا بثورات قرمز روشن با اندازه ریز بر روی زبان، زیر زبان، سقف دهان، و یا در داخل گونهها
- خونریزی فعال از لثه
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- دهان خود را به آرامی با آب سرد هر 2 ساعت شستشو دهید.
- مکیدن تکههای کوچک یخ در کنترل خونریزی دهان میتواند موثر باشد.
- بعد از خوردن غذا دهان خود را با آب ساده بشویید و دندانهای خود را با مسواک نرم یا بچهگانه به صورت ملایم تمیز کنید.
- اگر مسواک نرم هم باعث خونریزی میشود، برای تمیز کردن دندان از سواب نرم استفاده کنید.
- غذاهایی که نرم و صاف و سرشار از کالری و پروتئین هستند، بخورید.
- غذاهای سرد مانند بستنی، پودینگ، پوره سیب و ماست، به کنترل خونریزی کمک میکنند.
- غذاهای سخت مانند سیب، گلابی، و غیره را با مخلوط کن به صورت پوره تهیه کنید.
- از نوشیدنیهای گرم مانند چای و قهوه اجتناب کنید. حرارت عروق خونی را گشاد میکند و خونریزی بدتر میشود.
- برای جلوگیری از خشکی لب از کرم استفاده کنید.
- اگر دندان مصنوعی دارید، آن را از دهان خود خارج کنید به خصوص اگر اندازه آنها مناسب نیست.
- از مصرف آسپرین و داروهای حاوی آسپرین اجتناب کنید (برچسبهای داروهای مصرفی خود را کنترل کنید تا مطمئن شوید حاوی آسپرین نمیباشند و یا با داروساز درباره آن مشورت کنید).
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که برای اولین بار خونریزی از دهان داشتید.
- اگر خونریزی بیشتر از نیم ساعت طول بکشد.
- در صورتی که استفراغ خونی داشته باشید.
- اگر احساس سرگیجه یا سبکی در سر داشته باشید.
زخمهای غشای دهان میتواند به صورت اریتم، خشکی دهان یا درجات شدیدتری نظیر زخمهای دردناک و خونریزی دهنده همراه با پلاک را در مخاط دهان شامل شود. آنها 1 یا 2 هفته پس از برخی از انواع شیمیدرمانی ظاهر میشوند.
آنها همچنین به علت پرتودرمانی به سر و گردن، عفونت، کمآبی، مراقبت ضعیف از دهان، اکسیژن درمانی، مصرف الکل یا دخانیات، عدم دریافت کافی ویتامینها یا کمبود پروتئین ایجاد میشوند.
بهبودی ممکن است 2 تا 4 هفته طول بکشد. زخمهای دهان میتوانند بسیار دردناک باشند و منجر به کمآبی، تغذیه ضعیف و از دست دادن وزن شوند.
علائم و نشانهها
- قرمزی و تورم داخل دهان و لثه ها
- زخمهای کوچک یا جراحت در دهان، لثه، زبان یا زیر زبان
- خون در دهان
- تکههای سفید و نرم، یا چرک در دهان
- افزایش موکوس در دهان
- درد در دهان یا گلو
- احساس خشکی، سوزش خفیف یا درد هنگام خوردن غذاهای سرد و گرم
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
- دهان خود را دو بار در روز با استفاده از یک چراغ قوه کوچک بررسی کنید. اگر شما دندان مصنوعی دارید، قبل از اینکه دهان خود را بررسی کنید، آنها را خارج کنید. اگر شما متوجه تغييراتی در دهان خود شدید و یا احساس تغییر در طعمها را داشتید، آن را با پزشک و پرستار خود مطرح کنید.
- از برنامه زیر برای مراقبت از دهان 30 دقیقه پس از غذا خوردن و هر 4 ساعت زمانی که بیدار هستید یا حداقل دو بار در روز پیروی کنید، مگر اینکه پزشک یا پرستار شما دستورالعملهای دیگری به شما بدهند:
- دندانهای خود را با استفاده از مسواک نرم بشویید. برای نرم کردن موهای مسواک، آن را در آب گرم قبل از مسواک زدن قرار دهید و در طول مسواک زدن با آب گرم خیس کنید. اگر مسواک آسیب میرساند، گازی را دور یک تکه چوب پیچیده یا از سواب پنبهای به جای آن استفاده کنید.
- مسواک را بعد از استفاده در آب گرم شستشو دهید و در جای خشک و خنک قرار دهید.
- از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. توجه داشته باشید که خمیر دندانهای سفید، ممکن است حاوی هیدروژن پراکسید باشد که میتواند باعث تحریک زخم دهان شود.
- دندان مصنوعی خود را بین وعدههای غذایی طبق برنامه زمانی منظم خارج کرده و تمیز کنید. اگر شما در زیر دندان مصنوعی خود زخم دارید، آنها را بین وعدههای غذایی و در هنگام شب خارج کنید.
- دندانهای مصنوعی خود را بین دفعات استفاده تمیز کنید و آنها را در آب ضد باکتریایی نگه دارید.
- به آرامی دهان خود را قبل و بعد از غذا و هنگام خواب با محلول شستشو دهید (مجلول را خوب تکان دهید و به هم بزنید، سپس آن را به آرامی غرغره کرده، و سپس خارج کنید.) طرز تهیه محلول:
1 قاشق چای خوری جوش شیرین را با 2 فنجان آب یا 1 قاشق چای خوری نمک و یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با 1 لیتر آب مخلوط کنید.
- از خرید محلولهای شست و شوی دهان که اغلب حاوی الکل یا سایر مواد محرک است، اجتناب کنید.
- اگر شما عادت به کشیدن نخ دندان دارید، حداقل یک بار در روز آن را انجام دهید، مگر اینکه به شما گفته باشند این کار را انجام ندهید. اگر این کار باعث خونریزی و یا دیگر مشکلات میشود، آن را با پزشک خود مطرح کنید. اگر شما معمولا از نخ دندان استفاده نمیکنید، قبل از شروع آن با پزشک خود صحبت کنید.
- لب خود را با وازلین مرطوب نگه دارید.
- اگر پزشک شما اجازه میدهد، هر روز حداقل 2 تا 3 لیتر مایعات بنوشید.
- برای تسریع بهبودی، در مورد استفاده از شیر منیزی از پزشک خود سوال کنید. این محصولات به بهبودی تک تک زخمها کمک میکنند، مایع محلول را با سواب پنبهای بر روی منطقه زخم پخش کنید. پس از 15 تا 20 دقیقه دهان خود را با آب شستشو دهید.
- اگر درد شدید در دهان وجود دارد یا برای غذا خوردن مشکل وجود دارد، در مورد دارویی که میتوانید 15 تا 20 دقیقه قبل از غذا با سواب پنبهای بر روی زخمهای دردناک استفاده کنید، از پزشک خود سوال کنید. اگر این کار موثر نیست، شما ممکن است به داروهای قویتری نیاز داشته باشید. با پزشک خود در مورد تجویز داروهای دیگر برای تسکین درد صحبت کنید. چای گرم را جرعه جرعه و به آرامی بخورید.
- غذاهای سرد و مایعات بخورید (به عنوان مثال، تکههای یخ، ماست منجمد شده، بستنی).
- غذاهای نرم و شل و آبکی بخورید که به آسانی بلعیده میشوند.
- وعدههای غذایی کوچک، مکرر از غذاهای شل و آبکی بخورید، غذاهای تند و ادویهدار استفاده نکنید. از مصرف میوه و سبزیجات خام و دیگر غذاهای سفت و خشک یا سخت مانند چوب شور یا چیپس اجتناب کنید.
- از غذاهای خیلی شور، تند یا شیرین اجتناب کنید.
- از میوهها و آب میوههای اسیدی مثل گوجه فرنگی، پرتقال، گریپ فروت، یا لیمو اجتناب کنید.
- از مصرف نوشابههای گازدار و الکل و تنباکو اجتناب کنید.
- فضای دلپذیری برای صرف غذا ایجاد کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که بیش از 48 ساعت قرمزی یا درد در دهان خود داشته باشید.
- اگر خونریزی از لثه داشته باشید.
- اگر هر نوع بریدگی یا زخم در دهان داشته باشید.
- در صورتی که درجه حرارت بالاتر از 38 درجه سانتیگراد داشته باشید.
- اگر تکههای سفید رنگی بر روی زبان و یا داخل دهان ایجاد شود.
- اگر به مدت 2 روز غذای کم یا مایعات کمی دریافت کرده باشید.
- به خاطر وجود زخم در دهان نمیتواند از دارو استفاده کند.
زخمهای فشاری زمانی ایجاد میشود که خون رسانی کافی به بعضی از نواحی بدن متوقف میشود و اغلب موجب ایجاد زخم پوست میشود. در فردی که به مدت طولانی در بستر یا در صندلی چرخدار است فشار بر یک مکان ثابت وارد میشود. این شرایط موجب کاهش جریان خون به این نواحی میشود و آنها را برای ایجاد زخمهای باز مستعد میکند.
علائم و نشانهها
- ترک، تاول زدن، پوسته پوسته شدن یا پوست شکسته.
- زخم باز که شامل درگیری سطح پوست یا بافت زیر پوست میباشد.
- لکه زرد بر روی لباس، صندلیها (ممکن است آغشته به خون هم باشد).
- مناطق و نواحی قرمز بر روی پوست که حتی بعد از برداشته شدن فشار نیز خوب نمیشود.
- حساس و درناک بودن “نقاط فشاری” (مانند پشت سر، گوشتها، پشت شانهها، آرنج، باسن، پاشنه پا و هر مکان استخوانی دیگری که بر سطح تخت قرار دارد).
اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
- حداقل هر 2 ساعت یک بار حالت خود را در بستر تغییر دهید.
- برای جلوگیری از ایجاد زخمهای جدید در نقاط فشاری از بالش استفاده نمایید.
- در صورت امکان از تشکهای کاهش دهنده فشار یا 8 – 10 سانتی لایه فوم بر روی تشک خود استفاده کنید.
- همیشه نواحی اطراف زخم را با یک تکه فوم و یا بالش محافظت نمایید.
- هر زمان که پانسمان کثیف شد و یا حداقل یک بار در روز به آن نحوی که پزشک و یا پرستار به شما آموزش داده است بشویید.
- اگر پزشک برای شما پماد و یا کرم تجویز کرده است، آنها را استفاده نمایید.
- هر گونه خارش و تاول را در این نواحی گزارش نمایید.
- در صندلی چرخدار، هر 15 دقیقه جابجا شوید.
- از صندلیهای با فوم یا ژل مخصوص استفاده کنید.
- از لباسهای خیلی تنگ و یا گشاد استفاده نکنید.
- هر چه قدر که برایتان مقدور است ورزش کنید به طور مثال 2-3 بار در روز پیادهروی کوتاه مدت داشته باشید.
- اگر قادر به راه رفتن نمیباشید، دستها و پاهای خود را حرکت دهید (بالا و پایین و جلو و عقب).
- مصرف مایعات را افزایش دهید (اگر شما خوب غذا نمیخورید، سعی کنید که از مایعات با کالری بالا مصرف کنید).
- غذاهایی با پروتئین بالا مانند ماهی، تخم مرغ، گوشت، شیر، کره بادام زمینی مصرف کنید.
اگر بیمار در بستر است:
- نواحی تحت فشار مانند، زانو، مچ پا، پاشنه، شانهها، آرنجها و … را به طور مرتب بررسی کنید.
- اگر در نواحی تحت فشار متوجه قرمزی، پوسته پوسته شدن و … شدید به طور مکرر موقعیت بیمار را تغییر دهید.
- سر تخت صاف یا کمتر از 30 نگه دارید.
- برای جلوگیری از چین و چروک، زیر انداز بیماران را صاف کنید.
- اگر بیمار در قرار گرفتن در یک سمت مشکل دارد، برای حفظ بیمار در این موقعیت از فومها استفاده کنید.
- فوم، ژل و یا بالشتکهای هوا ممکن است برای صندلی و تخت برخی بیماران کمک کننده باشد.
- اگر مشکل ادامه یافت، با پزشک یا پرستار در مورد گزینههای مراقبت در منزل صحبت نمایید.
- در مورد تختهای ویژهای که باعث کاهش نواحی فشار میشود اطلاعات کسب کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- پوسته پوسته شدن و قرمزی شدید
- وسیعتر شدن زخم
- ترشح مایع بدبو و غلیظ از زخم
کسی که دچار لرزش پا، گیجی و ضعف است در معرض خطر بالایی برای سقوط است و به احتمال زیاد زمانی که قصد خارج شدن از تخت را دارد ممکن است دچار سقوط شود. یا اینکه در توالت میافتد، در حمام سر میخورد و یا تعادل خود را در حال قدم زدن و راه رفتن از دست میدهد.
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- اگر به علت ضعف و یا تعادل ضعیف مشکلاتی دارید، برای راه رفتن درخواست کمک کنید.
- اگر دچار سقوط شدید، حتما پزشک و مراقبان خود را در جریان قرار دهید تا هم شما را از نظر آسیب بررسی کنند و هم سقوطهای شما در آینده جلوگیری گردد.
- اگر در راه رفتن مشکل دارید، از پزشک خود در مورد داشتن پرستار و مراقبت در منزل سوال کنید. پرستاران مراقبت در منزل محیط امنتری را برای شما در منزل فراهم میکنند. آنها همچنین راههایی برای کمک به شما دارند، تا شما با ایمنی بیشتری راه بروید.
- اگر تیم سلامت، استفاده از واکر و یا صندلی چرخدار را توصیه میکند، آنها را نزدیک تخت و یا کنار جایی که نشستهاید قرار دهید. هر زمان که قصد حرکت دارید، حتی برای مسافتهای کوتاه از آنها استفاده کنید.
مراقبت از بیمار به منظور پیشگیری از سقوط
- زمانی که بیمار به خارج شدن از تخت نیاز دارد، ابتدا آنها را برای یک دقیقه یا بیشتر در لبه تخت بنشانید. (اگر تغییر وضعیت باعث احساس سرگیجه یا لرزش در آنها میشود، این کار کمک کننده است)
- اگر بیمار لرزش دارد، در راه رفتن به او کمک کنید.
- اگر بیمار احساس سبکی در سر دارد، زمانی که به حمام و توالت میرود در کنار او باقی بمانید.
- به بیمار یادآوری کنید قبل از تلاش برای بلند شدن به شما اطلاع دهد.
- برای کمک به حمام کردن بیمار، از زیر انداز یا کف پوشهایی که لغزنده نیستند استفاده کنید. هم چنین میتوانید بیمار را در حالی که روی صندلی نشسته است حمام کنید.
- مسیرهای پیادهروی بایستی روشن باشد تا وسایل و فرش موجود بر سر راه که ممکن است باعث لغزش شوند به راحتی دیده شوند.
- لبه فرشها را روی زمین بچسبانید.
- یک ظرف ادرار را در دسترس بیمار قرار دهید.
- بیمار باید هنگام راه رفتن و یا ایستادن، کفش یا دمپایی مناسب بپوشد (لغزنده نباشد).
- از کف پوشهای لغزنده استفاده نکنید.
- از دستگیره، نرده کنار تخت، صندلیهایی جهت شست و شو و دیگر ابزاری که بیماران را از سقوط محافظت میکند، کمک بگیرید.
اگر بیمار سقوط کرد
- تا زمانی که شما از عدم وجود آسیبهای جدی مطمئن نشدهاید، بیمار را ترک نکنید.
- اگر بیمار میتواند پاسخ دهد در مورد هر گونه احساس درد از او سوال کنید.
- سر بیمار، بازوها، پاها و کمر او را از نظر کبودی چک کنید، اگر این مناطق بد شکل و نامتقارن به نظر میرسد، علت را جست و جو کنید (احتمالاً به دلیل شکستگی استخوان میباشد).
- اگر بیمار دچار قطعی تنفس ، کاهش سطح هوشیاری، خونریزی یا خروج مایع از دهان و گوش یا بینی شد با شماره خدمات اضطراری (115) تماس بگیرید.
- از تکههای یخ و فشار بر منطقهای که خونریزی دارد استفاده کنید. (یخ را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و کیسه در یک حوله بپیچید.)
- اگر قادر به انتقال بیمار نیستید، تا زمانی که نیروی کمکی برسد، تا حد ممکن او را در وضعیت راحت نگه دارید.
- اگر بیمار درد و خونریزی ندارد، به او در بازگشت به تخت یا صندلی کمک کنید. (در صورت امکان 2 نفره بیمار راحرکت دهید.)
مراجعه به پزشک
در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورت بروز ضعف شدید و بیحسی و سوزن سوزن شدن انگشتان، گیجی، فراموشی و عدم آگاهی به زمان و مکان
- در صورت بروز لرز شدید منجر به سقوط
- توقف در تنفس
- در صورت بروز خونریزی، خروج مایع از دهان، گوش یا بینی و عدم هوشیاری
سکسکه زمانی که دیافراگم (عضله اصلی مورد استفاده در تنفس) ناگهان در بین تنفس عادی منقبض میشود، اتفاق میافتد. سکسکه میتواند ناشی از تحریک عصب کنترل کننده دیافراگم، مصرف برخی داروها، مشکلات مغزی، مشکلات مری (لوله بلع که از گلو به معده میرود)، فشار در معده و شرایط دیگر باشد.
سکسکه ای که مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد میتواند جدی باشد. آن می تواند با خوردن، خوابیدن و تنفس تداخل پیدا کند و گاهی منجر به خستگی شود.سکسکه طولانی مدت که بیش از 24 ساعت طول میکشد و با خستگی، از دست دادن اشتها، و بیخوابی همراه است.
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- نفس خود را نگهدارید یا در کیسهی کاغذی نفس بکشید.
- به آرامی آب بنوشید.
- یک قاشق چای خوری شکر را در دهان خود نگه دارید و سپس فرو برید.
- کام دهان را با استفاده از اپلیکاتور پنبهای تحریک کنید.
- آب یخ زده یا عصارهی نعنا را قرقره یا مزه مزه کنید.
- لیموی برش زده را گاز بزنید یا شربت لیمو بنوشید.
- زانوهای خود را به سمت قفسهی سینه بیاورید و سپس به سمت پایین بیاورید و سپس به سمت پایین بیاورید.
- از خوردن اجتناب کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- کوتاهی تنفس یا تنگی نفس
- ورم و نفخ معده
- آسپیراسیون غذا
- آبی رنگ شدن نواحی اطراف لبها یا دهان
- عدم توانایی در بلع
- سکسکه مکرر بیش از یک روز
- ایجاد عوارض جانبی حاصل از مصرف داروهای ضد سکسکه
پلاکتها به انعقاد خون کمک میکنند. تعداد پلاکت طبیعی حدود 150,000-450,000 است. انعقاد خون طبیعی، با تعداد پلاکت تا 100.000 هم ممکن است. زمانی که تعداد پلاکت به زیر 20000 برسد، خطر خونریزی ممکن است رخ دهد.
پس از درمان سرطان، ممکن است چند هفتهای زمان نیاز باشد تا شمارش سلولهای خونی شما به حالت عادی باز گردد. دندانپزشکان و یا پزشکان دیگر را در طول این زمان از شمارش خونی پایین خود مطمئن سازید. برخی از درمانهای بسیار معمول ممکن است مشکلاتی را برای شما ایجاد کنند.
در جست و جوی چه مواردی باشید
- خونریزی از هر نقطه (مانند دهان، بینی یا مقعد)
- استفراغ خونی یا تیره، شبیه دانههای قهوه
- مدفوع قرمز روشن، قرمز تیره یا سیاه
- خونريزی واژينال بیش از مقدار معمول در طول دوره عادت ماهیانه
- وجود کبودیهای جدید بر روی پوست
- وجود راشهای قرمز به صورت لکههایی در پا و ساقها
- سردرد شدید و سرگیجه یا تاری دید
- شدید شدن ضعف
- درد در مفاصل و ماهیچهها
بیمار چه اقداماتی را باید انجام دهد
- به جای تیغ از ماشین صورت تراشی برقی برای اصلاح استفاده کنید.
- از ورزشهای تماسی (مانند کشتی، بوکس یا فوتبال) و هر گونه فعالیتهای دیگر که ممکن است منجر به جراحت و صدمه شود اجتناب کنید.
- از پوست خود در برابر بریدگی و خراش و … محافظت کنید.
- از مسواک نرم یا بچگانه استفاده کنید.
- اگر دهان شما خونريزی کرد، آن با آب سرد بشوئید.
- با پزشک یا پرستار خود در مورد نحوه استفاده از نخ دندان تا زمانی که شمارش پلاکت شما بهبود یابد، صحبت کنید.
- با شدت سرفه و فین نکنید.
- از نرم کننده مدفوع برای جلوگیری از یبوست استفاده کنید.
- هنگام اجابت مزاج زور نزنید.
- از شیاف و تنقیه اجتناب کنید.
- در مورد استفاده از مسهل با پزشک خود مشورت کنید.
- از مصرف داروهای ضددرد مانند آسپرین، ناپروکسن یا ایبوپروفن و مانند آنها اجتناب کنید، مگر در مواردی که پزشک شما اجازه استفاده از آنها را به شما میدهد.
- داروهای مصرفی را با پزشک داروساز چک کنید.
- اگر خونریزی شروع شد، آرام و خونسرد بمانید و از دیگران کمک بگیرید.
زمانی که فرد زمان زیادی را در بستر خود میگذارند عضلات وی ضعیفتر میشوند. به دنبال انجام شیمیدرمانی و رادیوتراپی، عوارضی که موجب فعالیت کمتر میشود شامل کماشتهایی یا بیاشتهایی، یبوست، مشکلات تنفسی، سختی و سفتی مفاصل، درد و تغییرات خلقی هستند.
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
- ورزشهای هوازی و غیرهوازی طبق توصیه پزشک و پرستار انجام دهید.
- داروهای ضددرد را طبق نسخه مصرف کنید.
- مایعات فراوان بنوشید.
- حرکات روده را ثبت نمایید.
- زمانی که در حال استراحت هستید حداقل هر دو ساعت تغییر پوزیشن دهید.
- کفشهایی بپوشید که با آنها لیز نخورید.
- در صورت نیاز در زمان حرکت از عصا، واکر یا هرگونه وسیله حمایتی دیگر استفاده نمایید.
- به آرامی حرکت کنید.
- از اعضای خانواده بخواهید از سمتی که ضعیفتر است شما را حمایت کنند.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- سردرد، تاری دید، بیحسی یا احساس سوزن سوزن شدن
- بیحالی و ضعف
- تغییر در وضعیت روانی مانند گیجی اختلال در جهت یابی یا خواب آلودگی
همه چیز در بدن حاوی مایع (آب) است. بدن انسان باید مقدار مشخصی مایع داشته باشد و اگر به مقدار کافی مایع وجود نداشته باشد، میتواند خطری جدی باشد.
تعادل مایعات به این معنی است که مایعات بدن به درستی درست تنظیم شده است و در مکان درست قرار دارد. ادم تجمع بیش از حد آب در بدن است.
کمآبی یا عدم وجود آب کافی در بدن یا عدم وجود مایع کافی در بدن است در جایی که موردنیاز میباشد. به خاطر داشته باشید که مایع از مواد غذایی و نوشیدنیها تأمین میشود، بنابراین کسی که نمیخورد باید با نوشیدن مایعات اضافی آن را جبران کند.
علائم و نشانهها
- خشکی دهان و لبها
- تشنگی و عطش
- سرگیجه، ضعف، یبوست
- مشکل در بلع مواد غذایی خشک
- خشکی و چسبندگی دهان، که صحبت کردن را دشوار میکند.
- پوست خشک، تورگور پوستی کاهش مییابد
- زبان متورم و ترک خورده یا خشک
- تب
- کاهش وزن سریع
- حجم ادرار کم است و یا ادرار وجود ندارد.
- خستگی
- چشمهای گود رفته
- اشتهای ضعیف و عدم تشنگی (عدم گرسنگی و تشنگی با کمآبی بدن ایجاد میشود).
اقدماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- مایعات بنوشید. گاهی مایعات سرد بهتر هستند.
- مواد غذایی حاوی مایع را به خاطر داشته باشید. سعی کنید میوه، سبزیجات، سوپ، ژلاتین و غذاهای آبکی دیگر را استفاده کنید.
- برای نرم کردن پوست خشک از لوسیون استفاده کنید.
- سعی کنید علت کمآبی را برطرف کنید، مانند استفراغ، اسهال یا تب.
- برای جلوگیری از ترک خوردگی لبها از ژل لوبریکانت استفاده کنید.
- یخچال خود را با جعبههای آب میوه، بطری آب یا نوشیدنیهای دیگر پر کنید، اگر تهیه آنها برایتان خسته کننده میباشد.
- از تکههای یخ برای از بین بردن خشکی دهان استفاده کنید، اگر شما نمیتوانید به اندازه کافی مایعات بنوشید.
مراجعه به پزشک
- نمیتواند مایعات دریافت کند، یا اگر استفراغ، اسهال و یا تب برای بیش از 24 ساعت دارد.
- ادرار بسیار تیره و با حجم کم دارد یا اگر به مدت 12 ساعت یا بیشتر ادرار وجود ندارد.
- سرگیجه یا احساس ضعف در حالت ایستاده دارد.
- گیجی و یا عدم آگاهی نسبت به زمان و مکان دارد.
اسپاسم و گرفتگی عضلات ساق پا، سفت شدن و فشردگی دردناک عضلات در ساق پا میباشد. ماندن در بستر به مدت طولانی گاهی میتواند باعث گرفتگی پا یا ساق پا شود. کم آبی بدن، برخی داروها، استفاده بیش از حد از پاها، و بیماریهای مغز یا عصب نیز میتوانند از علتهای گرفتگی ساق پا باشند.
علل دیگر گرفتگی ساق پا، وجود فشار بر ماهیچههای ساق پا و پشت زانو، افزایش فسفر، کاهش کلسیم، قند خون پایین یا افزایش پتاسیم بدن هستند. همه ناشی از عدم تعادل شیمیایی خون میباشند.
علائم و نشانهها
- درد ناگهانی یا ناراحتی در پا یا ساق پا و سفتی عضلات
- مشکل در حرکت و درد در پا هنگام حرکت دادن پا یا ساق پا
اقداماتی که بیمار میتواند انجام دهد
- پاها را گرم نگه دارید، و تغییر وضعیت دهید.
- اگر شما محدود به تخت هستید برای محافظت از پاها و ساقهایتان از وزن لباس خود استفاده کنید.
- پاهای خود را در تخت 10 بار دو بار در روز و یا چند بار خم و راست کنید و ورزش دهید. اگر قادر به انجام این کار نیستید، از یکی از اعضای خانواده درخواست کنید تا پاهای شما را حرکت دهند.
- به آرامی عضلات را قبل از دراز کشیدن بکشید، این کار ممکن است به جلوگیری از گرفتگی عضلات کمک کند.
- در مورد گرفتگی عضلات با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید. آنها ممکن است دارویی برای جلوگیری و یا کاهش آن برای شما تجویز کنند.
- با اجازه پزشک، هنگامی که گرفتگی عضلات اتفاق افتاد از گرم کردن پاها استفاده کنید. با پزشک یا پرستار در مورد نوع حرارت مورد استفاده و مدت زمان لازم صحبت کنید.
- با اجازه پزشک، ساقها را ماساژ دهید.
- هنگامی که شما گرفتگی عضلات دارید، آن را مخالف گروه عضلات قرار دهید. بنشینید یا بایستید و عضلات سفت را تا آنجا که میتوانید بدون صدمه زدن به آن بکشید. به عنوان مثال، برای گرفتگی ماهیچه ساق پا، سعی کنید با انگشتان پا را به سمت بالا به طرف زانو بکشید.
- برای اصلاح کمآبی یا عدم تعادل کلسیم و پتاسیم یا فسفر از دستورالعملهای پزشک خود پیروی کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- گرفتگی عضله که توسط حرارت، ماساژ، و یا کشش عضله سفت برطرف نشود.
- گرفتگی عضله که برای بیش از 6 تا 8 ساعت طول بکشد.
- منقبض شدن، قرمز و متورم یا داغ شدن عضله ساق پا.
هنگامی که فرآیند تفکر آشفته است و یا هنگامی که یک فرد در تفکر و انجام فعالیتهای معمول دچار مشکل میشود، آنها ممکن است گیج شوند.
دلایلی که میتواند باعث گیجی شود، شامل:
- قند خون پایین
- عفونت
- تب بالا
- سرطان گسترش یافته به مغز
- سرطان در مایع اطراف مغز
- کمبود اکسیژن رسانی به مغز
- افزایش کلسیم خون
- درد شدید
- مصرف زیاد داروی ضددرد
- داروهای دیگر
گیجی میتواند شروع شود و یا بدتر شود زمانی که بیمار به یک مکان جدید میرود و ممکن است در شب بدتر شود. معمولا علت گیجی میتواند درمان شود.
اگر یک شخص دچار گیجی شود، بایستی فوری با پزشک تماس بگیرید. نیاز است که بیمار به سرعت توسط پزشک ویزیت شود تا علت شناسایی شده و درمان انجام شود.
گاهی اوقات، بیمار ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد تا زمانی که این مشکل درمان شود. در طی این زمان، ماندن اشخاص آشنا در کنار بیمار مبتلا به گیجی، برای آنها مفید میباشد.
علائم و نشانهها
- تغییر ناگهانی در توانایی صحبت کردن، مخصوصا مکثهای طولانی و یا لکنت زبان.
- مشکل در هوشیار ماندن یا جلب توجه.
- بیمار برای استحمام و لباس پوشیدن نیاز به کمک دارد، در صورتی که قبلا قادر به مدیریت خود به تنهایی بوده است.
- وجود افکار آشفته و بدون سازماندهی یا بیمار نمیداند در کجا قرار دارد.
- تغییرات ناگهانی در احساسات، به عنوان مثال، شیفت سریع از خوشحالی به تحریکپذیری.
- فراموش کردن آنچه انجام میدهند.
اقداماتی که بیمار و مراقب وی میتوانند انجام دهند
- اگر شما متوجه شدید که دورههایی از گیجی دارید با پزشک تماس بگیرید.
- از کسی درخواست کنید تا در کنار شما بماند و به ایمنی شما کمک کند.
- برای توصیف مشکلات بیمار همراه با او به ملاقات پزشک بروید و دستورالعملهای تجویز شده را به یاد داشته باشید.
- برای جلب توجه بیمار، او را به آرامی لمس کنید و با بیمار رو در رو صحبت کنید.
- هنگامی که شما در حال صحبت کردن با بیمار هستید، در چند قدمی او بمانید.
- همیشه به بیمار اطمینان دهید که شما حضور دارید.
- هنگامی که شما در حال صحبت کردن هستید، رادیو یا تلویزیون را خاموش کنید.
- با بیمار به آرامی صحبت کنید و از جملات کوتاه استفاده کنید.
- به بیمار تاریخ و زمان، و جایی که آنها هستند را بگویید.
- تقویم و ساعت را در جایی که بیمار به راحتی میتواند آنها را ببیند، قرار دهید.
- قبل از اینکه شما انجام کاری را شروع کنید، در مورد آن به بیمار اطلاع دهید (مانند تغییر تخت، لباسها و یا حمام کردن آنها) و هر مرحله را برای او توضیح دهید.
- از موسیقی آرامش بخش و ملایم هنگامی که بیمار در اتاق تنها است، استفاده کنید.
- از چراغ خواب استفاده کنید و بیمار بداند که آنها کجا قرار دارند.
- از برچسبهای رایج و تصاویر بر روی وسایل بیمار استفاده کنید. به عنوان مثال، عکسی از یک توالت بر روی درب حمام و تصویر شعله بر روی اجاق گاز قرار دهید.
- بیمار را از آسیب و صدمات محافظت کنید.
- به بیمار در شستن دست، اجابت مزاج و حمام کردن و سایر فعالیتهای روزانه که ممکن است انجام آنها به تنهایی برای بیمار سخت باشد، کمک کنید.
- چیزهایی را که بیمار میخورد، بررسی کنید (آنها ممکن است فراموش کنند که چیزی بخورند و یا ممکن است قادر به خوردن نباشند).
- مطمئن شوید که بیمار داروی تجویز شده را به درستی مصرف میکند.
- در فواصل زمانی بین دوزهای دارویی، دارو را از دسترس بیمار دور نگه دارید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که بیمار به طور ناگهانی دچار گیجی شود و یا گیجی او بدتر شود.
- تغییرات ناگهانی در توانایی برای انجام کارهای روزمره و یا مراقبت از خود داشته باشد.
- خشن و تند مزاج شده باشد.
- در انجام بعضی کارها به خود صدمه بزند.
فرد ممکن است در هنگام بلع دچار درد، گرفتگی، سرفه و اختلال شود که ممکن است علل مختلفی وجود داشته باشد حتی ممکن است عوارض جانبی کوتاه مدت شیمیدرمانی یا پرتودرمانی در گلو یا قفسه سینه باشد. همچنین میتواند توسط عفونت دهان یا مری ایجاد شود.
علائم و نشانهها
- اوغ زدن، سرفه یا استفراغ غذا از زمانی که بیمار تلاش میکند تا بلع را انجام دهد.
- کاهش وزن
- آبریزش از دهان
- بزاق بیش از حد
- بزاق کم یا نبود بزاق
- داخل دهان قرمز، متورم و براق باشد.
- زخمهای باز در دهان
- درد در گلو یا میانه قفسه سینه زمانی که شما بلع دارید.
- احساس این که غذا در مسیر رو به پایین چسیبده است.
- تکههای سفید در داخل دهان
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
- غذاهایی که نرم است و حاوی کالری و پروتین زیاد میباشند را میل نماید (مانند پودینگ، ژلاتین، بستنی، ماست).
- لقمههای کوچک بردارید و هر کدام را به طور کامل بجوید و سپس قورت دهید و بعد لقمه دیگری را بردارید.
- از نی برای مایعات و غذاهای نرم استفاده کنید.
- مایعات غلیظتر (مانند میوههایی که در مخلوط کن پوره شدهاند و یا مایعاتی که به آنها قوام دهنده اضافه شده است) را امتحان کنید.
- غذاهای له شده یا پور شده را مصرف کنید (مانند گوشت، غلات، حبوباتو میوههای تازه) به گونهای که همانند غذای بچه نرم باشند.
- ممکن است شما نیاز داشته باشید که به غذاهای خشک قبل از مصرف، مایعات اضافه نمایید.
- خرد کردن نان در شیر برای نرمتر شدن آن پیشنهاد خوبی است.
- غذای یخی و یخچالی یا بسیار سرد و ولرم را مصرف نمایید زیرا سرما به بیحسی کمک میکند اگر درد مری با مصرف غذاهای سرد بدتر شد، غذاهای با دمای اتاق را مصرف نمایید.
- از یخ خرد شده و مایعات در وعدههای غذایی استفاده نمایید.
- مصرف وعدههای غذایی کوچک و میان وعدهها ممکن است مفید باشد.
- خرد کردن داروها و قرص ها، مخلوط نمودن با آب میوه، سیب، ژله یا پودینگ (قبل از انجام این کار با پرستار، پزشک و یا داروساز چک کنید زیرا برخی داروها اگر خرد و یا شکسته شوند، ممکن است خطرناک باشند). برخی نیز ممکن است به شدت با غذاهای خاصی واکنش دهند یا باید با معده خالی مصرف شوند.
- از مصرف الکل، غذاها و مایعات داغ و تند اجتناب نمایید.
- غذاهای اسیدی مانند مرکبات و نوشیدنیها و نوشابههای گازدار را مصرف نکنید.
- از مصرف غذاهای خشک و سخت مانند چوب شور، آجیل، و چیپس اجتناب نمایید.
- برای خوردن و آشامیدن و مدت کوتاهی بعد از آن در حالت نشسته کامل قرار بگیرید.
- اگر برای شما درد به صورت یک مشکل در آمده است از ژل لیدوکایین طبق دستور پزشک یا استامینوفن مایع برای زخمهای دهان استفاده نمایید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- سرفه و خفگی و حالت اوغ زدن وی از حالت معمول بیشتر میباشد و این حالت به ویژه در زمان خوردن و آشامیدن بیشتر است.
- بروز زخم شدید در ناحیه گلو
- بروز زخم قرمز، و زخمهایی در دهان یا بر روی زبان ایجاد میشوند.
- تب بالای 38 درجه
- بروز مشکلات تنفسی
- بروز حالت احتقان و خفگی در قفسه سینه
- بروز مشکلاتی مانند چسبیدن غذا در مسیر خود به سمت پایین و معده
- عدم توانایی بلع داروها و یا بلع غذا
مسائل جنسی شامل همه احساسات و اعمالی است که در رابطه با دوست داشتن شخص میباشد و شامل گرفتن دست، متفاوت نگاه کردن، در آغوش گرفتن و بوسیدن و غیره میباشد. این فقط یک عمل جنسی نیست مشکلات و مسائل جنسی عوارض مختلفی را بر روی زندگی جنسی فرد میگذارد و راههای رهایی فرد از مشکلات شایع را بررسی و پاسخ میدهد. مهم است که شما در مورد هر سوال یا نگرانی با پزشک و پرستار صحبت کنید و مهمتر این است که با همسر خود در این رابطه صحبت نمایید.
به خاطر داشته باشید که ملایمت، نزدیکی فیزیکی و صمیمیت عاطفی ضروری میباشد. درمان سرطان اغلب بر روی توانایی زن یا مرد اثر میگذارد. شیمیدرمانی، پرتودرمانی و برخی از اعمال جراحی میتواند بر روی سیستم تولید مثل اثر بگذارند. در زنان درمان بیماری سرطان ممکن است موجب یائسگی زودرس شود. پیش بینی و تعیین پیامد بیماری برای هر فرد دشوار است. برخی از بیماران بعد از دوره درمان دارای قدرت باروری میباشند و برخی دیگر خیر.
شیمیدرمانی، پرتودرمانی نیز میتواند موجب نواقص حین تولد شود اگر فرد در طی درمان و یا در طی چندین هفته آخر درمان حامله شود.
توصیه میشود که از حاملگی در طی شیمیدرمانی و پرتودرمانی اجتناب شود. اگر دوره درمانی میباشد که شما باید قبل از اقدام به حاملگی و باردار شدن انجام دهید از انجام آن آگاه شوید.
با پزشک خود در مورد این که چه انتظاراتی دارید و در مورد هر طرح و برنامهای برای بچه دار شدن صحبت نمایید این کار را قبل از شروع درمان انجام دهید.
بیمار چه اقداماتی میتواند انجام دهد
متوجه شوید که میل جنسی شما ممکن است به علت ترس از داشتن بیماری سرطان و درمان کاهش یابد و یا حتی ممکن است به علت خود درمان باشد. شیمیدرمانی ممکن است شما را خیلی خسته و بیمار کند. پرتودرمانی در نواحی تناسلی و لگن میتواند گاهی اوقات موجب درد در طی نزدیکی و مقاربت شود. هورمون تراپی و برداشتن تخمدان و بیضهها سطح هورمونی بدن شما را تغییر خواهد داد و همه اینها میتواند بر روی میل جنسی شما تاثیر بگذارد.
با همسر خود در مورد نگرانیها و احساسات خود صحبت کنید.
تازمانی که آمادگی برای فعالیت جنسی نداشتید به انجام آن اقدام نکنید خودتان را برای انجام آن تحت فشار قرار ندهید.
میل جنسی خود را زمانی که احساس میکنید قادر به انجام این عمل هستید ابراز نماید و منتظر نمانید تا شریک جنسی شما از شما بپرسد.
در صورتی که تعداد گلبولهای سفید شما به طور خطرناکی پایین هستند برای کاهش احتمال عفونت از نزدیکی اجتناب کنید.
از دیگر اشکال رابطه جنسی به جز مقاربت لذت ببرید مانند لمس کردن و در آغوش گرفتن یکدیگر.
اگر شما جراحی بزرگی داشتهاید از پزشک خود در مورد این که انجام جراحی کاشت و یا ترمیمی امکانپذیر میباشد سوال بپرسید.
این نکته را فراموش نکنید که شما نمیتوانید بیماری سرطان را به همسر خود منتقل کنید.
برای کاهش ناراحتی پوزیشنهای مختلف را امتحان کنید و به شما این امکان را میدهد که از فشار بر روی نواحی مختلف بکاهید و از خستگی نیر ممانعت میکند.
مردان
قبل از این که شما در نواحی تناسلی شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی انجام دهید از پزشک در مورد ذخیره سازی اسپرم در بانک اسپرم سوال بپرسید.
در حدود 40-60% از مردان درجاتی از ناتوانی جنسی را دارند (ناتوانی در نعوظ) که ممکن است به تدریج و در طی زمان بعد از پرتودرمانی در نواحی بیشتر گردد.
ناتوانی جنسی معمولا دقیقا بعد از پرتودرمانی رخ نمیدهد در مورد جراحی پروستات این اثرات متفاوت است و در طول زمان بهتر میشود.
مردانی که برای درمان سرطان بیضه، پروستات، مثانه،کولورکتال و حتی سرطانهای سر و گردن درمان میشوند اغلب گزارش میکنند که بعد از درمان در نعوظ مشکل دارند.
از پزشک خود در مورد چک نمودن و سطح تستوسترون پلاسما سوال بپرسید تا در صورت درمان هورمونی جایگزین به شما کمک نماید ( اگرچه مردانی که مبتلا به سرطان نیز نمیباشند میتوانند تستوستروون را دریافت نمایند).
در مورد سایر داروها یا درمانی که ممکن است به شما کمک میکند نیز سوال بپرسید.
درمان پرتودرمانی در نواحی تناسلی میتواند موجب درد در طی انزال برای مدت کوتاهی شود و هم چنین میتواند مقدار مایع منی را کاهش دهد و موجب تحریک شود.
آقایانی که مبتلا به بیماری سرطان بیضه میباشند و برداشت گرههای لنفاوی دارند اغلب در ارگاسم (اوج لذت جنسی) مشکل دارند مایع منی کم و یا اصلا ندارند. برگشت مایع منی ممکن است ماهها یا سالها زمان ببرد، یا ممکن است اصلا رخ ندهد. به خاطر داشته باشید که مایع منی برای ایجاد رضایت جنسی شما و همسرتان لازم نمیباشد.
برای مردانی که مبتلا به سرطان پروستات هستند وجود خون در مایع منی در طی درمان و یا تشخیص، به ویژه بعد از بیوپسی غیر عادی نمیباشد اما باید به پزشک اطلاع داده شود.
گاهی اوقات دفع ادرار ممکن است به طور تصادفی بلافاصله بعد از فعالیت جنسی رخ دهد که جای نگرانی نمیباشد ادرار به طور طبیعی استریل است و به همسر شما آسیب وارد نمیکند.
احساس درد بعد از نزدیکی بعد از عمل جراحی برای بسیاری از سرطانهای ژنیکولوژی به دلیل این که درمان ممکن است موجب کوتاهی و تنگی واژن شود، بسیار شایع میباشد از جراح در مورد وسعت عمل خود بپرسید.
از پوزیشنهایی استفاده کنید که شما کنترل عمق و فشار دخول را دارید (به طور مثال زن در بالا، یا هر دو در پهلوی یکدیگر دراز کشیده باشند).
اگر جراحی ناحیه واژن شما را درگیر میکند از پزشک یا پرستار در مورد گشادکنندههای واژینال که بعد از جراحی استفاده میشود بپرسید و مطمئن شوید که چه زمانی استفاده از آن شروع کنید و طریقه مصرف آن چگونه است.
از ژل لوبریکانت برای رفع خشکی استفاده کنید.
قبل از این که نزدیکی داشته باشند بررسی کنید که هرگونه زخمی در ناحیه ژنتیال شما وجود دارد.
شیمیدرمانی میتواند دیواره واژن را نازک کند. خونریزی خفیف بعد از نزدیکی نگران کننده نمیباشند اما ممکن است به استفاده از ژلهای لوبریکانت محلول در آب بیشتری نیاز باشد از ژل فوم که حاوی مواد شیمیایی هستند که میتوانند واژن را تحریک کند، اجتناب کنید.
شیمیدرمانی هم چنین ممکن است موجب شود که برای مدتی عادت ماهیانه متوقف شود اما ممکن است که به طور کامل فعالیت تخمدانها متوقف نشود. ممکن است حتی در صورتی که شما برای مدت چندین ماه عادت ماهیانه نشوید نیز باردار شوید. با پزشک خود در مورد روشهای پیشگیری از بارداری صحبت نمایید.
شیمیدرمانی، پرتودرمانی یا عمل جراحی که در طی آن تخمدان را برمیدارند ممکن است موجب یائسگی زودرس شوند از پزشک در مورد احتمال وقوع این مورد نیز بپرسید.
همسران چه اقداماتی میتوانند انجام دهند
به این مساله پی ببرید که بیماری سرطان و درمان آن احتمالا بر روی رابطه جنسی چه تاثیری میگذارند. به عنوان مثال شیمیدرمانی میتواند موجب عوارض جانبی مانند خستگی شود جراحی و پرتودرمانی در نواحی تناسلی ممکن است موجب عوارض جانبی مانند خستگی شود جراحی و پرتودرمانی در نواحی تناسلی ممکن است به طور دائم ساختار و عملکرد اندام تناسلی را تغییر دهد.
یاد بگیرید که اگر شخص بیمار هورمون دریافت میکند که ممکن است بر روی عملکرد و یا میل جنسی اثر بگذارد، چه تغییراتی مورد انتظار است.
در طی شیمیدرمانی و پرتودرمانی صبور باشید تا زمانی که همسر شما احساس آمادگی را برای نزدیکی دارد، صبر کنید.
زمانی که انرژی همسر شما کم است نزدیکی و لمس را پیشنهاد کنید.
صمیمت میتواند بدون نزدیکی، نعوظ و یا ارگاسم نیز به دست آید.
مهربانی، محبت و احترام متقابل راه طولانی رسیدن به سوی این هدف میباشد.
متوجه شوید که بیمار در مورد بدن خود و فعالیت جنسی چه احساسی دارد، گاهی اوقات بیماران بعد از درمان بیماری سرطان احساس عدم جذاب بودن میکنند.
این طبیعی است که در مورد فقدانها و کمبودها و تغییرات در تصویر دچار ناراحتی باشید. اگر شما تغییرات زیادی را در روابط دارید صحبت با یک متخصص اعصاب و روان و روان شناس را در مدنظر داشته باشید.
زمانی که همسر شما آماده است، تلاش کنید که فعالیتهای آرام و پوزیشنهای جدید را که احساس میکنید هر دو نفر شما احساس خوبی دارید را امتحان کنید. زمان خصوصی را برای خود در نظر بگیرید.
اگر که خشکی موجب ناراحتی هر کدام از شما می شود از ژل لوبریکانت محلول در آب استفاده کنید.
اگر شما نگران هستید که به همسر خود صدمه میزنید، در مورد آن با یکدیگر و یا پزشک و یا پرستار صحبت کنید.
با پزشک تماس بگیرید اگر بیمار:
درد قابل توجه تازهای را دارد یا درد قبلی وی بیشتر شده است.
خونریزی قابل توجه داشته باشید.
تغییراتی در عملکرد و نعوظ را دارد یا درد بیشتر شده است.
هرگونه سوال در مورد مشکلات جنسی و یا سوالات نگران کننده در مورد رابطه جنسی داشته باشند.
این مشکل میتواند به صورت تغییر در عادات معمول خواب تعریف شود. افرادی که درمان سرطان را دریافت میکند ممکن است به آسانی خسته شوند و به خواب بیشتر از معمول نیاز داشته باشند.
گاهی اوقات، مشکلات متضادی رخ میدهد و افراد مشکلات خواب دارند. دلایل برای تغیر در عادات معمول خواب شامل درد، اضطراب، نگرانی، افسردگی، کابوس شبانه و یا عوارض جانبی درمان یا داروهای نسخه شده میباشند.
بیمار چه اقداماتی باید انجام دهد
- هر اندازهای که بدن شما به شما میگوید و نیاز دارید بخوابید، اما هر زمان که بیدار هستید سعی کنید که حداقل یک بار در روز ورزش کنید و این کار را برای حداقل 2-3 ساعت قبل از زمان خواب انجام دهید.
- از مصرف کافئین 6-8 ساعت قبل از زمان خواب اجتناب کنید.
- از مصرف الکل در عصر اجتناب کنید.
- قبل از خواب نوشیدنیهای گرم و فاقد کافئین مصرف کنید مانند شیر گرم یا چای فاقد کافئین.
- از یک مکان آرام برای استراحت در همان بازه زمانی در هر روز استفاده کنید.
- در صورت نیاز میتوانید چرت کوتاه کمتر از یک ساعت که با خواب شبانه تداخل ندارد، داشته باشید.
- داروهای خواب و یا ضددرد را که توسط دکتر برای شما تجویز شده است در همان زمان تجویز شده در هر شب مصرف نمایید.
- اگر درد شما را بیدار نگه میدارد، قسمت درد را ببیندید.
- بستر خود را تمیز، خشک و فاقد چین و چروک نگه دارید.
- با پزشک خود در مورد آرام سازی یا ارجاع به یک متخصص هیپنوتیزم صحبت کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- بروز گیجی در شب.
- عدم توانایی خوابیدن در شب.
یبوست عبور دشوار و به ندرت مدفوع سخت است، که اغلب باعث درد و ناراحتی میشود. یبوست به علت مصرف بسیار کم مایعات و کافی نبودن حرکت رودهها اتفاق میافتد.
کمبود فعالیت، ضعف، نادیده گرفتن نیاز به اجابت مزاج، داروهای ضددرد، یا مصرف محدود غذا و مایعات میتوانند منجر به این مشکل شوند.
علائم و نشانهها
- اجابت مزاج اندک و سخت
- نشت مدفوع نرم و مایع شبیه به اسهال
- معده درد یا گرفتگی عضلات (کرامپ)
- خروج مقداری گاز و یا آروغ زدن مکرر
- شکم برآمده و متورم به نظر میرسد
- در عرض 3 روز گذشته اجابت مزاج منظمی نداشته است
- وجود استفراغ یا تهوع
- احساس پری و ناراحتی
اقداماتی که بیمار می تواند انجام دهد
- مایعات بیشتری بنوشید. آب میوههای پاستوریزه و مایعات گرم و داغ به خصوص در صبح مفید هستند.
- هر روز غذاهای با فیبر بالا بخورید مانند: نانهای سبوسدار و غلات و حبوبات، میوههای خام تازه با پوست و دانه، سبزیهای تازه، آب میوهها، خرما، زردآلو، کشمش، آلو، آب آلو و آجیل.
- از مواد غذایی و نوشیدنیهایی که باعث تولید گاز میشوند مانند کلم بروکلی و نوشابههای گازدار اجتناب کنید.
- از مصرف هرگونه مواد غذایی که باعث يبوست شما میشود مانند پنیر یا تخم مرغ اجتناب کنید.
- در حد تحمل ورزش سبک انجام دهید.
- از تنقیه یا شیاف استفاده نکنید. قبل از استفاده از نرم کنندههای مدفوع یا ملین با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید.
- به محض این که شما نیاز به اجابت مزاج دارید به توالت بروید.
- دفعات اجابت مزاج را با دقت برای شناسایی مشکلات ثبت کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر در طی 3 روز اجابت مزاج نداشته باشید.
- در صورتی که خون در اطراف ناحیه مقعد و یا در مدفوع وجود داشته باشد.
- 1 یا 2 روز بعد از مصرف ملین هنوز حرکت روده وجود نداشته باشد.
- گرفتگی و کرامپ شکمی و یا استفراغ وجود داشته باشد، که متوقف نشود.