مدیریت بیماری
کنترل قندخون پایین
قندخون پایین یک مشکل جدی است که باید تلاش کرد تا از وقوع آن پیشگیری شود. ولی در صورت بروز، اگر به سرعت شناخته شود، به سادگی قابل درمان است. توصیه‌های زیر به درمان این عارضه کمک می‌کند:
- وقتی علائم ظاهر شدند، از فعالیت بدنی دست بکشید.
- مصرف گلوکز، بهترین درمان کاهش قندخون است که می‌توانید آن را به صورت زیر مصرف کنید:
- یک قاشق غذاخوری پودر گلوکز یا هشت تا ده قرص گلوکز در یک لیوان آب (در صورت در دسترس بودن)
- اگر گلوکز در دسترس نیست می‌توانید مواد زیر را مصرف کنید:
- دو تا سه عدد شکلات یا آب نبات
- یک لیوان آب میوه یا نوشابه (از نوع بدون قند نباشد)
- نصف لیوان آب دارای چهار تا پنج حبه قند
- یک قاشق غذاخوری عسل یا شکر
- اگر احساس بهبودی نکردید، پنج دقیقه بعد باید مرحله‌های قبل را تکرار کنید.
- اگر پس از 10 تا 15 دقیقه بعد نیز احساس بهبودی نکردید، باید این کار را تکرار کنید و اگر به درمان پاسخ نداد، به پزشک مراجعه یا با مركز اورژانس تماس گرفته شود.
- بهتر است در ابتدا از شیرینی‌های جامد استفاده نکنید تا در صورت ایجاد تشنج، غذا به مجرای تنفسی وارد نشود.
- به دنبال بهتر شدن حال عمومی، باید یک وعده غذای کامل یا میان وعده مانند یک کف دست نان با پنیر، یک عدد موز، یک لیوان شیر یا دو عدد بیسکویت و پنیر مصرف کنید تا دوباره افت قندخون، تکرار نشود. اين ميان وعدهای كه برای رفع کاهش قندخون مصرف می‌شود فقط بايد در چنين مواردی استفاده شود و جزو برنامه‌ی غذايی هميشگی شما محسوب نمی‌شود.
- اگر هوشیاری کاهش یافت یا قادر به خوردن نباشید، قرار دادن غذا در داخل دهان، خطر مسدود شدن راه تنفسی را به همراه دارد. باید در این حالت، یک نفر شما را به یک پهلو خوابانیده و چانه را به سمت پایین بکشد تا در صورت استفراغ، مواد از دهان خارج شود. وی می‌تواند مقداری عسل را به داخل مخاط دهان بمالد و بلافاصله با مرکز اورژانس تماس بگیرد.
- به این نکته توجه داشته باشید که درمان صحیح کاهش قندخون نباید به افزایش قند بعدی منجر شود.
- بعضی از بیماران ممکن است زمان‌هایی را که قندخون‌شان افت می‌کند احساس نکنند. این افراد باید بیشتر تحت نظر پزشک یا پرستار باشند.
- درصورت دسترسی می‌توانید گلوكاگون تزريق کنید. این دارو در موارد کاهش قندخون تزریق گردیده و بهتر است در دسترس باشد.
توصیه‌های کلی:
برای پيشگيری از افت قندخون، نکات زیر را رعایت کنید:
- همواره آزمايش‌های قند و ادرار را در زمان تعيين شده و به طور منظم انجام دهید.
- رژيم غذايی را رعايت کنید.
- دوستان و خانواده‌ی شما باید علائم و شیوه‌ی درمان کاهش قندخون را بیاموزند.
- اگر در 42 ساعت گذشته دچار افت قندخون شده‌اید، باید به پرستار يا پزشك معالج خود اطلاع دهید.
- همیشه مقداری از این مواد را همراه خود داشته باشید:
- دو حبه قند، آب نبات سفت و قرص‌های گلوکز
- مربا، عسل یا شکر
- آب میوه
- کودکان باید یاد بگیرند که چگونه در صورت نیاز با شماره تلفن 115 برای دستیابی به مرکز فوریتی (اورژانس) تماس بگیرند.
- یک هشدار پزشکی به صورت گردنبند، دستبند یا کارتی که مشخص کند شما فردی دیابتی هستید با خود به همراه داشته باشید.
- باید بدانید که بدن در برابر كاهش قندخون چه واکنشی را نشان می‌دهد تا به اين ترتيب بتوانید به سرعت نسبت به كنترل آن اقدام كنید.
- باید یاد بگیرید که علت‌های ایجاد کاهش قندخون چیست و چگونه می‌توانید از آن‌ها پرهیز کنید.
- اگر با كاهش قندخون مواجه شدید، تاريخ افت قند، همچنين رژيم غذايی، ورزش، فعاليت و داروهای مصرفی را به طور كامل يادداشت کنید و در موارد زير به پزشك و يا پرستار اطلاع دهید.
- اگر پس از درمان، علائم بيماری فرقی نكرد يا بدتر شد.
- در صورتی كه به طور مرتب دچار افت قندخون می‌شوید.
- قبل از انجام ورزش‌های شديد (مانند شنا، دو و …) و یا فعالیت زیاد، یک میان وعده‌ی غذایی مصرف کنید.
- در بين وعدهای غذايی و پس از آن و نیز در زمان اوج اثر دارو (به ويژه انسولين) بايد متوجه علائم كاهش قندخون باشید.
- در مورد غذا، دارو و ورزش، طبق برنامه عمل كنید.
- دستورهای پزشك يا پرستار خود را به طور دقیق اجرا كنید.
- در خوردن وعده‌های غذايی خود کوتاهی نكنید و آن را بی‌اهميت جلوه ندهید.
- قبل از مصرف هر داروی ديگر، هر چند ساده با پزشک يا پرستار خود مشورت كنید.
