مدیریت بیماری
جایگزینی مفصل
به طور کلی عمل جایگزینی مفصل یک روش جراحی است که در آن قسمت‌هایی از آرتروز یا مفصل آسیب دیده برداشته شده و با موادی فلزی، پلاستیکی یا سرامیکی به نام “پروتز” جایگزین می‌شود. پروتز، عضوی مصنوعی است که برای قادر ساختن شخص به انجام حرکات معمول مفصل طراحی شده است. جایگزینی مفصل لگن و زانو رایج‌ترین نوع از این جراحی هستند اما این عمل می‌تواند بر روی مفاصل دیگر از جمله مچ پا، مچ دست، شانه و آرنج نیز انجام شود.
دلایل انجام
دلایل مختلفی برای بروز درد و ناتوانی مفصلی وجود دارد که ممکن است نیاز باشد این جراحی انجام بگیرد. در بسیاری از موارد، درد مفصل ناشی از آسیب به غضروفی است که انتهای استخوان را پوشش داده و در موارد دیگر می‌تواند ناشی از آرتروز، شکستگی و … باشد. اگر با درمان‌های غیرجراحی مانند دارودرمانی، فیزیوتراپی و تغییر در نوع فعالیت‌های روزمره، درد از بین نرود، پزشک ممکن است این عمل را توصیه کند.
عوارض احتمالی
پزشک خطرات بالقوه و عوارض کلی این جراحی که ممکن است در طول عمل و یا پس از آن رخ دهند را توضیح می‌دهد. بیش‌تر عوارض با موفقیت کنترل و درمان می‌شوند.
برخی از عوارض شایع این جراحی عبارتند از: عفونت، لخته شدن خون، آسیب به عصب و مشکلات مربوط به پروتز مانند شل شدن یا جابجایی آن.
اقدامات پیش از عمل
در هفته‌های قبل از عمل، تیم جراحی و پزشک، زمانی را برای آماده‌سازی شما برای عمل اختصاص می‌دهند. به عنوان مثال، پزشک سلامت عمومی شما را بررسی می‌کند و جراح برای کمک به انجام عمل به نحواحسن، به چندین اقدام مانند: آزمایش خون و تست‌های قلبی نیاز خواهد داشت.
با پزشک درباره‌ی نگرانی‌هایتان صحبت کنید. خود را از نظر جسمی، با ورزش و تغذیه مناسب آماده کنید. برای هفته‌ی اول منزل خود را با تهیه ابزارهایی مانند صندلی برای حمام کردن و … تجهیز کنید. با این برنامه‌ریزی، می‌توانید از جراحی راحت و بهبودی سریع خود اطمینان داشته باشید.
روش انجام
در حالت معمول این جراحی چند ساعت طول می‌کشد. عمل عمدتا در بیمارستان یا یک مرکز جراحی انجام می‌شود. در طول جراحی، غضروف و استخوان آسیب‌دیده از محل برداشته شده و با پروتر مصنوعی ساخته شده از فلز، پلاستیک یا سرامیک جایگزین می‌شود. پروتز شکل و حرکت مفصل طبیعی را تقلید می‌کند. مثلا درمفصل لگن، قسمت آسیب دیده (قسمت فوقانی ران) با یک ماده فلزی جایگزین می‌شود و در داخل استخوان ران قرار می‌گیرد.
اقدامات پس از عمل
بهبودی در هر فرد متفاوت از دیگری است. در حالت معمول، پزشک، شما را تشویق می‌کند تا مدت کوتاهی پس از عمل، از مفصل جدید خود استفاده کنید. اگرچه ممکن است این کار بعضی مواقع چالش برانگیز باشد اما توجه به دستورالعمل پزشک، بهبودی شما را تسریع می‌کند. اکثر بیماران در محل جراحی احساس درد می‌کنند که این به دلیل ضعفِ عضلاتِ اطرافِ محلِ ناشی از عدم فعالیت است. به مرور بدن به مفصل جدید عادت می‌کند و بافت‌های اطراف بهبود می‌یابند. درد معمولا پس از چند ماه از بین می‌رود.
ورزش بخش مهمی از روند بهبود است. پزشک یا متخصص فیزیوتراپی، تمرینات خاصی را برای کمک به بازگرداندن حرکت و تقویت مفصل به شما آموزش می‌دهد.
اگر بعد از جراحی در مورد میزان محدودیت، در انجام فعالیت‌های خود با سوالی روبرو شدید، با پزشک خود مشورت کنید.
نتایج
اکثر افراد پس از این جراحی به راحتی قادر به انجام فعالیت‌های روزانه خود می‌باشند. در اکثر افراد نتایج عمل تا سال‌ها ادامه دارد و با کاهش درد و حرکت بهتر مفصل، کیفیت زندگی آن‌ها بهتر می‌شود که در غیر این صورت امکان پذیر نبود.
