مدیریت بیماری
نـــوار قــلــب
الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب یکی از پرکاربردترین روشهای تشخیصی در پزشکی مدرن است. نوار قلب یک روش ساده و بدون درد برای اندازهگیری جریانهای الکتریکی قلب به کار میرود. چندین دهه است که از آزمایش نوار قلب برای تشخیص و آسیب شناسی بسیاری از بیماریهای قلبی، از سکته قلبی گرفته تا گرفتگی عروق و تپش قلب، استفاده میشود.
نام دیگر نوار قلبی، الکتروکاردیوگرام یا ECG یا EKG است که گاهی نیز به نام الکتروکاردیوگرام ۱۲-لید نیز شناخته میشود. علت این نام گذاری این است که عملکرد قلب به طور همزمان از طریق ۱۲ نقطه مختلف از بدن بررسی میشود.
دلایل انجام
در صورتی که پزشک تشخیص دهد که علائم شما احتمالاً نشان دهندهی بیماری یا مشکل قلبی است، انجام آزمایش نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) را تجویز میکند. برخی از این علائم عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- ضربان محکم و با فشار قلب یا تپش قلب یا احساس این که صدای تپیدن قلب خود را میشنوید.
- مشکلات تنفسی
- خستگی و ضعف
- شنیدن صدای غیرطبیعی از قلب در هنگام معاینه قلب توسط پزشک
ممکن است نوار قلبی به عنوان بخشی از بررسیهای دورهای بیمار انجام شود. انجام این آزمایش میتواند به تشخیص بیماریهای قلبی کمک کند که در مراحل اولیه هستند و هنوز هیچ علائمی ندارند. به طور مثال در صورتیکه یکی از اعضای خانواده شما به بیماری قلبی مبتلاست (خصوصاً در سنین پایین) و پزشک احتمال میدهد که ممکن است شما نیز به بیماری قلبی مبتلا باشید و ممکن است برای اطمینان، انجام آزمایش نوار قلب را تجویز میکند.
گاهی نیز پزشک شما برای بررسی نحوه تاثیر یک داروی خاص یا یک وسیله درمانی خاص بر روی قلب، انجام تست نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) را تجویز میکند. انجام تست نوار قلب قبل از انجام جراحیهای باز نیز ضروری است. همچنین در صورتی که بیماری قلبی دارید، پزشک برای انتخاب بهترین روش درمان ممکن است به نتایج قلب نیاز داشته باشد.
عوارض احتمالی
این روش تشخیصی عارضه جدی به همراه ندارد.
آمادگی قبل از مداخله
لازم است قبل از انجام تست، به پزشک در مورد تمام داروهایی که مصرف میکنید، اطلاع دهید، چرا که برخی از داروها بر نتایج تست نوار قلب تاثیر میگذارند. قبل از انجام تست نوار قلب (الکتروکاردیوگرام)، ورزش نکنید و آب سرد ننوشید چرا که این کارها نیز موجب ایجاد نتایج غلط و غیر واقعی تست میشوند.
روش انجام
آزمایش نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) هیچ آسیبی به شخص نمیزند و کاملا بدون درد است. برای گرفتگی نوار قلب در ابتدا پرستار یا کارشناس مربوطه صفحههای کوچک و نرم و چسبنده به نام الکترود را به نواحی مختلف بدن میچسباند. الکترودها روی قفسه سینه، بازوها و پاها چسبانده میشوند.
به طور معمول ۱۲ الکترود به بدن وصل میشود تا بتوان عملکرد قلب را همزمان از ۱۲ نقطه مختلف ثبت کرد. ممکن است برای چسبیده شدن بهتر الکترودها به بدن پرستار موهای بدن شما را در آن ناحیه اصلاح کند.
بعد از قرار دادن الکترودها روی بدن، شما بدون حرکت روی تخت میخوابید و یک دستگاه مخصوص شروع به ثبت سیگنالهای قلب میکند. کل فرآیند نوار قلب حدوداً ۱۰ دقیقه طول میکشد.
نتایج قابل انتظار
پزشک شما با مشاهده نتایج آزمایش نوار قلب و تفسیر آن، میتواند مشکلات زیر را در صورت وجود تشخیص دهد:
- تند، کند یا نامنظم بودن ضربان قلب
- بسته بودن و گرفتگی عروق قلب یا تصلب شرایین
- قرار داشتن در معرض حمله قلبی یا داشتن سابقهی حمله قلبی
- ابتلا به عارضههای قلبی مانند بزرگ شدن قلب، کاهش جریان خون یا عارضههای مادرزادی
- ابتلا به بیماریهای دریچهای قلب
- نتایج نوار قلب همچنین به پزشک کمک میکند تا داروها و روشهای درمانی را که برای شرایط شما مناسب هستند، تجویز کند.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
ممکن است بعد از جدا کردن الکترودها، پوست شما در محل آن، کمی حساس و قرمز شود که اغلب موضوع مهمی نیست و نیازی به درمان ندارد. شما میتوانید بعد از انجام نوار قلب به فعالیتهای روزمره خود بازگردید.
مراجعه به پزشک
در زمان مشخص شده توسط پزشک برای گرفتن نوار قلب و نتیجه آن به پزشک و یا مرکز درمانی مراجعه کنید.