مدیریت بیماری
خونریزی غیرطبیعی از واژن
خونریزی غیرطبیعی واژینال، خونریزی است که به قاعدگی ربطی ندارد. این نوع خونریزی ممکن است شامل میزان کمی خون به همراه بافت باشد که بین دورههای قاعدگی اتفاق بیفتد (اغلب پس از پاک کردن واژن با دستمال در توالت دیده میشود) یا خونریزی شدید قاعدگی که یک تامپون یا پد را هر یک یا دو ساعت خیس میکنید.
خونریزی طبیعی واژن یا قاعدگی هر ۲۱ تا ۳۵ روز یکبار، با باز شدن دهانهی رحم، که نشاندهندهی شروع چرخهی تولید مثل جدید است، روی میدهد. یک دوره قاعدگی ممکن است فقط چند روز تا یک هفته طول بکشد و خونریزی ممکن است شدید یا کم باشد. سیکل قاعدگی برای نوجوانان و زنان نزدیک به یائسگی بیشتر طول میکشد و جریان قاعدگی نیز در این سنین میتواند شدیدتر باشد.
علائم و نشانهها
علائم و نشانههای خونریزی غیرطبیعی از واژن یا خونریزی بین دورهها عبارتند از:
- خونریزی شدید و سنگین
- دورههای طولانی
- خونریزی همراه با بافت بین دورهها
- قاعدگیهایی که مکررا اتفاق میافتند
- خونریزی بعد از رابطه جنسی
- خونریزی پس از یائسگی
- خونریزی در زمان بارداری
علل شایع
خونریزی غیری طبیعی از واژن میتواند به مشکلات سیستم تولید مثل مربوط باشد یا مشکل دیگری وجود داشته باشد. اگر شما یائسه شدهاید، علت خونریزی واژنی را حتماً بررسی کنید.
عوامل خونریزی غیرطبیعی از واژن عبارتند از:
- بیماریهای سرطانی و پیش سرطانی
- سرطان دهانه رحم
- سرطان دیواره رحم
- رشد بیش از حد دیواره رحم
- سرطان تخمدان
- تومور رحمی
- سرطان واژن
- عوامل سیستم درون ریز
- تیروئید پرکار
- تیروئید کم کار
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- تغییر یا متوقف کردن مصرف قرصهای ضد بارداری یا هورمون درمانی قاعدگی
- عوامل باروری و تولید مثلی
- بارداری خارج از رحم
- سطح هورمون نوسان کننده
- سقط جنین
- بارداری
- سیکل تخمکگذاری تصادفی
- رابطه جنسی
- پیش یائسگی
- اختلالات واژنی
- عفونتها
- التهاب دهانه رحم
- آندومتریوز
- سوزاک
- بیماری التهابی لگن
- التهاب واژن
- کلامیدیا
- داروها و ابزار پزشکی
- تامپون فراموش شده
- دستگاه داخل رحمی(IUD)
- متوقف کردن یا تغییر قرصهای کنترل قاعدگی یا درمان هورمون یائسگی
- رشد بافتهای غیر سرطانی در رحم
- آدنومیوز
- پولیپهای دهانه رحم
- فیبروئیدهای رحمی
- پولیپهای رحمی
- آسیبها و جراحات
- آسیب دیدگی واژن یا دهانه رحم
- سوء استفاده جنسی
پیشگیری
شما ممکن است نتوانید از خونریزی بین دورههای قاعدگی پیشگیری کنید. با وجود این، در برخی موارد اقدامات پیشگیرانه میتواند کمک کند:
- حفظ یک شیوه زندگی سالم و یک وزن طبیعی، زیرا داشتن اضافه وزن میتواند منجر به دورههای غیر طبیعی قاعدگی شود.
- اگر قرصهای ضدسرطانی مصرف میکنید، تمرین ورزشی برای حفظ سلامتی و کاهش استرس را برای جلوگیری از عدم تعادل هورمونی انجام دهید.
تشخیص
پزشک برای تعیین علت خونریزی غیرطبیعی از واژن، معاینه لگن انجام میدهد و ممکن است چند مورد از موارد زیر را انجام دهد:
- آزمایش خون
- آزمایش هورمونی
- آزمایش بارداری
- آزمایش عملکرد غده تیروئید
- سونوگرافی لگن برای ارزیابی رحم، دهانه رحم، تخمدان، لولههای رحمی (فالوپ) و مثانه.
- سونوگرافی ترانس واژینال، که در آن یک وسیله کوچک دستی در داخل واژن قرار داده میشود و تصاویری از آندومتر، یا پوشش دیافراگم رحم، و دیوارههای رحم، که به نام میومتر نامیده میشود و همچنین تخمدانها را نشان میدهد.
- سونوهیستروگرافی یا اولتراسوند رحم، ارزیابی دقیقتر حفره رحم را فراهم میکند. در این روش حداقل تهاجمی، یک محلول سالین به داخل حفره رحم تزریق میشود تا به تجسم و اندازهگیری آندومتری کمک کند و پولیپ یا توده بافت را جستجو کند. این آزمون همچنین ممکن است شامل تزریق هوا برای کمک به تعیین باز بودن لولههای رحمی نیز باشد.
- ام.آر.آی مغز استخوان بعد از سونوگرافی برای بهبود فیبروئید، سرطان یا حفظ محصولات ماندگار استفاده میشود.
- هیستروسکوپی( مشاهده داخل رحم) شامل وارد کردن یک لوله نورانی باریک با ابزار نوری یا دستگاه مشاهده در انتها به رحم است تا پزشک بتواند به دنبال فیبروئیدها، پولیپها یا سایر ناهنجاریها بگردد.
آزمایشهای تشخیصی میتواند به پزشک در تشخیص علت خونریزی، کمک کند. پزشک ممکن است خون را برای بررسی سطح هورمون آزمایش کند. همچنین ممکن است نیازبه برداشتن بافت از گردن یا دهانه رحم داشته باشید، که بیوپسی نامیده میشود. پزشک ممکن است بخواهد یک سونوگرافی انجام دهد.
درمان
درمان خونریزی غیرطبیعی از واژن بستگی به علت اصلی دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درمان دارویی
- قرصهای ضدبارداری
- آمبولیزاسیون فیبروز رحم (UFE):
در این روش حداقل تهاجمی که توسط یک دوربین به نام فلوروسکوپ هدایت میشود، ذرات کوچک از طریق یک کاتتر به داخل رحم رحم تزریق میشوند که خون را به فیبروییدها منتقل میکنند، جریان خون را مسدود میکنند و فیبروئیدها را کوچک میکنند.
- تخریب آندومتر
با استفاده از لیزر یا دیگر ابزارهای تخصصی که حرارت، انجماد، انرژی مایکروویو یا جریان الکتریسیته تولید میکنند، با استفاده از یک لوله نورانی باریک با یک دستگاه مشاهده در انتهای (هیستروسکوپ نامیده میشود)، پوشش رحم با استفاده از لیزر یا دیگر ابزارهای تخصصی تخریب میشود.
- گشاد کردن یا کورتاژ
یک روش که در آن بافت آندومتر به آرامی از روی رحم خراشیده میشود یا از بین میرود.
- هیسترکتومی
یک روش جراحی که در آن رحم از بدن خارج میشود.
نکاتی که لازم است پس از ترخیص از بیمارستان و بازگشت به منزل رعایت نمائید.
- با نظر کارشناس تغذیه از رژیم غذایی سالم و سرشار از سبزیجات و میوه ها استفاده کنید.
- از مواد غذایی سرشار از آهن مانند گوشت، تخم مرغ، سبزیجات با برگ قرمز و … استفاده کنید.
- برای جلوگیری از کم آب شدن بدن به میزان کافی آب بنوشید.
- از زور زدن، بلند کردن اجسام سنگین و رانندگی تا زمانی که پزشک توصیه کرده است خودداری کنید .
- تا زمان اجازه ی پزشک از برقراری تماس جنسی خودداری کنید.
- به آرامی پیاده روی کنید.
- در صورت لزوم با یکی از اعضاء خانواده یا دوستانتان به منظور کمک به شما در فعالیت های منزل هماهنگ کنید.
- برای خونریزی واژینال از نوار بهداشتی به جای تامپون استفاده کنید تا خطر انتشار عفونت به واژن کاهش یابد.
- از تمیز کردن واژن با استفاده از دوش واژن یا تامپون خودداری کنید.
- در صورت وجود بیماری های دیگر، آن ها را کنترل کنید.
- تعداد پدها و نوارهای بهداشتی که در طول روز مصرف می کنید را به پزشکتان اطلاع دهید.
- استرس و فشارروانی را از خود دور کنید.
- علائم و تغییرات خود را یادداشت کنید و به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر خونریزی همراه با خروج بافت از واژن بود، بافت را برای معاینه ی پزشک نگه دارید.
- داروهای خود را طبق تجویز پزشکتان به طور منظم و دقیق مصرف کنید
- از مصرف آسپرین بدون اطلاع پزشک خودداری کنید.
- طبق نظر پزشک آنتی بیوتیک مصرف کنید.
- از مصرف خودسرانه ی هرگونه دارو و مکمل های گیاهی اجتناب کنید.
مراجعه به پزشک
- در صورت بروز تب شدید
- گرفتگی شدید واژن
- وجود لخته های بزرگ در هنگام خونریزی
- احساس سرگیجه، ضعف و غش
- به منظور معاینات بیشتر و بررسی روند درمان
- سایر موارد نگران کننده و اورژانسی