اگزما نوعی بیماری است که باعث قرمزی و خارش پوست می‌شود. این بیماری در کودکان شایع است اما امکان دارد در هرسن دیگری نیز پیش بیاید. زمانی که افراد از اگزما صحبت می‌کنند، منظورشان همان درماتیت آتوپیک است که خودش را با خشکی، خارش پوست و قرمزی نشان می‌دهد. این نوع رایج‌ترین و مزمن‌ترین نوع اگزما است.

درماتیت آتوپیک طولانی‌مدت (مزمن) است و به‌صورت دوره‌ای عود کرده و سپس فروکش می‌کند. این بیماری ممکن‌است با تب یونجه و یا آسم همراه باشد.
هنوزهیچ درمانی برای این بیماری پیدا نشده است. اما انجام اقدامات و درمان‌های خانگی به تسکین بیماری و کنترل شیوع آن کمک خواهد کرد. به‌طورمثال عدم‌استفاده از صابون‌های تند و دیگر مواد محرک و مصرف کرم‌ها و پمادهای دارویی و مرطوب نگه داشتن پوست .
اگر اگزما مانع ازانجام فعالیت‌های روزانه و یا خوابیدن شود، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه گردد.

علائم و نشانه‌ها

علائم و نشانه‌های اگزما درافراد متفاوت مختلف است و شامل موارد زیر می‌باشد:
•خارش شدید به‌خصوص در طول شب
•نقاط قرمز، قهوه‌ای خاکستری در دست‌ها، پاها، مچ دست، گردن، قسمت بالای قفسه‌سینه، پلک‌ها، قسمت داخلی آرنج و زانو و در نوزادان در صورت و پوست سر
•دانه‌های کوچک که وقتی خراشیده شوند آب‌دار و پوسته‌دار باشند.
•پوست ضخیم، پوسته پوسته و خشک
•پوست مرطوب، حساس و متورم دراثر خاراندن

اگزما، معمولاً قبل از5 سالگی شروع می‌شود و ممکن‌است تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه داشته باشد و به‌صورت دوره‌ای حتی چند سال یکبار عود می‌کند.
اغلب افرادی که به اگزما مبتلا می‌شوند بر روی پوست خود یک نوع باکتری دارند که هنگامی‌که پوست آسیب دیده و مرطوب می‌شود، به سرعت تکثیر می‌شود.

علل شایع

علت دقیق بیماری اگزما ناشناخته است. داشتن پوست سالم به حفظ رطوبت کمک کرده و از آن در مقابل باکتری‌ها، مواد محرک و حساسیت‌زا محافظت می‌کند. بروز اگزما به احتمال زیاد به عوامل زیر مربوط می‌شود:
•پوست خشک
•خاراندن که باعث آسیب رسیدن به پوست می‌شود.

• باکتری‌ها و ویروس‌ها
  •استرس
  •عرق کردن
  •تغییرات گرما و رطوبت
  •شوینده‌ها و صابون‌ها
  •لباس‌های پشمی، فرش و پتو
  •گرد و غبار و گرده گیاهان
  •دود سیگار و آلودگی هوا
  •تخم‌مرغ، شیر، بادام‌زمینی، سویا، ماهی و گندم درکودکان و نوزادان
  این بیماری با آلرژی نیز در ارتباط است. اما از بین بردن آلرژن‌ها به‌ندرت تغییری در شرایط می‌دهد. عواملی که باعث بلند شدن گرد و غبارمی‌شود مانند بالش‌های‌پر، تشک، فرش و پرده ممکن‌است وضعیت بیماری را تشدید کنند.

عوامل تشدیدکننده خطر

عواملی که افراد را درمعرض اگزما قرارمی‌دهند، عبارتند از:
•سابقه فردی یا خانوادگی داشتن اگزما، آلرژی، تب یونجه یا آسم
•کارکردن درمحیط‌های بهداشتی که به درماتیت دست منجرمی‌شود.

عوامل تشدید کننده برای کودکان عبارتند از:
•شهرنشینی
•نحوه‌ی مراقبت ازکودکان
•بیش فعالی

عوارض احتمالی

عوارض ناشی از اگزما شامل موارد زیرمی‌باشد:
•ابتلا به آسم یا تب یونجه: گاهی اگزما موجب بروز این بیماری‌ها می‌شود.
•خارش و پوسته‌پوسته شدن مزمن پوست
•عفونت‌های پوستی: خاراندن مداوم ممکن‌است به زخم شدن و ترک خوردن پوست منجر شود که باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت باکتریایی و ویروسی می‌شود.
•مشکلات چشم: علائم و نشانه‌های عوارض چشمی‌ شامل خارش شدید و التهاب پلک‌ها، آبریزش ازچشم‌ها و ورم سفیدی چشم است.
•التهاب دست: افرادی که اغلب دست‌هایشان درحین کارکردن خیس است و درمعرض صابون‌های قوی، مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده قراردارند.
•مشکلات خواب: احساس خارش ممکن‌است مانع به‌خواب رفتن فرد مبتلا شود و او را بارها بیدارکند که این منجربه کاهش کیفیت خواب خواهد شد.

تشخیص

برای تشخیص اگزما نیازی به انجام آزمایش نیست. پزشک با معاینه پوست و گرفتن سابقه خانوادگی بیماری را تشخیص می‌دهد. گاهی پزشک برای تشخیص سایر بیماری‌های پوستی و بیماری‌های دیگری که همزمان با بیماری فعلی، پوست فرد را درگیرکرده‌است، ازمحل اگزما نمونه‌برداری می‌کند.

درمان

درمان این بیماری طولانی‌مدت است. ممکن‌است برای ماه‌ها ویا سال‌ها درمان‌های متفاوتی را برای کنترل بیماری انجام داده شود. گاهی علائم و نشانه‌های بیماری حتی پس ازبهبودی، دوباره برمی‌گردد.
تشخیص به‌موقع بیماری در درمان آن مؤثراست. اگراستفاده ازمرطوب‌کننده کمک نکرد، ممکن‌است پزشک دارو و درمان‌های زیر را توصیه کند:

• کرم‌هایی که خارش و التهاب را کنترل می‌کنند.
• کرم‌هایی ترمیم‌کننده پوست
• داروهای ضدعفونت
• داروهای ضدخارش خوراکی
• داروهای خوراکی و تزریقی برای کنترل التهاب

اگزمای کودکان
درمان اگزمای کودکان شامل موارد زیر می‌باشد:
•شناخت عوامل التهابی پوست و اجتناب ازآن‌ها
•اجتناب ازگرمای شدید
•چرب کردن پوست کودک با روغن حمام، لوسیون، کرم و پماد
اگر با انجام این اقدامات مشکل پوست کودک برطرف نشد و یا علائم عفونت، دیده شد، ممکن‌است برای کنترل خارش و یا درمان عفونت نیاز به تجویز دارو توسط پزشک باشد.

پیشگیری

این بیماری برای نوجوانان و جوانان استرس‌زا و خسته‌کننده است و باعث بهم خوردن خواب آن‌ها و حتی گاهی منجربه افسردگی می‌شود. همچنین افراد نزدیک و خانواده بیمار با مشکلات مالی، اجتماعی و روحی- روانی درگیرخواهند شد.
دراین شرایط می‌توان از روانشناس، مشاور و یا گروه درمانی کمک گرفت.