یک روش درمانی نسبتاً ساده برای باروری است. لقاح داخل رحمی ‌ممکن‌است با استفاده از دارو و یا بدون داروهای باروری انجام شود. آی.یو.آی شامل انتقال مایع منی شستشوی شده به داخل رحم از طریق سوند است. ممکن‌است به جای آی.یو.آی از اصطلاح رایج‌تر تلقیح مصنوعی استفاده شود. نتیجه مطلوب لقاح داخل رحمی ‌این است که اسپرم‌ها در لوله رحمی ‌(فالوپ) حرکت کرده و یک تخمک را بارور می‌کنند و در نتیجه حاملگی طبیعی رخ می‌دهد.

دلایل انجام

توانایی زوج برای باردار شدن به عوامل مختلفی بستگی دارد. لقاح داخل رحمی‌ بیشتر در شرایط زیر کاربرد دارد:

• بارداری با اسپرم منجمدشده

در برخی موارد زنان مجبور هستند از اسپرم منجمدشده برای باردار شدن استفاده کنند. نمونه‌های اسپرم منجمد از آزمایشگاه‌های معتبر تهیه می‌شوند. این اسپرم‌ها قبل از انجام لقاح داخل رحمی ‌از حالت انجماد خارج می‌گردند.

• ابتلا به ناباروری با دلایل نامشخص

لقاح داخل رحمی به عنوان اولین درمان برای ناباروی‌هایی استفاده می‌شود که دلیل مشخصی برای آن‌ها وجود ندارد. لقاح داخل رحمی در این موارد اغلب با داروهایی همراه می‌شود که در تحریک تخمک‌گذاری دخالت دارند.

• ناباروری مرتبط با اندومتریوز

برای ناباروری مرتبط با آندومتر (جداره رحم)، استفاده از دارو‌ها همراه با انجام آی.یو.آی اغلب اولین روش درمانی است.

• نازایی ناشی از اسپرم ضعیف مرد

تجزیه و تحلیل مایع منی مرد، یکی از اولین مراحل ارزیابی پزشکی ناباروری است. در برخی موارد اشکالات زیر می‌تواند وجود داشته باشد:.

• غلظت اسپرم کم
• کم‌تحرکی اسپرم
• ناهنجاری در اندازه و شکل اسپرم

لقاح داخل رحمی‌ و اسپرم منجمد شده می‌تواند بر برخی از این مشکلات غلبه کند.

• ناباروری ناشی از عامل دهانه رحم

دهانه رحم، در انتهای تحتانی آن، به باز شدن رحم کمک می‌کند. مخاط تولید شده توسط دهانه رحم در زمان تخمک‌گذاری، محیط ایده آلی را برای جذب اسپرم از واژن به لوله‌های رحمی (فالوپ) فراهم می‌کند. اما اگر مخاط دهانه رحم خیلی ضخیم باشد، ممکن‌است مانع از تحرک اسپرم شود. همچنین احتمال دارد خود دهانه رحم مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شود. جای زخم مانند مواردی که در اثر بیوپسی (نمونه‌برداری) یا روش‌های دیگر ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث ضخیم شدن دهانه رحم شود. اما لقاح داخل رحمی‌ ورود اسپرم از دهانه رحم را دور می‌زند و اسپرم‌ها مستقیماً درون رحم قرار می‌گیرند.

• ناباروری ناشی از تخمک‌گذاری

لقاح داخل رحمی‌همچنین امکان دارد برای زنانی که نازایی آن‌ها ناشی از مشکلات تخمک‌گذاری (عدم تخمک‌گذاری یا کاهش تعداد تخمک‌ها) است، انجام شود.

• حساسیت به مایع منی

به ندرت، احتمال دارد یک زن نسبت به پروتئین‌های موجود در منی شریک زندگی خودش حساسیت داشته باشد. در این صورت انزال در واژن باعث قرمزی، سوزش و تورم در زن می‌شود. یک کاندوم می‌تواند زن را از بروز علائم محافظت کند، اما از بارداری نیز جلوگیری می‌کند. اگر حساسیت شدید باشد، لقاح داخل رحمی‌ می‌تواند برای بارداری مؤثر باشد، زیرا در این روش بسیاری از پروتئین‌های مایع منی قبل از وارد شدن اسپرم برداشته می‌شوند.

موارد منع لقاح داخل رحمی

لقاح داخل رحمی ‌در موارد زیر توصیه نمی‌شود:

• آندومتریوز شدید (آندومتریوز به معنی رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم است)
• سابقه عفونت لگن
• لوله‌های رحمی (فالوپ) مسدود شده

عوارض احتما

عوارض احتمالی

لقاح داخل رحمی ‌یک روش نسبتاً ساده و بی‌خطر است و عوارض جدی کمی ‌دارد. خطرات احتمالی شامل موارد زیر است:

• عفونت: در نتیجه لقاح داخل رحمی ‌خطر ابتلا به عفونت وجود دارد.
• لکه بینی: گاهی اوقات روند قرار دادن سوند در رحم باعث مقدار کمی‌خونریزی واژن می‌شود که این اتفاق معمولاً تأثیری در بارداری ندارد.
• حاملگی چندقلویی: لقاح داخل رحمی به خودی خود با افزایش خطر بارداری چندقلویی همراه نیست. اما، در صورت تداخل با داروهای تحریک کننده تخمک‌گذاری، خطر بارداری چندقلوزایی به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. در حاملگی چندقلویی نسبت به بارداری‌های تک جنینی احتمال بروز خطرات زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد بیشتر خواهد بود.

آمادگی قبل از مداخله

• آماده سازی نمونه مایع منی: در مطب پزشک از مرد یک نمونه مایع منی تهیه می‌شود. علاوه بر آن می‌توان یک ویال اسپرم اهدا کننده منجمدشده را ذوب و آماده کرد. از آنجا که عوامل تشکیل‌دهنده غیراسپرم موجود در مایع منی می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌هایی در بدن زن شوند، نمونه به شکلی شسته می‌شود که اسپرم فعال و طبیعی را از دیگر اسپرم‌ها و سایر عناصر جدا می‌کند. احتمال بارداری با استفاده از یک نمونه کوچک از اسپرم سالم افزایش می‌یابد.

• نظارت بر تخمک‌گذاری: از آنجا که زمان انجام آی.یو.آی بسیار مهم است، نظارت بر علائم و تشخیص تخمک‌گذاری اهمیت زیادی دارد. برای این کار ممکن‌است زن از یک کیت (تست‌های تشخیصی) پیش‌بینی تخمک گذاری ادرار در منزل استفاده کند. یا پزشک یک سونوگرافی واژینال را تجویز کند.
• تعیین زمان‌بندی مناسب: بیشتر لقاح‌های داخل رحمی ‌یک یا دو روز بعد از تشخیص تخمک‌گذاری انجام می‌شوند.

لقاح داخل رحمی‌حدود 15 تا 20 دقیقه طول می‌کشد و معمولاً در مطب یا کلینیک پزشک انجام می‌شود. خود روش آی.یو.آی فقط یک یا دو دقیقه به طول می‌انجامد و نیازی به دارو یا داروهای ضددرد ندارد. پزشک یا یک پرستار متخصص آموزش‌دیده این روش را انجام می‌دهد.

روش انجام

به هنگام انجام آی.یو.آی زن باید دراز بکشد و پاهای خود را روی رکاب صندلی معاینه قرار دهد. سپس یک اسپکولوم (وسیله جراحی) در واژن او قرار می‌گیرد.

در طول عمل، پزشک یا پرستار:

• یک ویال (ظرف) حاوی نمونه‌ای از اسپرم سالم را به انتهای یک لوله طولانی و نازک و انعطاف‌پذیر (کاتتر) وصل می‌کند.
• لوله از طریق واژن وارد رحم می‌شود و نمونه اسپرم از طریق همین لوله به داخل رحم زن منتقل می‌شود.
• لوله خارج شده و به دنبال آن اسپکولوم برداشته می‌شود.

پس از آی.یو.آی، از بیمار خواسته می‌شود برای مدت کوتاهی روی پشت خود دراز بکشد. پس از اتمام مراحل، او می‌تواند لباس‌های خود را بپوشد و به فعالیت‌های روزمره خود بپردازد. ممکن‌است زن بعد از انجام عمل، یک یا دو روز لکه‌بینی را تجربه کند.

نتایج قابل انتظار

خیلی زود نباید برای آزمایش حاملگی اقدام کرد زیرا ممکن‌است نتیجه‌های زیر را به دنبال داشته باشد (حداقل 2 هفته صبر شود)

• منفی کاذب: اگر هورمون بارداری هنوز به حد قابل اندازه‌گیری نرسیده باشد، نتیجه آزمون حاملگی ممکن‌است منفی باشد اما در حقیقت فرد می تواند باردار باشد.
• مثبت کاذب: اگر فرد از داروهای القا کننده تخمک‌گذاری مانند استفاده کرده باشد، مقداری از این دارو هنوز در خون در گردش می‌باشد که در این صورت می‌تواند نتیجه مثبت کاذب را ایجاد کند. در این حالت فرد واقعاً باردار نیست.

اگر بارداری صورت نگرفته باشد، زن می‌تواند آی.یو.آی را دوباره امتحان کند. غالباً برای افزایش احتمال بارداری، از همان روش درمانی به مدت سه تا شش ماه استفاده می‌شود.