مدیریت بیماری
جراحی رفلاکس معده
رفلاکس معده شایعترین اختلال گوارشی است که در صورت ابتلا به آن، بیماران به دنبال مراقبتهای پزشکی هستند. در صورت عدم درمان، رفلاکس معده مزمن میتواند عوارض جدی مانند التهاب مری، زخمهای مری، تنگ شدن مری، سرفه مزمن و رفلاکس مایع به ریهها را ایجاد کند. درمان جراحی، یک گزینه برای درمان بیماری رفلاکس معده است.

علت دقیق رفلاکس معده شناخته نشده است اما عوامل خاصی مانند چاقی، سیگار کشیدن، بارداری ممکناست به بروز این بیماری منجر شود. غذاهای رایج مانند غذاهای تند، پیاز، شکلات، نوشیدنیهای حاوی کافئین، مواد غذایی حاوی طعم نعناع، گوجه فرنگی، مرکبات و برخی از داروها، میتوانند رفلاکس معده را بدتر کند.
دلایل انجام
عمل جراحی برای درمان علائم سوزش سرمعده و یا رفلاکس معده ممکناست زمانی توصیه شود که:
- علائم بیمار هنگام استفاده از داروها خیلی بهتر نمیشوند.
- بیمار تمایلی به ادامه مصرف داروها ندارد.
- بیمار مشکلات جدی در مری دارد، مانند زخم یا تنگشدن مری یا خونریزی.
- بیمار مبتلا به بیماری رفلاکس معده است که باعث ایجاد پنومونی آسپیراسیون، سرفه مزمن یا گرفتگی صدا میشود.
جراحی ضدرفلاکس همچنین برای درمان مشکلاتی است که در طی آن بخشی از معده در قفسه سینه گیر کرده یا پیچ خورده است.

عوارض احتمالی
عوارض عمل جراحی رفلاکس معده عبارتند از:
- واکنش به داروها
- مشکلات تنفسی
- خونریزی
- عفونت
- نفخ
این عارضه زمانی است که معده با هوا و یا غذا پر میشود و بیمار نمیتواند فشار را با آروغ زدن یا استفراغ از بین ببرد. این علائم ممکناست به آهستگی در برخی افراد از بین برود.
- درد و مشکل در هنگام بلع
این حالت دیسفاژی نامیده میشود. در بیشتر افراد، دیسفاژی طی 3 ماه اول پس از عمل جراحی برطرف میشود.

آمادگی قبل از مداخله
بیمار ممکناست نیاز به انجام آزمایشهای زیر را داشته باشد:
- آزمایش خون (شمارش کامل خون، الکترولیتها یا آزمایشهای کبدی)
- مانومتریمری (برای اندازه گیری فشار در مری) یا بررسی به منظور مشاهده این که چه مقدار اسید معده به مری بیمار باز میگردد.

- آندوسکوپی بخشهای بالایی دستگاه گوارش. تقریباً همه افرادی که عمل جراحی رفلاکس معده را انجام دادهاند، این آزمایش را نیز انجام میدهند. اگر بیمار نتایج این آزمایش را نداشته باشد، باید این کار را انجام دهد.

- تصویربرداری اشعه ایکس از مری
موارد زیر باید به پزشک اطلاع داده شود:
- بارداری، مصرف داروهای گیاهی یا مکمل
چندین روز قبل از عمل جراحی ممکناست بیمار نیاز به متوقف کردن مصرف آسپیرین، ایبوپروفن، ویتامین ای (E)، کلوپیدوگرل (پلاویکس)، وارفارین (کومادین) و هر نوع دارو یا مکمل دیگر که بر لخته شدن خون تأثیر میگذارد، داشته باشد.

روش انجام
شایعترین روش جراحی رفلاکس معده فوندوپلیکیشن نامیده میشود. در این روش جراحی، متخصص جراح، مراحل زیر را انجام میدهد:
جراح ابتدا در صورت وجود فتق هیاتال، آن را ترمیم میکند. این عمل شامل سفت کردن ورودی دیافراگم بیمار با بخیه است تا از بالا آمدن معده از طریق این ورودی در دیواره عضلانی معده جلوگیری شود. برخی از متخصصین جراح یک قطعه مش را در ناحیه ترمیم شده قرار داده تا آن را ایمنتر کنند.
قسمت فوقانی شکم بیمار در اطراف انتهای مری با بخیه بسته میشود. بخیهها در انتهای مری فشاری ایجاد میکنند که این فشار کمک میکند تا اسید معده و غذا از معده به مری وارد نشوند. عمل جراحی رفلاکس معده در حالی که بیمار تحت بیهوشی عمومی است، انجام میگردد، بنابراین بیمار احساسی نداشته و عمل بدون درد است. عمل جراحی معمولاً 2 تا 3 ساعت طول میکشد.

جراحی باز
متخصص جراح یک برش جراحی بزرگ را در شکم بیمار ایجاد میکند. یک لوله ممکناست از طریق شکم بیمار به معده وارد شود تا دیواره معده در جای خود ثابت نگه داشته شود. این لوله پس از حدود یک هفته برداشته خواهد شد.
جراحی لاپاراسکوپیک
متخصص جراح 3 تا 5 برش کوچک را در شکم بیمار ایجاد میکند. یک لوله نازک با یک دوربین کوچک در انتها از طریق یکی از این برشها به ناحیه مورد نظر وارد میشود. سپس ابزارهای جراحی از طریق برشهای دیگر وارد میشوند. لاپاراسکوپ به یک صفحه نمایشگر ویدئویی در اتاق عمل متصل است.
متخصص جراح، حین مشاهده داخل شکم بیمار روی صفحه نمایشگر، عمل جراحی را انجام میدهد. ممکناست متخصص جراح در صورت بروز مشکل نیاز به تغییر روش عمل جراحی باز داشته باشد.

فوندوپلیکیشن اندولومینال
فوندوپلیکیشن اندولومینال یک روش جدید است که میتواند بدون ایجاد برش انجام شود. یک دوربین خاص بر روی یک ابزار انعطاف پذیر (آندوسکوپ) از طریق دهان بیمار به داخل مری وارد میگردد. با استفاده از این ابزار، پزشک گیرههای کوچک را در محل تلاقی مری با معده قرار میدهد. این گیرهها باعث جلوگیری از برگشت غذا یا اسید معده میشوند.

فوندوپلیکیشن اندولومینال
فوندوپلیکیشن اندولومینال یک روش جدید است که میتواند بدون ایجاد برش انجام شود. یک دوربین خاص بر روی یک ابزار انعطاف پذیر (آندوسکوپ) از طریق دهان بیمار به داخل مری وارد میگردد. با استفاده از این ابزار، پزشک گیرههای کوچک را در محل تلاقی مری با معده قرار میدهد. این گیرهها باعث جلوگیری از برگشت غذا یا اسید معده میشوند
نتایج قابل انتظار
اکثر افرادی که جراحی لاپاروسکوپی انجام میدهند، میتوانند در مدت 1 تا 3 روز بعد از عمل بیمارستان را ترک کنند. بیمار ممکن است در صورت انجام عمل جراحی باز به مدت 2 تا 6 روز در بیمارستان بستری شوند. با استفاده از این نوع جراحی، مشکلات بالینی و فیزیکی معده درمان میشود.