لاپاروسکوپی که با عنوان لاپاروسکوپی تشخیصی هم شناخته می‌شود، یک روش تشخیصی و در صورت امکان درمانی است که برای بررسی اندام‌های داخل شکم استفاده می‌شود. لاپاروسکوپی یک روش کم خطر است که فقط نیاز به برش‌های کوچک دارد. در این روش از ابزاری به نام لاپاروسکوپ برای بررسی اندام‍‌های شکمی استفاده می‌شود. لاپاروسکوپ یک لوله دراز و باریک با نور زیاد و یک دوربین با وضوح بالا در قسمت جلو می‌باشد. لاپاروسکوپ از طریق برش در دیواره شکم وارد می‌شود. همانطور که حرکت می‌کند، دوربین تصاویر را به یک نمایشگر می‌فرستد. لاپاروسکوپی به پزشکتان اجازه می‌دهد تا در زمان واقعی و بدون جراحی باز، داخل بدن شما را ببیند. پزشک همچنین می‌تواند در طی این روش از بافت مورد نظر، نمونه‌برداری کند.

دلایل انجام

 لاپاروسکوپی اغلب برای شناسایی و تشخیص منبع درد لگن یا شکم استفاده می‌شود. معمولاً وقتی انجام می‌شود كه روش‌های تشخیصی دیگر مانند روش‌های تصویربرداری، قادر به تشخیص نباشند.

لاپاروسکوپی همچنین ممکن است برای نمونه‌برداری (بیوپسی) از بافت یا اندام خاصی در شکم استفاده شود.

پزشک ممکن است لاپاروسکوپی را برای معاینه اندام‌های زیر توصیه کند:

• كيسه صفرا
• کبد
• لوزالمعده
• روده کوچک و روده بزرگ
• طحال
• معده
• اندام‌های لگن یا دستگاه تولید مثل

با مشاهده این مناطق با لاپاروسکوپ، پزشک می‌تواند موارد احتمالی زیر را تشخیص دهد:

• توده یا تومور شکمی
• مایع در حفره شکم
• بیماری کبد
• اثربخشی برخی از درمان‌ها
• درجه پیشرفت سرطان خاص

دلایل متداول دیگر برای انجام لاپاروسکوپی در زنان عبارتند از:

• تشخیص و درمان اندومتریوز، درد مزمن لگن، بیماری التهابی لگن و علل ناباروری
• برداشتن فیبروم‌های رحم، کیست تخمدان، غدد لنفاوی یا حاملگی خارج رحمی
• درمان طیف وسیعی از اختلالات، از جمله بی‌اختیاری ادرار، پرولاپس اندام‌های لگنی (افتادگی و شل شدن اندام‌هایی مانند رحم و مثانه) و انواع خاصی از سرطان
• ارزیابی سرطان‌های خاص، از جمله سرطان‌های تخمدان، رحم و دهانه رحم.

عوارض احتمالی

شایع‌ترین خطرات احتمالی مرتبط با لاپاروسکوپی خونریزی، عفونت و آسیب به اندام‌های شکم است. با این حال، خطرات لاپاراسکوپی نادر هستند.
پس از عمل، مهم است که مراقب علائم عفونت باشید. در صورت مشاهده علائم زیر با پزشکتان تماس بگیرید:

• تب یا لرز
• درد شکمی که با گذشت زمان شدیدتر می‌شود.
• قرمزی، تورم، خونریزی یا ترشح در محل برش
• حالت تهوع یا استفراغ مداوم
• سرفه مداوم
• تنگی نفس
• عدم توانایی در ادرار کردن
• سرگیجه

خطر کمی از آسیب به اندام‌هایی که در طی لاپاروسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرند، وجود دارد. در صورت سوراخ شدن اندام ممکن است خون و مایعات دیگر به بیرون بدن شما نشت کنند. در این حالت، برای ترمیم آسیب به عمل جراحی دیگری احتیاج دارید.
همچنین ممکن است فرد با خطرات زیر مواجه شود:

• عوارض ناشی از بی‌هوشی عمومی
• التهاب دیواره شکم
• لخته خون، که می‌تواند به لگن، پاها یا ریه‌های شما انتقال یابد.

انجام لاپاروسکوپی در صورت وجود چسبندگی بسیار طولانی‌تر خواهد شد و خطر آسیب‌دیدگی اعضای بدن را افزایش می‌دهد.

آمادگی پیش از مداخله

شما باید در مورد هر نوع داروی مصرفی خود، چه با تجویز پزشک و یا بدون نسخه به پزشکتان صحبت کنید. پزشک دستورالعمل مصرف آن‌ها را قبل و بعد از لاپاروسکوپی به شما می‌گوید، یا حتی امکان دارد دوز داروهایی را که می‌تواند بر نتیجه لاپاروسکوپی تأثیر بگذارد، را تغییر دهد.

اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، باید به پزشکتان بگویید. این امر خطر آسیب دیدن جنین را کاهش می‌دهد.

قبل از لاپاراسکوپی، پزشک ممکن است آزمایش خون، ادرار، آزمایش الکتروکاردیوگرام و اشعه X قفسه سینه را توصیه کند. پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری خاصی، از جمله سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی را توصیه کند.

آزمایشات جانبی می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا ناهنجاری احتمالی مورد بررسی در طول لاپاروسکوپی را بهتر درک کند. نتایج لاپاروسکوپی همچنین یک راهنمای تصویری در قسمت داخلی شکم را به پزشک می‌دهد.

احتمالاً لازم است حداقل هشت ساعت قبل از لاپاراسکوپی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. همچنین باید یکی از اعضای خانواده یا دوستان همراه تان باشند تا شما را پس از انجام عمل به خانه برساند.

لاپاروسکوپی اغلب با استفاده از بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود، که می‌تواند چندین ساعت پس از عمل باعث خواب آلودگی و عدم توانایی در رانندگی شود.

روش انجام

لاپاروسکوپی معمولاً به عنوان یک روش سرپایی انجام می‌شود. این بدان معنی است که شما قادر خواهید بود همان روز عمل خود، به خانه بروید. ممکن است لاپاروسکوپی در بیمارستان یا یک مرکز جراحی سرپایی انجام شود.

برای لاپاروسکوپی به احتمال زیاد از بی‌هوشی عمومی استفاده می‌شود. برای دستیابی به بی‌هوشی عمومی، یک سرم داخل وریدی (IV) در یکی از رگ‌های شما وارد می‌شود. از طریق IV، متخصص بی‌هوشی ممکن است داروهای خاصی به شما بدهد و همچنین مایعات مورد نیاز را تزریق کند.

در بعضی موارد به جای بی‌هوشی تزریقی از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. یک بی‌حسی موضعی منطقه محل برش لاپاروسکوپی را بی‌حس می‌کند، بنابراین حتی اگر در حین عمل هوشیار شوید، هیچ دردی نخواهید داشت.

در طی لاپاراسکوپی، جراح زیر ناف شکم را برش می‌دهد و سپس یک لوله کوچک به نام کانول در قسمت برش قرار می‌گیرد. کانول برای باد کردن شکم با وارد کردن گاز دی‌اکسیدکربن استفاده می‌شود که به پزشک این امکان را می‌دهد تا با وضوح بیش‌تری اندام‌های شکمی را بررسی کند.

پس از آن، جراح لاپاروسکوپ را از طریق برش وارد می‌کند. دوربين متصل به لاپاروسكوپ، تصاوير را بر روي يك صفحه نمايش مي‌دهد و باعث مي‌شود اندام در زمان واقعي مشاهده شود.

تعداد و اندازه بریدگی‌ها به این بستگی دارد که جراح به چه منظور و علتی لاپاروسکوپی را انجام می‌دهد. معمولاً یک تا چهار برش که طول هر کدام بین 1 تا 2 سانتی‌متر است، ایجاد می‌شود. برش‌ها اجازه می‎‌دهند تا ابزارهای دیگر استفاده شوند. به عنوان مثال، جراح ممکن است برای انجام بیوپسی نیاز به استفاده از ابزار جراحی دیگری داشته باشد.

پس از انجام عمل، ابزارها برداشته می‌شوند. سپس برش‌های شما با بخیه یا نوار جراحی بسته می‌شوند. ممکن است باند بر روی برش‌ها قرار داده شود.

نتایج قابل انتظار

پس از پایان این عمل تشخیصی، چند ساعت در بیمارستان بستری خواهید شد. علائم حیاتی، از جمله تنفس و ضربان قلب، از نزدیک تحت کنترل قرار می‌گیرد. همچنین عوارض جانبی بی‌هوشی بررسی می‌شود.

در بعضی موارد، ممکن است یک شب در بیمارستان بمانید.

اگر نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام شود، یک آسیب شناس آن را بررسی می‌کند و گزارشی که در مورد نتایج به دست آمده، به پزشک شما ارسال می‌شود.

نتایج عادی ناشی از لاپاراسکوپی نشانگر عدم وجود خونریزی شکمی، فتق و انسداد روده است و نشان می‌دهد همه اندام‌های شکم و یا لگن شما سالم هستند.

اگر وضعیت پزشکی جدی تشخیص داده شد، پزشکتان در مورد گزینه‌های درمانی مناسب با شما صحبت خواهد کرد تا برنامه‌ای برای رسیدگی به آن بیماری ارائه دهد.

در روزهای بعد از لاپاراسکوپی، در مناطقی که برش ایجاد شده است، ممکن است احساس درد متوسط ​​و لرز داشته باشید. هرگونه درد یا ناراحتی باید طی چند روز بهبود یابد. پزشک ممکن است برای تسکین درد، دارو تجویز کند.

همچنین معمول است که بعد از عمل درد شانه وجود داشته باشد. این درد معمولاً نتیجه گاز دی‌اکسیدکربن است که برای باز کردن شکم برای ایجاد فضای برای ابزارهای جراحی استفاده می‌شود. گاز می‌تواند دیافراگم شما را تحریک کند، که اعصاب را با شانه شما به اشتراک می‌گذارد. همچنین ممکن است باعث نفخ شود. ناراحتی باید ظرف دو روز از بین برود.

معمولاً می‌توانید طی یک هفته کلیه فعالیت‌های عادی را از سر بگیرید. شما باید حدود دو هفته پس از لاپاراسکوپی دوباره برای پیگیری نتایج به پزشک مراجعه کنید.

• از رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه و سبزیجات استفاده کنید.
• به منظور کاهش خطر لخته شدن خون، فعالیت سبکی را به محض امکان شروع کنید.
• بیش‌تر از روزهای معمول استراحت کنید.
• لباس‌های گشاد بپوشید.
• از استعمال سیگار و سایر دخانیات اجتناب کنید.