مدیریت بیماری
نحوه‌ی استفاده از دستگاه نبولایزر در منزل
دستگاه نبولایزر یک وسیله‌ی الکتریکی است که توسط یک پریز برق و باتری کار می‌کند. این دستگاه، داروی مایع را به ذرات ریز غبار مانند تبدیل می‌کند که از راه دهان با استفاده از یک ماسک صورت با استنشاق وارد ریه‌های بیمار می‌شود و به بیمار کمک می‌کند تا بهتر نفس بکشد.
استفاده از این دستگاه بخصوص در بیماری‌هایی مانند برونشیت، آسم، انسداد ریوی و عفونت‌های تنفسی شدید بسیار مؤثر است و به دلیل سریع بودن تأثیر دارو و جلوگیری از تأثیر دارو بر بافت‌های دیگر بدن بسیار مورد توجه می‌باشد.
الف) آماده شدن برای استفاده از دستگاه
- دستان خود را به مدت 30 ثانیه با آب و صابون بشویید و با دستمال کاغذی خشک کنید.
- فنجان بالای نبولایزر را شل کرده و دارو را در نبولایزر بریزید. انواع زیادی از داروهای تنفسی که برای درمان با دستگاه نبولایزر استفاده می‌شوند، در دوزهای از پیش تعیین شده، عرضه می‌شوند. اگر داروی شما از انواع اندازه گیری شده نیست، مقدار دقیق تجویز شده برای یک دوز را خوب اندازه‌گیری کنید. قسمت بالای آن را محکم ببندید تا از بیرون ریخته شدن دارو جلوگیری شود. اگر نبولایزر شما فقط با برق کار می‌کند، یادتان نرود که آن را به برق وصل کنید. همه داروها را نمی‌توان با هوا ترکیب کرد (به صورت اسپری مصرف کرد).
نوع جت یا پنوماتیک، رایج‌ترین نوع نبولایزر است. نبولایزرهای جدیدتر برای انتقال کل دارو از طریق استنشاق طراحی شده‌اند. کارایی نبولایزر تحت تأثیر روش کار نبولایزر، مکانیسم تشکیل آئروسل و تشکیل دارو است. اگر در مورد نحوه استفاده از نبولایزر خود به راهنمایی نیاز دارید، با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید.
- فنجان نبولایزر را محکم کنید. اگرچه تولیدکنندگان مختلف نبولایزر، تفاوت اندکی در جت نبولایزرها دارند، اما در بیشتر آن‌ها بخش دهانی به بالای فنجان نبولایزر متصل می‌شود. در اغلب نبولایزرها، بخشهای دهانی جایگزین ماسک صورت هستند، زیرا اثر ماسک‌ها روی صورت می‌ماند.
2. یک انتهای لوله اکسیژن را به فنجان نبولایزر وصل کنید. در اکثر انواع نبولایزرها، لوله در پایین فنجان متصل می‌شود. انتهای دیگر لوله اکسیژن را به یک کمپرسور هوا که برای نبولایزرهاست، وصل کنید.
ب) نحوه‌ی استفاده از دستگاه
- دستگاه را روشن کرده و از نبولایزر استفاده کنید. قسمت دهانی را روی دهان خود، قرار دهید و با لب‌های خود محکم آن را نگه دارید. به آرامی و عمیق از طریق دهان خود تنفس کنید تا تمام دارو، وارد ریه‌های شما شود. از طریق دهان یا بینی خود بازدم را انجام دهید. برای بزرگسالان، بسته نگه داشتن بینی سبب اطمینان از استنشاق تمام دارو از طریق می‌شود.
ماسک آئروسل به عنوان جایگزینی برای قسمت دهانی، برای استفاده کودکان خردسال یا افرادی که برای نگه داشتن قطعه دهانی ناتوان هستند، در نظر داشته باشید. ماسک‌های آئروسل به بالای فنجان نبولایزر وصل می‌شوند. این ماسک در اندازه‌های کودکان و بزرگسالان عرضه می‌شود.
- تا زمانی که غبار ذرات دارو متوقف شود، نفس عمیق بکشید و به استنشاق دارو ادامه دهید. اینکار معمولاً حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. هنگامی که همه مایع تمام شد، غبار متوقف می‌شود. فنجان نبولایزر باید خالی باشد. با انجام یک کاری باید حواس کودکان را در حین درمان با نبولایزر پرت کنید. پازل، کتاب‌ها یا رنگ آمیزی ممکن است به کودک کمک کند تا برای زمان طولانی درمان همچنان بنشیند. بهترین حالت این است که کودک را در بغل خود بحالت نشسته نگه دارید، تا دوز مناسب دارو را بتواند دریافت کند.
- پس از اتمام دارو، دستگاه را از پریز برق جدا کرده و فنجان دارو و قسمت دهانی را از لوله جدا کنید. فنجان و دهان دارو را با آب گرم و صابون بشویید و آن‌ها را خوب آبکشی کنید و روی حوله ای تمیز قرار داده تا کاملاً در معرض هوا خشک شوند. حتماً این کار را هر روز بعد از هر بار استفاده انجام دهید. لوله‌ها را نباید بشویید. در صورت خیس شدن لوله باید آن را تعویض کنید. همچنین، نباید هیچ کدام از بخشهای نبولایزر را برای شست و شو در ماشین ظرفشویی قرار دهید زیرا گرما می‌تواند باعث تخریب قطعات پلاستیکی شود.
- برای ضد عفونی کردن دستگاه، همیشه از دستورالعمل سازنده‌اش پیروی کنید. تمام قسمت‌ها به جز لوله را در یک قسمت سرکه سفید خالص با سه قسمت آب داغ به مدت یک ساعت غوطه ور کنید. محلول را دور بریزید. بخشهای مختلف بجز لوله را با آب سرد آبکشی کرده، سپس روی حوله‌ای تمیز قرار دهید تا خشک شود. پس از خشک شدن، آن‌ها را در جایی تمیز نگهداری کنید. برای رعایت اصول بهداشتی، در صورت نیاز بیش از یک فرد به نبولایزر، حتی در صورت شستن تجهیزات، از استفاده مشترک آن‌ها پرهیز کنید. هر شخص باید از نبولایزر خود استفاده کند.
در صورت بروز هرگونه واکنش و علائمی مانند مشکل در تنفس، خس خس سینه، التهاب و تورم دهان و… در حین استفاده از دارو، استفاده از نبولایزر را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید. در صورتی که این علائم بدتر شدند به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.
