سوند مثانه

گذاشتن سوند (کاتتر) موقت مثانه در زنان

سونداژ (کاتتریزاسیون) فرایندی است که طی آن یک لوله کوچک پلاستیکی (کاتتر) درون مثانه، جهت خروج ادرارقرار می‌گیرد. کاتتر یا سوند ادراری، ادرار را به طور مداوم از طریق یک لوله پلاستیکی شفاف از مثانه خارج میکند و آن را به درون یک کیسه جمع‌کننده می‌ریزد. این کاتتر در داخل مثانه به کمک یک بادکنک کوچک (که با سالین استریل پر شده است)، نگه داشته می‌شود.

اندازه کاتترهای ادراری متفاوت است.

در این روش طبق برنامه‌ای منظم و در ساعات خاصی از شبانه روز، یک لوله در مثانه قرار می‌گیرد تا از تجمع بیش از حد ادرار و یا بی‌اختیاری ادرار پیشگیری شود.

مراقبت از کاتتر (سوند ادراری)

  • همیشه طبق برنامه سونداژ عمل شود.
  • داروهای تجویز شده طبق دستور مصرف شوند.
  • پس از برخاستن از خواب یا 2 ساعت قبل از خوابیدن در فواصل زمانی منظم، مایعات و آبمیوه‌های تازه استفاده شود. البته باید توجه داشت که در زمان کوتاه نباید مقدار زیادی مایعات مصرف شود.
  • مصرف کافئین (شامل قهوه، چای، کاکائو، کولا و شکلات)، محدود شود.
  • اطلاعات لازم در جدولی یادداشت شود .
  • همیشه هم در محل کار و هم منزل یکسری وسیله اضافی سونداژ وجود داشته باشد .
  • در مورد هر مسئله مبهم با پرستار یا پزشک بیمار مشورت کنید .
  • ادرار، معمولاً زرد کم رنگ (روشن) با بوی کم است. ادرار تیره با بوی زیاد از علائم عدم نوشیدن مایعات به حد کافی و یا عفونت مجاری ادراری است، بعضی از غذاها و داروها نیز باعث افزایش بوی ادرار می‌شوند. در صورت وجود ادرار تیره و بدبو به پرستار یا پزشک اطلاع دهید.
  • توجه کنید که کاتتر تا زده و یا کشیده نشود .
  • لوله از لحاظ وجود تاخوردگی بررسی شود و همچنین به رنگ و مسیر ادرار به سمت کیسه جمع‌آوری کننده توجه شود .
  • بیمار روی لوله کاتتر یا کیسه ادرار دراز نکشد و یا ننشیند .
  • توجه داشته باشید که کیسه ادرار باید همیشه در سطح پایین‌تر از مثانه قرار گیرد.
  • هر زمان که لازم است، کیسه‌ ادرار تخلیه شود.
  • منفذ کیسه جمع‌آوری کننده با الکل یا محلول ید- قبل و بعد از تخلیه- تمیز شود .
  • نوشیدن حداقل 12 – 8 لیوان مایعات در روز مورد توجه قرار گیرد.
  • میزان مصرف مایعات روزانه و میزان ادرار بیمار را ثبت کنید (پرستار نحوه انجام این کار را به شما آموزش خواهد داد).
  • ناحیه اطراف کاتتر هر روز با صابون و آب گرم شسته شود و لازم است کاتتر ت ا حد امکان جا به جا نشود.
  • از پودر یا لوسیون، اطراف کاتتر استفاده نشود .
  • در مورد لوله و کیسه جمع‌آوری کننده:

الف) در صورت استفاده از وسایل چند بار مصرف، هر سه روز یکبار تعویض شوند.

ب) در غیر این صورت، حداقل هر 2 هفته یکبار عوض شوند.

  • در صورت استفاده از کیسه پایی و یا کیسه‌های جمع‌آوری کننده چند بار مصرف:

الف) کیسه با آب گرم و صابون تمیز شود.

ب) لوله و کیسه با آب تمیز آبکشی شوند.

ج) کیسه به مدت 30 دقیقه در محلول 4 / 1 سرکه و 4 / 3 آب قرار داده شود.

د) کیسه تخلیه شده و در هوای آزاد خشک شود.

ه) یک سرپوش ضد عفونی شده با الکل روی سر کاتتر قرار داده شود.

و) کیسه در ظرف شیشه‌ای یا کیسه پلاستیکی تمیز نگهداری شود.

  • از لوله‌ها وکیسه‌های ترک خورده، سفت شده و غیر کدر استفاده نشود.
  • در صورت مشاهده موارد زیر به پرستار یا پزشک اطلاع داده شود:

– ادرار خونی

– ادرار کدر

– ادرار بد بو

– ادرار دارای رسوب

– ادرار دارای مخاط

– سوزش ادرار

– درد و ناراحتی اطراف کاتتر

– درد شکم

– تب

– لرز

– نشت اطراف کاتتر

– یبوست

در صورت کشیده شدن ناگهانی کاتتر به بیرون مثانه، به پرستار یا پزشک اطلاع داده شود.

فهرست