مدیریت بیماری
راهکارهای پیشگیری از سرطان
توصیه‌های کلی برای پیشگیری از انواع سرطان
درصد قابل توجهی از سرطان‌ها قابل پیشگیری، درمان و کنترل هستند و علی‌رغم اینکه بروز سرطان در تمام جوامع، رو به افزایش است می‌توان با یادگیری روش‌های ساده پیشگیری و تشخیص زودرس آن از ابتلا به سرطان پیشگیری نمود.
انجام اقدامات که در ادامه گفته می‌شود می‌تواند مفید باشد:
- اصلاح شیوه زندگی شامل شناسایی عوامل خطر و تلاش درجهت پرهیز از مواجهه با عوامل خطرساز مانند پرهیز از دود سیگار
- تشخیص زودرس و درمان به موقع سرطان
تغييرات کوچک در شيوه زندگي روزمره‌تان به شما کمک می‌کند که شانس ابتلا به سرطان را کاهش دهيد. اقدامات که در ادامه گفته می‌شود می‌تواند مفید باشد زیر در تغییر شیوه زندگی شما مفید باشد:
گام اول برای پیشگیری از سرطان: از مصرف دخانيات خودداری کنيد:
- سیگار، پیپ، قلیان و جویدن ترکیبات حاوی تنباکو که می‌توانند در بسیاری از اعضای بدن تولید سرطان کنند. در اثر مصرف دخانیات، صدها ماده شیمیایی سرطان‌زا تشکیل می‌شود که پس از ورود به بدن و انتشار آنها باعث ایجاد سرطان در اعضای مختلف مانند لب، حنجره، ریه، مری و سایر اعضاء میشوند.
- تمام انواع دخانيات می‌توانند شما را در مسير ابتلا به سرطان قرار دهند. ترک يا رد مصرف دخانيات مهمترين تصميم بهداشتی است که امکانش براي شما وجود دارد. هر بار که سيگاری را می‌کشيد، بيشتر از 60 ماده بالقوه سرطان‌زا را وارد ريه‌های خود می‌نماييد. خودداری از مصرف دخانيات از خطر چندين نوع سرطان از جمله: ريه، مری، حنجره، دهان، مثانه، کليه‌ها، لوزالمعده، گردن رحم، سرطان خون (لوسمی) می‌کاهد. سيگاری‌ها، در مقايسه با غيرسيگاری‌ها بيشتر دچار سرطان ريه و نيز سرطان حنجره، مری و دهان میشوند. جويدن توتون همچنين بر خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، گونه‌ها و لثه می‌افزايد. حتی اگر خودتان سيگار نمی‌کشيد، خود را در معرض دود ديگران قرار ندهيد. همه ساله حدود 3000 غير سيگاری در نتيجه قرار گرفتن در معرض دود از سرطان ريه می‌ميرند. سیگاری‌ها نه تنها سلامتی خود بلکه سلامتی کسانی که در اطراف آنها می‌باشند را نیز در خطر قرار می‌دهند. استنشاق دود تنباکوی محیطی می‌تواند در غیر سیگاری‌ها نیز باعث افزایش خطر سرطان شود.
- افراد سیگاری هرچه زودتر سیگار پیپ، قلیان و دخانیات را ترک کنند احتمال ابتلا به عوارض آن کمتر خواهد شد.
- ترک سیگار پیپ، قلیان و دخانیات شاید یکی از مهمترین تصمیمات زندگی افراد سیگاری است و آثار مثبت ترک سیگار از همان روزهای اول بروز می‌کند.
- ترک سیگار پیپ، قلیان و دخانیات بهترین عملی است که افراد سیگاری می‌توانند برای بهبود سلامتی خود و خانواده و اطرافیانشان انجام دهند.
- با ترک سیگار پیپ، قلیان و دخانیات و مقاومت و ماندن در ترک بعد از چند سال احتمال ابتلا به سرطان‌های ناشی از مصرف سیگار به حد چشمگیری کاهش می‌یابد کسی که سیگار نمی‌کشد یا آن را ترک می‌کند مقدار زیادی از پولش را پس انداز می‌کند و الگوی مناسبی برای کودکان و دیگر بزرگسالان می‌شود.
- افراد سیگاری پس از ترک سیگار به دلیل بهبود روابط خانوادگی زندگی بانشاط‌تری خواهند داشت. ترک سیگار به جلوگیری از مواجهه دیگران با دود تنباکوی محیطی کمک می‌کند و احتمال خطر ابتلا به سرطان در سایر افراد و نزدیکان و خانواده که قبلا در معرض دود بوده‌اند را به شدت کم می‌کند.
- هرگز تنباکو و سیگار استعمال نکنید.
- اگر از سیگار یا تنباکوی جویدنی استفاده می‌کنید، در اسرع وقت ترک نمائید.
- از مواجهه خود و دیگران با دود تنباکوی محیطی اجتناب کنید.
- زمانی برای ترک سیگار تنظیم و برای خودتان جوایزی در نظر بگیرید.
- پیدا کردن حامی، صحبت با پزشک و سایر کارکنان بهداشتی می‌تواند برای تنظیم برنامه ای درجهت ترک سیگار به شما کمک کند.
- در محیط‌هایی که مردم سیگار می‌کشند قرار نگیرند.
- در كلاس‌های مخصوص ترك سيگار شركت کنید. پرستار يا پزشك می‌توانند شما را در اين رابطه راهنمایی كنند.
- از پزشك داروهايی كه می‌تواند در ترك سيگار مفيد باشد را بپرسيد.
گام دوم برای پیشگیری از سرطان: از غذای سالم استفاده کنيد:
- از مصرف الکل خودداری کنيد: مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان را بیشتر می‌کند.
- مصرف بعضی از انواع غذاها در ایجاد بعضی از سرطان‌ها تأثیر دارند. نقش نوشیدنی‌های داغ مانند چای یا قهوه و خوردن غذاهای بسیار داغ و یا پرچرب از لحاظ سرطان‌زایی شناخته شده است. رژيم پرچرب خطر بروز سرطان‌های پروستات، روده بزرگ، راست روده و رحم را افزايش می‌دهد. فقر غذایی و مصرف ناکافی میوه و سبزیجات تازه نیز اهمیت ویژه‌ای در ایجاد سرطان دارند. مصرف زیاد ماهی خشک و نمک زده (ماهی دودی) ترشیجات، شوریجات و مصرف زیاد روغن‌های حیوانی و مواد سرخ کردنی نیز در ایجاد سرطان نقش دارند. مصرف الکل موجود در نوشابه‌های الکلی در ایجاد بسیاری از سرطان‌ها مؤثر است.
- بيشتر از منابع گياهی استفاده کنيد: روزانه پنج بار يا بيشتر از ميوه‌جات يا سبزيجات استفاده نماييد مانند غلات، سبزيجات سبز يا زرد تيره، حبوبات، فراورده‌های سويا، سبزيجاتي مانند کلم، کرفس و هويج.
- کمبود ویتامین D زمینه ایجاد برخی سرطان‌ها را فراهم می‌کند و باید با اصلاح تغذیه و یا مصرف مکمل‌ها تامین شود.
- مصرف چربی‌ها را محدود کنيد: با انتخاب غذاهای کم چرب، به ويژه آن‌هایی که منشا حيوانی دارند سبک‌تر بمانيد.
- مصرف انواع گوشت‌های دودی شده، نمک سود شده یا فرآوری شده با مواد شیمیایی و نگهدارنده مانند سوسیس و کالباس و کنسرو را به حداقل برسانید.
- مصرف قند و شکر تصفیه شده را کاهش دهید.
- مصرف نمک را محدود کنید و برای طعم‌دار کردن غذا از ادویه و چاشنی گیاهی استفاده کنید.
- گیاهان دارای چربی کمتر، فیبر بیشتر و مواد مغذی ضد سرطان هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه به سرطان کمک می‌کند به همین دلیل بیشتر غذاهای گیاهی ضد سرطان هستند.
گام سوم برای کاهش ابتلا به سرطان: فعال باقي بمانيد و وزن مناسبي داشته باشيد:
کم‌تحرکی و چاقی نیز از جمله عواملی هستند که و در ایجاد سرطان نقش دارند. حفظ وزن مناسب و ورزش منظم نيز می‌تواند در پيشگيری از سرطان نقش داشته باشد. چاقی يک عامل خطر برای ابتلا به سرطان پروستات، روده بزرگ، راست روده، رحم، تخمدان‌ها و پستان‌ها بشمار می‌رود. فعاليت می‌تواند از چاق شدنتان جلوگيری کند. همچنين به خودی خود از خطر برخی سرطان‌ها ازجمله سرطان پستان و سرطان روده بزرگ می‌کاهد.
- حداقل هفته‌ای 150 دقیقه ورزش متوسط یا 75 دقیقه تمریناتی برای تقویت عظلات داشته باشید و به یاد داشته باشید حتی کمی ورزش کردن بهتر از اصلا ورزش نکردن است.
- چه نوع فعاليت بدنی داشته باشيد تا بتوانيد از ابتلا به سرطان پيشگيری كنيد؟
- فعاليت‌هايی كه تعداد ضربان قلب و تنفس را افزايش می‌دهد، انجام دهيد.
- حداقل 3 بار در هفته به مدت 45 -30 دقيقه به‌طور منظم فعاليت بدنی داشته باشيد.
- حداقل فعاليت بدنی برای افراد 6 تا 18 سال حداقل 60 دقيقه فعاليت بدنی در روز است.
- فعاليت بدني فقط شامل ورزش‌های حرفه‌ای مثل واليبال، فوتبال و يا شنا نيست. اين فعاليت‌ها می‌تواند شامل پياده‌روی، كارهاي منزل مثل لباس شستن، باغبانی، بازی با بچه‌ها و… باشد.
- اگر درحال حاضر غیر فعال می‌باشید فعالیت را به آرامی شروع کنید و سپس به تدریج افزایش دهید.
- اگر در حال حاضر فعال می‌باشید، افزایش مدت و شدت فعالیت می‌تواند مزایای بیشتری را برای سلامت شما به همراه داشته باشد. می‌توانید ابتدا با 10 دقیقه شروع و آن را به مرور به 30 دقیقه برسانید.
- هر روز ۱۵ دقیقه زودتر بیدار شوید و نرمش کنيد.
- هنگام تماشای تلویزیون حرکات نرمشی انجام دهید.
- زماني‌كه در ایستگاه اتوبوس هستيد و يا تا رسيدن فردي كه منتظر او هستيد ثابت نایستید و قدم بزنيد.
- هنگام گوش کردن به موسیقی یا رادیو، فعالیت بدنی انجام دهید.
- فعاليت بدني كه مورد علاقه‌تان هست را انجام دهيد.
- به‌منظور تداوم فعاليت بدنی، به خود پاداش دهيد.
- چنانچه لازم است از اتوبوس يا مترو و … براي رفتن به منزل، مدرسه يا محل کار استفاده كنيد.
- از يک ايستگاه دورتر براي پياده يا سوار شدن و رسيدن به مقصد استفاده كنيد.
- در صورت استفاده از وسيله نقليه شخصی آن را در فاصله معينی از محل کار، پارک کرده و باقی راه را پياده طی كنيد.
- درصورتی‌که منع پزشکی نداريد، حتي‌الامکان از پله به‌جای آسانسور يا پله برقی برای بالا رفتن استفاده كنيد.
- با دوستانی که فعاليت و جنب و جوش بيشتری دارند، همراه شويد.
- وقتی بچه‌ها را به پارک می‌بريد، به‌جاي نشستن روي صندلی، در اطراف فضای بازی آنها قدم بزنيد.
- به‌تدريج ميزان فعاليت بدنی خود را افزايش دهيد.
- توجه داشته باشيد: اگر درطی ورزش دچار علائمی مثل ناراحتی قفسه سينه و تنگی نفس، شديد ورزش را به‌تدريج قطع كنيد.
گام چهارم برای کاهش ابتلا به سرطان: در برابر نور آفتاب از خود محافظت کنيد:
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید در پوست خاصیت سرطان‌زایی بسیار شدیدی دارد.
- بهتر است تماس با آفتاب را محدود کنید و به خصوص وقتی بیرون هستند، لباس‌های پوشیده و کلاه بگذارید. در ساعات اوج نور آفتاب از خانه خارج نشويد: ميزان اشعه ماورای بنفش نور خورشيد که عامل ايجاد سرطان پوست است، بين ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر به اوج می‌رسد. سعي کنيد حتی‌المقدور در اين ساعت از خانه خارج نشويد.
- در سايه بمانيد: زمانی که سایه شما از خود شما کوتاه‌تر است، بایستی بدنبال سایه‌بان بگردید.لباس‌هايی با رنگ روشن و آستین بلند بپوشيد تا از پوستتان در برابر اشعه خورشيد محافظت کنيد. از پارچه‌های ريزباف براي لباس استفاده کنيد. يک کلاه با لبه پهن به سر بگذاريد تا سر و گوش‌هايتان از نور دور بماند.
- از کرم‌های ضدآفتاب مناسب استفاده کنيد: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب بسیار مهم است این کرم از پوست شما محافظت می‌کند و از ابتلا به سرطان در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
- از لامپ‌ها يا تختخواب‌های برنزه شدن استفاده نکنيد: استفاده از اين وسايل می‌تواند به همان اندازه نور خورشيد به پوستتان صدمه بزند. چيزی به عنوان برنزه شدن بی‌خطر وجود ندارد.
- چند ماه یکبار با استفاده از آئینه و با نگاه کردن پوست پشتتان، تمام بدن خود را چک کنید. پزشک خود را در جریان خال‌های جدیدتان، خال‌هایی که به صورت نامنظم هستند و مرز نامنظمی دارند، خال‌هایی که بزرگ‌تر از پاک کن مداد هستند، و یا خال‌هایی که تغییر حالت و یا رنگ داده‌اند بگذارید.
گام پنجم برای پیشگیری از سرطان: خود را در برابر عفونت‌ها محافظت کنید:
- بعضی از عفونت‌ها مانند ابتلا به ویروس هپاتیت و ایدز و در ایجاد سرطان‌هایی مانند سرطان کبد و دهان مؤثر است و نوعی از ویروس‌ها درخانم‌ها ایجاد سرطان دهانه رحم نقش دارند.
- برای پیشگیری از ابتلا به ویروس هپاتیت B لازم است به خصوص افراد پرخطر واکسن بزنند مانند کسانی که با فرآورده‌های خونی سر و کار دارند و یا رفتارهای جنسی پرخطر دارند.
- در روابط جنسی اخلاق مدار باشید و بهداشت را رعایت کنید.
گام ششم برای پیشگیری از به سرطان: در منزل و محیط کار اصول ایمنی را رعایت کنید:
- تماس با بعضی از مواد شیمیایی مانند اغلب رنگ‌ها و یا تنفس گرد و غبار بعضی از معادن و صنایع و خوردن برخی مواد شیمیایی سرطان‌زا می‌باشد. برخی از مشاغل مانند کشاورزی، سمپاشی، نقاشی، مبل‌سازی، کار در صنایع آهن، فولاد، زغال سنگ، لاستیک و کار تولید یا تعمیر پوتین و کفش خطر برخی سرطان‌ها را افزایش می‌دهند.
- هنگام کار با مواد شیمیایی استانداردهای ایمنی را رعایت کنید.
- از تماس با آفت‌کش‌ها بپرهیزید. جذب آفت‌کش‌ها بیشتر از راه پوست صورت می‌گیرد. در صورت تماس باید بدن را به سرعت شستشو داد.
- به هنگام کار با حلال‌ها، باید مطمئن شوید که اتاق کاملاً تهویه می‌شود. در صورت امکان در بیرون از منزل کار کنید یا پنجره‌ها را باز کنید.
- از برخورد غیرضروری با اشعه ایکس تا حد امکان پرهیز کنید.
- اگر در محیطی کار می‌کنید که در آن در معرض تراکم بالایی از ذرات ریز، الیاف و گرد و غبار قرار دارید، ماسک محافظ مناسب را روی بینی و دهان خود قرار دهید و مطمئن شوید ماسک به طرز صحیح روی صورت شما قرار گرفته است و مانع از دید شما نمی‌شود.
- تا حد ممکن سطوح کاری را عاری از گرد و غبار و مواد شیمیایی نگه‌دارید و از روش‌های تمیز کردن تر(مرطوب) استفاده نمایید تا گرد و غبار ایجاد نشود.
گام هفتم برای پیشگیری از سرطان: زندگی روانی معنوی سالمی داشته باشید:
- در زندگی اهداف واقع‌گرایانه داشته باشید.
- از تنش و اضطراب پرهیز کنید. اضطراب سیستم دفاعی بدن را تضعیف می‌کند.
- در صورت دارا بودن علائم بیماری روانی مانند اضطراب زیاد و افسردگی به پزشک مراجعه کنید.
- به طور میانگین هفت ساعت در شب بخوابید.
- به خداوند و حکمت او اعتماد کنید و به رحمت او امیدوار باشید.
- خویشتن را دوست بدارید و به جسم و روان خود احترام بگذارید.
- زندگی سختی‌های زیادی دارد اما شاید باورهای امیدوارانه یگانه راهی باشد که می‌توان دشواری‌ها را پشت سر گذاشت.
- دقایقی از روز را به خلوت کردن با خود و دعا کردن بپردازید تا به آرامش برسید.
گام هشتم برای پیشگیری از سرطان: زندگی اجتماعی سالمی داشته باشید:
- با دیگران با مهربانی و احترام رفتار کنید.
- از رقابت‌های ناسالم تنش آفرین بپرهیزید.
- به عقاید دیگران احترام بگذارید و به آنها توهین نکنید.
- دیگران را دوست بدارید و قضاوت زودهنگام نداشته باشید.
- همه آدم‌ها خوبی‌ها و بدی‌هایی دارند. آنها را همانگونه که هستند بپذیرید.
- اگر کسی در حق شما بدی کرد، خشم خود را کنترل کنید و تلاش کنید او را ببخشید. اگر به موضوعات از دیدگاه دیگران نگاه کنید شاید خیلی از بدی‌های دیگران را راحت‌تر بپذیرید.
- از خود و دیگران توقعات غیرواقع بینانه نداشته باشید تا باعث رنج و ناراحتی شما نگردد.
- در زندگی با دیگران مشورت کنید اما در پایان خود تصمیم‌گیری کنید. نگذارید دیگران احساسات و هیجانات شما را هدایت کنند.
گام نهم برای کاهش ابتلا به سرطان: درصورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید:
- هر فردی که يک ضايعه غيرطبيعی يا خونريزی و تغيير شکل طولانی مدت را در هر کدام از اعضاي بدن خود مشاهده می‌کند باید در اولين فرصت به پزشک مراجعه کرده و با انجام معاينات لازم و اقدامات تشخيصی به تشخيص زودهنگام اين بيماری کمک کنند.
- از آنجا که سرطان‌ها انواع مختلفی دارد، علائم هشدار دهنده بسیاری نیز وجود دارد که به برخی از علائم آن اشاره می‌کنیم. البته این لیست به هیچ عنوان کامل نیست و در صورت مواجهه با هر نوع علامت مشکوک به پزشک مراجعه کنید.
مهمترین علائمی که باید مراقبت آنها باشید و با یافتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه نمایید عبارتند از:
- وجود توده در هر جایی از بدن مانند پوست و پستان
- تغییر در یک خال پوستی
- زخمی که بهبود نمی‌یابد.
- سرفه یا گرفتگی صدا به طور مداوم
- سوء هاضمه یا اختلال در بلع به طور مداوم
- تهوع یا سرفه خون آلود
- تغییر در عادات طبیعی روده مانند اسهال یا یبوست به طور دائم
- وجود هرگونه خون در ادرار یا مدفوع و هر خونریزی غیر طبیعی در خانم‌ها
- کاهش وزن غیرقابل توجیه
- بی اشتهایی غیرقابل توجیه
داشتن هر یک از علائم گفته شده به معنی وجود سرطان نیست اما باید به پزشک مراجعه کنید تا دلایل آنها بررسی شود.
گام دهم: برای تشخیص زودرس و درمان به موقع سرطان اقدام کنید:
- به طور منظم خود را براي انواع شايع‌تر سرطان، معاينه و بررسی کنيد، به اين ترتيب احتمال بيشتری وجود دارد که سرطان در مرحله ابتدايی‌تر کشف شود و در نتيجه امکان درمان موفقيت‌آميز آن وجود دارد. معاینات شخصی بايد شامل ارزیابی پوست، پستان،، دهان، روده بزرگ و راست روده و ریه‌ها شود. یکی از راه‌های تشخیص زودرس سرطان‌ها انجام غربالگری است که برای بعضی از سرطان‌ها ممکن است به صورت کشوری توسط نظام سلامت انجام شود و یا اینکه هر فردی می‌تواند با مشورت پزشک خود برای خود برنامه غربالگری داشته باشد.
- در غربالگری شما وضعیت سلامت اعضای مختلف بدن خود را قبل از اینکه علائمی بروز کند، بررسی می‌کنید و این اقدام به تشخیص زودرس و درمان به موقع سرطان کمک می‌کند.
- از راه‌های دیگر کنترل سرطان این است که با مراجعه به پزشک یا مراکزی که در زمینه تشخیص زودرس سرطان فعالیت می‌کنند با انجام معاینات و سایر اقدامات تشخیصی بتوانیم بعضی از سرطان‌ها را در همان مراحل اولیه تشخیص و با درمان به موقع آن را درمان کنیم (برای مثال معاینه پستان).
- یکی از راه‌های تشخیص زودرس سرطان‌ها انجام معاینات و آزمایشات دوره‌ای است که به آن غربالگری گفته می‌شود و برای بعضی از سرطان‌ها ممکن است به صورت کشوری توسط نظام سلامت انجام شود و یا اینکه هرفردی می‌تواند با مشورت پزشک خود برای خود برنامه غربالگری داشته باشد.
- غربالگری به معنی شناسایی بیماری احتمالی ناشناخته با استفاده از معاینه و آزمایش‌های ساده در فردی است که هنوز علائم ندارد. بسياري از سرطان‌ها تنها با معاينه پزشكی و آزمايش‌هاي تكميلی تشخيص داده میشوند که از جمله آنها سرطان‌های پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است.
- اگر در اقوام خود سابقه سرطان داشتید در خصوص احتمال وراثتی بودن آن با پزشک خود مشورت کنید. بعضی از سرطان‌ها مانند سرطان پستان و روده بزرگ ممکن است جنبه وراثتی داشته باشند ولی می‌توان با انجام معاینات و سایر آزمایشات آنها را در مراحل اولیه کشف کرد. در این خصوص با پزشک یا مراکز مرتبط مشورت کنید.
- خانم‌ها بعد از سن بيست سالگي ماهانه پستان‌هاي خود را معاينه كنند و پس از آن باید براساس توصیه‌های وزارت بهداشت یا با مشورت پزشک یا مراکز سلامت به صورت دوره‌ای چندسال یک بار توسط پزشک معاینه شوند و در صورت توصیه ماموگرافی شوند.
- زنان ازدواج كرده براساس توصیه‌های وزارت بهداشت یا با مشورت پزشک، ماما یا مراکز سلامت برای تشخیص زودرس سرطان گردن رحم به صورت دوره‌ای آزمایش پاپ اسمير را انجام دهند.
- مردان و زنان براساس توصیه‌های وزارت بهداشت یا با مشورت پزشک یا مراکز سلامت برای غربالگری یا تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ اقدام کنند.
- یکی از راه‌های مهم کنترل سرطان این است که هرکدام از ما مراقب باشیم تا با تشخیص زودرس سرطان بتوانیم بعضی از سرطان‌ها را در همان مراحل اولیه تشخیص و با درمان به موقع آن را درمان کنیم. اولین اقدام برای تشخیص زودرس این است که درصورت هر نوع علامت مشکوک به پزشک مراجعه کنید.
- از آنجا که سرطان‌ها انواع مختلفی دارد، علائم هشداردهنده بسیاری نیز وجود دارد که به برخی از علائم آن اشاره می‌کنیم. البته این لیست به هیچ عنوان کامل نیست و درصورت مواجهه با هر نوع علامت مشکوک به پزشک مراجعه کنید.
- هر فردی که يک ضايعه غيرطبيعی يا خونريزی و تغيير شکل طولانی مدت را در هر کدام از اعضای بدن خود مشاهده می‌کند باید در اولين فرصت به پزشک مراجعه کرده و با انجام معاينات لازم و اقدامات تشخيصی به تشخيص زودهنگام اين بيماری کمک کنند.
- علائمی که باید مراقب آنها باشید و با یافتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه نمایید عبارتند از: ابتلای به سرطان در اقوام درجه یک، وجود توده در هر جایی از بدن مانند پوست و پستان، تغییر در یک خال پوستی، زخمی که بهبود نمی‌یابد، سرفه یا گرفتگی صدا به طور مداوم، سوء هاضمه یا اختلال در بلع به طور مداوم.
- سایر علائمی که باید مراقب آنها باشید و با یافتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه نمایید عبارتند از: تهوع یا سرفه خون آلود، تغییر در عادات طبیعی روده مانند اسهال یا یبوست به طور دائم، وجود هرگونه خون در ادرار یا مدفوع و هر خونریزی غیرطبیعی در خانم‌ها، کاهش وزن غیرقابل توجیه.
- با مشورت با پزشک و یا طبق برنامه‌های نظام سلامت جهت غربالگری و تشخیص زودرس سرطان‌ها اقدام کنید. انجام غربالگری برای سرطان‌های پستان، روده بزرگ، راست روده، دهانه رحم در اولويت و مورد توجه است.
- به تغييرات بدنتان توجه کنيد، به اين ترتيب امکان تشخص زودرس سرطان و موفقيت بيشتر درمان آن فراهم می‌شود. اگر متوجه ايجاد تغييری شديد، به پزشک‌تان مراجعه کنيد.
- برای تشخیص زودرس بعضی از سرطان‌ها معاینه توسط خود را یاد گرفته و اجرا نمایید (برای مثال معاینه پوست و پستان).
- اگر مرد هستيد پروستات و بيضه‌ها نيز بايد در اين برنامه مورد بررسی قرار گيرد. اگر زن هستيد رحم و پستان‌ها بايد در فهرست بررسی قرار داشته باشند.
توجه به این نکات به معنی محافظت قطعی در مقابل ابتلا به تمامي سرطان‌هاي شناخته شده نیست ولی احتمال پیشگیری از سرطان‌های شايع زیاد بوده و در انجام به موقع و موفق درمان مفید است چرا که سرطان در بسياری از موارد در مراحل اوليه قابل درمان است.
