دستگاه اندازه گیری قندخون (گلوکومتر)

قندخون طبیعی ناشتا برای افراد سالم باید کم‌تر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد. در صورتی‌که این میزان بیش‌تر از 126 باشد فرد ممکن‌است به دیابت مبتلا باشد. کسانی‌که قندخون ناشتای بین 100 تا 126 دارند، مستعد بیماری دیابت هستند. برای اندازه گیری میزان قندخون در منزل از دستگاه قندخون سنج (گلوکومتر) استفاده می‌شود.

افراد دیابتی باید بنا به توصیه پزشک و با توجه به شرایط خود به طور مرتب به سنجش قندخون خود اقدام کنند. برای افراد دیابتی در حالت طبیعی، قندخون ناشتا (بعد از 8 ساعت ناشتا بودن) باید حدوداً بین 80 تا 130 بوده و قندخون طبیعی 2 ساعت بعد از هر وعده غذایی کم‌تر از 160 باشد .

کار با گلوکومتر

گلوکومتر انواع مختلفی دارد اما اساس استفاده از تمام آن‌ها یکی است. روش کار به این صورت است که نوک انگشت باید در حد خروج یک قطره خون توسط دستگاه مخصوص سوزن زن (لانست) سوراخ شود. با گذاشتن قطره خون خارج شده در روی نوار و قرار دادن نوار در دستگاه می‌توان میزان قندخون را اندازه‌گیری کرد.

هنگام استفاده از این دستگاه به نکات زیر توجه کنید:

– قبل از استفاده از دستگاه، راهنمای آن‌را بخوانید.

– باتری آن‌را بررسی کنید. قبل از استفاده ممکن‌است روی باتری چسب باشد که باید آن را جدا کنید.

– با استفاده از دو دکمه روی این دستگاه می‌توانید روز، ماه و ساعت را تنظیم کنید.

– دستگاه را با کدی که روی جعبه نوار اندازه‌گیری نوشته شده تنظیم کنید یا نوار کنترل را وارد دستگاه کنید.

– در خصوص عملکرد دستگاه، تنظیمات و نحوه نگهداری آن از فروشنده توضیحات لازم را بخواهید.

نحوه اندازه گیری قندخون بیمار با استفاده از دستگاه گلوکومتر

– دستان بیمار را با آب و صابون بشویید و با حوله خشک کنید.

– نوار اندازه گیری را از جعبه در آورده و آن را درون دستگاه قرار دهید.

– در جعبه نوارهای اندازه‌گیری را به خوبی ببندید.

– قلم لانست را یک‌بار تا آخر بکشید تا بتواند درون انگشت شلیک شود.

– قلم لانست را کنار انگشت بزنید، زیرا درد آن کم‌تر از نوک انگشتان است.

توجه:  هر بار یکی از انگشتان را برای این‌کار استفاده کنید.

– قطره خون را روی نوار بگذارید که توسط دستگاه مکیده شود.

– بعد از چند ثانیه عدد قندخون روی دستگاه نمایش داده می‌شود.

اگر دستگاه علامت (High) یا (Low) به معنای بالا و پایین را نشان داد به این معناست که میزان قندخون بالاتر یا پایین‌تر از مقدار تعریف شده برای دستگاه است.

– نوار تست را دور بیندازید و سوزن درون قلم لانست را تعویض کنید.

– مقدار قند را در جدول اندازه گیری قندخون با ذکر ساعت و تاریخ یادداشت نمایید.

نکات اندازه گیری قندخون توسط گلوکومتر

✓ در بیماران دیابتی قندخون نباید کم‌تر از 70 باشد و اگر کم‌تر از 60 شد بیمار علامت‌دار می‌شود. قندخون کم‌تر از 45 هم بسیار خطرناک است.

✓ حتماً به طور مرتب تاریخ انقضای نوارها را بررسی کنید.

✓ شستن و خشک کردن دست‌ها پیش از خون‌گیری ضروری است، اما نیازی نیست پوست را با الکل ضدعفونی کنید؛ زیرا الکل عملکرد دستگاه گلوکومتر را کند خواهد کرد.

✓ برای خروج خون نیازی به فشار دادن انگشت نیست، زیرا فشار دادن انگشت می‌تواند باعث تغییر در میزان قندخون شود.

✓ سعی کنید در زمان‌های مختلف نسبت به سنجش قندخون بیمار اقدام کنید. (با مشورت پزشک)

✓ برای تمیز کردن دستگاه بهتر است از یک دستمال تمیز آغشته به آب و صابون (نه الکل و مانند آن) استفاده کنید.

✓ به طور کلی استرس، هیجان، ناراحتی، ترس، خوردن مواد غذایی نشاسته‌دار (مانند ذرت، سیب زمینی و…) باعث افزایش قندخون و خوردن مواد گیاهی و فیبردار، مواد پروتئینی و ورزش کردن باعث کاهش قندخون می‌شوند .

✓ اگر هنگام کنترل قندخون حتی یک‌بار قندخون بیمار بالا بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

اشتباهات رایج که منجر به نتایج نادرست می شود:

– نمونه خون به اندازه کافی نباشد و فضای نوار را به طور کامل پوشش ندهد.

– رطوبت و حرارت غیراستاندارد در دیدن نوارها اختلال ایجاد می‌کند، زیرا نوارها در مقابل رطوبت و حرارت بالا و پایین حساس هستند.

– تاریخ انقضای نوار گلوکومتر گذشته باشد.

– کد نوار مورد استفاده با کد وارد شده در دستگاه یکی نباشد. عدم همخوانی منجر به نتیجه غلط خواهد شد.

– نوارها مختص به این دستگاه نباشد. هر دستگاه گلوکومتری، نوارهای خاص خود را دارد.

– کثیف بودن دستگاه گلوکومتر که می‌تواند باعث پاسخ اشتباه شود.

– دستگاه قبلاً ضربه خورد باشد.

– دستگاه در محیط بسیار گرم یا بسیار سرد قرارگیرد.

– باتری ضعیف که می‌تواند باعث خطا در نشان دادن میزان قندخون شود.

– نوار به خوبی در درگاه ورودی قرار نگرفته باشد.