مدیریت بیماری
افزایش قوس کف پا (کلا فوت)
افزایش قوس کف پا (کلا فوت)، بیماری است که در آن قوس کف پا بیش از حد می‌شود. این قوس زیاد باعث وارد آمدن فشار زیاد به پنجه و پاشنه‌ی پا، در هنگام ایستادن و راه رفتن می‌شود.
این بیماری ممکن است علائم و نشانه‌های زیادی ایجاد کند از جمله درد و عدم توانایی در حفظ تعادل.
قوس بیش از حد کف پا می‌تواند در هر سنی رخ دهد و ممکن است در یک یا هر دو پا رخ دهد.
علائم و نشانه‌ها
قوس بیش از حد کف پا، زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که فرد می‌ایستد. به علاوه علائم دیگری مثل موارد زیر هم وجود دارد:
- خم شدن و یا چکشی شدن انگشتان پا
- بروز پینه‌هایی روی قوزک، کناره‌های پا یا پاشنه
- درد در هنگام ایستادن یا راه رفتن
- درد زانو، لگن و کمر
- عدم توانایی در حفظ تعادل به خاطر چرخش پاشنه‌ی پا به سمت داخل که ممکن است باعث پیچ خوردن قوزک پا شود.
برخی افراد مبتلا به این بیماری، ممکن است دچار افتادگی کف پا (ضعف عضلات کف پا و قوزک پا که منجر به کشیده شدن پا روی زمین در هنگام قدم برداشتن) شوند. افتادگی کف پا معمولا علامت یک بیماری اصلی عصبی است.
علل شایع
گودی بیش از حد کف پا، اغلب به خاطر اختلالات عصبی یا بیماری‌هایی مثل فلج مغزی، بیماری شارکو ماری دندان، اسپینا بیفیدا، فلج اطفال، دیستروفی عضلانی یا سکته‌ی مغزی اتفاق می‌افتد.
گاهی ممکن است علت این بیماری یک اختلال ساختاری ارثی باشد.
تشخیص درست در این بیماری بسیار با اهمیت است زیرا دلیل اصلی این بیماری ممکن است تعیین کننده‌ی یک بیماری دیگر باشد و اگر به درستی تشخیص داده نشود، ممکن است وخیم‌تر شود.
عوارض احتمالی
- افزایش قوس کف پا می‌تواند موجب کوتاه شدن طول پا شود.
- انگشتان پا و انگشت شست تغییر شکل پیدا می‌کنند، به خصوص حالت چکشی پیدا می‌کنند.
- مچ پا به سمت داخل انحراف پیدا می‌کند که به آن واروس پاشنه می‌گویند.
- احساس درد در پا در هنگام ایستادن و راه رفتن و دویدن وجود دارد.
- مفاصل پا حالت خشکی پیدا می‌کنند و به تدریج انعطاف خود را از دست می‌دهند.
- به علت فشار بیش از حد، در قسمت‌هایی از پا به خصوص زیر پنجه پا پینه ایجاد می‌شود.
- پایداری در هنگام ایستادن کاهش می‌یابد.
- به تدریج توانایی بالا آوردن مچ پا کاهش می‌یابد.
تشخیص
فرد می‌تواند با خیس کردن کف پا و قرار دادن آن بر روی یک تکه کاغذ، میزان گودی کف پا را بسنجد. در این آزمایش، گودی بیش از حد یا کلا فوت، یک جای بسیار باریک بین پاشنه و توپ کف پا برجای می‌گذارد.
در شرایط طبیعی، بر روی کاغذ یک اثر پهن‌تر در ناحیه‌ی گودی کف پا برجای می‌ماند.
اگر کلافوت باعث درد شده باشد، می‌توان به متخصص ارتوپدی مراجعه کرد که ساختار کف پا و هرگونه اختلال در راه رفتن را ارزیابی می‌کند. همچنین وضعیت پا از نظر وجود پینه، حالت انگشتان و زاویه‌ی پاشنه بررسی می‌شود.
پزشک علائم و سابقه‌ی شخصی و خانوادگی پزشکی فرد را می‌پرسد. ممکن است برای تشخیص بهتر، عکس برداری با استفاده از اشعه‌ی X را هم توصیه کند که نشان دهنده‌ی علت این اختلال هم می‌باشد.
درمان
درمان گودی بیش از حد کف پا می‌تواند با توجه به علت و شدت بیماری متفاوت باشد. تلاش بر این است که تا حد ممکن از روش‌هایی با تهاجم کم‌تر استفاده شود.
گزینه‌های بدون نیاز به جراحی
- استفاده از وسایل‌های ارتوتیک سفارشی
این ابزارها به منظور تصحیح موقعیت قرارگیری و حمایت از قوس کف پا، درون کفش قرار می‌گیرند. با قرار دادن این ابزارها، وضعیت تعادل و راه رفتن فرد بهبود یافته و راحتی بیش‌تری برای کف پا فراهم می‌شود.
- بریس مچ پا
ازاین بریس برای ثابت کردن مچ پا و جلوگیری از تکان خوردن بیش از حد مچ در هنگام ایستادن یا راه رفتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- فیزیوتراپی
در این روش ممکن است از تمریناتی برای تقویت، کشش و حفظ قوام عضلات کف پا استفاده شود.
- استفاده از کفش مخصوص
برخی از کفش‌ها می‌توانند پوشش بهتری برای کف پا فراهم کنند و اغلب راه حل خوبی برای افرادی هستند که قصد دارند تا عمل جراحی را به تعویق بیندازند.
اگر این روش‌ها در تسکین و ترمیم مشکل ناتوان بودند، جراحی ممکن است یکی از گزینه‌های درمانی باشد. یک روش جراحی به تنهایی برای تمام موقعیت‌ها مناسب نمی‌باشد و ممکن است به مجموعه‌ای از عمل‌های جراحی برای رفع مشکل کف پا نیاز باشد.
گزینه‌های جراحی
- آزادسازی حلقه‌ی کف پا
در این روش تاندون بین پاشنه و توپ کف پا به طور جزئی بریده شده و تاندون آزاد می‌شود. معمولا همانند یک جراحی باز انجام می‌گیرد و به منظور بهبودی، نیاز به گچ گرفتن دارد. مدت زمان بهبودی معمولا حدود 4 تا 6 هفته می‌باشد.
- جراحی انتقال تاندون
روشی است که در آن یک تاندون از موقعیت اصلی خود برای بهبود توانایی حرکتی، به یک نقطه‌ی دیگر منتقل می‌شود. با انجام این عمل، اندکی از فشار تاندون منتقل می‌شود. این روش همچنین نیازمند گچ گرفتن است و مدت بازتوانی در این عمل بیش از 8 هفته می‌باشد.
- استئوتومی (برش استخوان)
استئوتومی یک جراحی باز است که در آن استخوان به منظور کوتاه‌تر شدن یا تغییر موقعیت، برش داده می‌شود. زمانی که این روش برای درمان قوس زیاد کف پا استفاده می‌شود، برای نگه داشتن استخوان در محل جدید خود از پیچ و سیم استفاده می‌شود. این عمل هم به گچ گرفتن نیاز دارد و حدود 6 هفته طول می‌کشد تا بهبودی حاصل شود.
- آرترودزیز
یک روش جراحی باز است که استخوان‌ها را به سمت هم حرکت داده و جوش می‌دهند. این روش معمولا در شرایط شدید قوس کف پا مورد استفاده قرار می‌گیرد و بسته به موقعیت استخوان‌ها، مدت بازتوانی می‌تواند از 4 تا 9 هفته طول بکشد.
