بروز سرطان پستان در جهان در حال توسعه بوده و شایع ترین سرطان در بین زنان در ایران است که در بسیاری موارد قابل پیشگیری بوده و بخصوص با تشخیص زودرس در مراحل اولیه تقریبا به خوبی قابل درمان است.

افراد در معرض خطر

افرادی که در معرض سرطان پستان هستند عبارتند از:

• افرادی که سابقه فامیلی سرطان پستان دارند.
• افرادی که دارای ژن مربوط به این سرطان هستند.
• افرادی که سابقه تماس با میزان بالایی از اشعه (بخصوص در قسمت پستان یا قفسه سینه) بوده‌اند.
• افراد چاق.
• افرادی که نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنند.

برخی از زنان مبتلا به سرطان پستان هیچ عامل خطر شناخته شده‌ای نداشته‌اند و درواقع داشتن یک عامل خطر به این معنا نیست که فرد به این بیماری مبتلا خواهد شد ولی بهتر است اگر شما یا اقوامتان دارای عوامل خطر سرطان پستان هستید، با پزشک خود در مورد راه‌های کاهش خطر ابتلا و یا راه های تشخیص زودرس سرطان پستان صحبت کنید.

علائم و نشانه‌های شایع

• توده جدید در پستان یا زیر بغل
• سفت شدن و یا تورم بخشی از پستان
• تحریک پوست پستان
• قرمزی یا پوسته پوسته شدن پوست در منطقه نوک پستان یا سینه
• فرورفتگی یا کشیدگی نوک پستان یا درد در ناحیه نوک پستان.
• ترشح از نوک پستان (به غیر از شیر)، از جمله خون
• هر گونه تغییر در اندازه یا شکل پستان
• درد در هر منطقه از پستان
• توده پستان بزرگ شونده
• مشکلات دیگر پستان با یا بدون توده قابل لمس
• تغییرات اگزمایی پوست
• پوست پرتقالی

برخی از افراد به خصوص در مراحل اولیه سرطان پستان هیچ علائم و نشانه‌ای ندارند.

در نظر داشته باشید که برخی از این علائم هشدار دهنده می‌تواند به دلیل بیماری‌های دیگر باشد و الزاما دلیل سرطان نیست ولی با مشاهده هرکدام از آن‌ها مراجعه به پزشک و بررسی‌های بیشتر ضروری است.

تشخیص

روش‌های رایجی که به تشخیص سرطان پستان کمک می‌کنند عبارتند از:

• معاینه پزشکی
• سونوگرافی
• ماموگرافی

اگر نتیجه بررسی‌های فوق غیر طبیعی باشد ممکن است برای رسیدن به تشخیص قطعی نیاز به بررسی‌های بیشتر باشد و جای نگرانی نیست.

توصیه می‌شود بخصوص افراد در معرض خطر و برای سنین بالای 40 سال به صورت دوره‌ای توسط پزشک معاینه شوند. ممکن است این اقدام به صورت وسیع توسط وزارت بهداشت انجام شود و زنان طبق برنامه اعلام شده کشوری تحت عنوان غربالگری دراین زمینه اقدام کنند. غربالگری سرطان پستان، یک نوع پیشگیری ثانویه است که نمی‌­تواند از سرطان جلوگیری کند، اما از طریق کشف و درمان زودتر می­‌تواند نجات بخش زندگی باشد.

پیشگیری

عوامل بسیاری می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را تحت تاثیر خود قرار دهند، با این حال، شما می‌توانید به اصلاح شیوه زندگی و انجام اقدامات زیر به پایین آوردن خطر ابتلا به سرطان پستان کمک کنید:

• وزن خود را کنترل و در حد سالم نگه دارید همچنین ورزش منظم داشته باشید.
• هیچگاه نوشیدنی‌های الکلی مصرف نکنید.
• برای پیشگیری از سرطان پستان سعی کنید در معرض اشعه ها یا مواد شیمیایی که می تواند باعث سرطان شود قرار نگیرید یا خودتان را به خوبی محافظت کنید.
• اگر برای شما درمان جایگزین هورمونی یا قرص‌های ضدبارداری (قرص‌های ضدبارداری) تجویز شده است، با پزشک خود در مورد عوارض آن مشورت کنید.
• اگر فرزند شیرخوار داری سعی کنید خودتان به او شیر بدهید.

سرطان پستان 4 مرحله دارد، مرحله اول آن تقریبا قابل درمان قطعی است، مرحله دوم و سوم، بیمار باید تحت درمان‌های خاص و عمدتاً جراحی و شیمی درمانی قرار گیرد اما مرحله چهارم زمانی است بیماری خیلی پیشرفت کرده است و کمک به بیمار کار سختی است. پس بهتر است که بیماری با کمک تشخیص زودرس در مراحل اولیه کشف شود.

مهم‌ترین پیام برای خانم‌ها این است که با علائم بیماری آشنا شوند.

• معاینه توسط خود را یاد گرفته و به صورت دوره‌ای انجام دهند تا درصورت مشاهده علائم یا نشانه‌ها به موقع به پزشک مراجعه کنند.
• اگر شما سابقه خانوادگی سرطان پستان و یا تغییرات به ارث برده در ژن خود را داشته باشید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان بالاتری دارند و باید در مورد راه‌های کاهش خطر و تشخیص زودرس با پزشک یا مراکز معتبر سلامت مشورت کنید.

توجه

• تشخیص زودرس و درمان به موقع یکی از راه‌های کنترل سرطان پستان است: اگر با مشورت پزشک یا مراکز معتبر (مانند مراکز سلامت) به دلیل اینکه ممکن است در معرض خطر باشید توصیه شد که در برنامه‌های تشخیص زودرس قرار بگیرید این اقدامات را شروع کنید.