شیوع بیماری کرونا ویروس 2019 (COVID-19) ممکن است برای افراد استرسزا باشد. ترس و نگرانی در مورد یک بیماری میتواند بسیار زیاد باشد و باعث ایجاد احساسات منفی شدید در بزرگسالان و کودکان شود. اقدامات بهداشت اجتماعی مانند فاصلهگذاری فیزیکی، قرنطینه و ایزوله کردن افراد نیز ممکن است باعث تشدید این نگرانی و اضطراب شود. با این وجود، این اقدامات به منظور پیشگیری از شیوع بیماری ضروری میباشند و مقابله با استرس، باعث میشود شما و در نهایت جامعهتان قویتر شوید.
استرس در هنگام شیوع بیماری عفونی میتواند با این موارد همراه باشد:
- ترس و نگرانی برای سلامتی خودتان و کسانی که برای شما عزیز هستند. همچنین نگرانی در مورد وضعیت شغلی و مالی
- تغییر در الگوی خواب یا تغذیه
- مشکل در خوابیدن یا تمرکز کردن
- وخیمتر شدن مشکلات سلامتی و بیماری های مزمن
- بروز و یا بدتر شدن اختلالات ذهنی و روانی
- افزایش مصرف الکل، دخانیات یا سایر مواد مخدر
افرادی که از قبل مشکل سلامت روانی داشتهاند، باید به درمان خود ادامه دهند و به علائم جدید یا بدتر شدن مشکل، توجه داشته باشند.
مراقبت از خود، دوستان و خانوادهتان، میتواند در مقابله با استرس به شما کمک کند. کمک به دیگران برای کنار آمدن با استرس خودشان نیز میتواند جامعه شما را نیز قویتر کند.
هر کسی نسبت به موقعیتهای استرسزا، واکنش متفاوتی از خود نشان میدهد.
نحوه پاسخگویی شما به شیوع بیماری میتواند به گذشتهی شما، حمایتها و روابط اجتماعی، دوستان و خانواده، توان کنار آمادن با مسائل و مشکلات و بسیاری ویژگیهای دیگر، بستگی داشته باشد. چیزهایی که شما را از افراد دیگر و جامعهای که در آن زندگی میکنید، متمایز کرده است.
افرادی که ممکناست شدیدتر نسبت به استرس یک بحران مانند همهگیری کرونا واکنش نشان دهند، عبارتند از:
- افراد مسن و افراد مبتلا به بیماریهای مزمن که در معرض خطر بیشتری در اثر بیماری کوید 19 قرار دارند.
- کودکان و نوجوانان
- افرادی که به خاطر مسئولیتشان نسبت به بیماری کرونا به دیگران کمک می کنند، مانند پزشکان و سایر ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی، نیروهای خدماتی، کارکنای قسمتهای تغذیهای جامعه، نیروهای انتظامی یا امدادگران.
- افرادی که به دلیل وضعیت خاص از جهت سلامت روانی، مواد مخدر مصرف میکنند.
- افرادی که از لحاظ موقعیت شغلی و اقتصادی در وضعیت ضعیفتری قرار دارند و ممکناست شغلشان را از دست بدهند.
- افرادی که در قرنطینه به سر میبرند.
- افرادی که از لحاظ نژادی و موقعیت اجتماعی مورد تبعیض قرار میگیرند.
کارهایی که میتوانید برای حمایت از خود و مدیریت استرس در دوران کرونا انجام دهید.
- نکات لازم به منظور پیشگیری از شیوع ویروس مانند شستن دست، استفاده از ماسک و … را رعایت کنید.
- به دنبال اطلاعات دقیق باشید و این اطلاعات را از منابع معتبر مثل سازمان جهانی بهداشت، وزارت بهداشت و سایتهای دانشگاه های علوم پزشکی و دیگر منابع معتبر بگیرید.
- از تماشا کردن، خواندن یا گوش دادن به اخبار، از جمله رسانههای اجتماعی فاصله بگیرید. شنیدن مکرر در مورد همهگیریها، میتواند ناراحتکننده باشد.
- بدانید این اولین و آخرین بیماری واگیردار و همهگیر نیست. همچنین کشندهترین بیماری نیز نیست. شاید جالب باشد که بدانید از هر صد نفری که مبتلا به این بیماری میشوند، دو نفر ممکناست که جانشان را از دست بدهند.
- بپذیرید همه چیز در کنترل شما نیست. سعی کنید برنامه و زندگی عادی خود را حفظ کنید و روی چیزهایی که کنترل دارید تمرکز کنید، نه روی چیزهایی که کنترل ندارید.
- مراقب بدن خود باشید. نفس عمیق بکشید، کشش یا حرکات مدیتیشن را انجام دهید.
- سعی کنید وعدههای غذایی سالم و متعادل بخورید، خواب مناسب و کافی داشته باشید و از مصرف الکل، مواد مخدر و یا هر نوع دارویی بدون تجویز پزشک اجتناب کنید.
- برای خودتان وقت بگذارید. سعی کنید فعالیتهای دیگری را که از آنها لذت میبرید مانند تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی، مطالعه، ورزش، فعالیتهای هنری و… را انجام دهید.
- با دیگران در ارتباط باشید. با افرادی که به آنها اعتماد میکنید درباره نگرانیهای خود و آنچه احساس میکنید، صحبت کنید.
- اگر استرس در طول فعالیتهای روزانه، برای چندین روز پیاپی ادامه داشت، با ارائهدهنده خدمات درمانی خود تماس بگیرید.
- به اشتراک گذاشتن حقایق در مورد ویروس کرونا و درک خطر واقعی برای خودتان و افرادی که به آنها اهمیت میدهید، میتواند این دوران را کماسترستر کند.
- هنگامی که اطلاعات دقیقی را در مورد ویروس کرونا به اشتراک میگذارید، میتوانید به مردم کمک کنید احساس استرس کمتری داشته و به شما امکان ارتباط با آنها را فراهم میکند.
- درباره مراقبت از سلامت عاطفی خود بیشتر مطالعه کنید.
- در صورت نیاز به کمکهای پزشکی، روانپزشکی و یا روانشناسی، به مراکز خدمات جامع سلامت، درمانگاهها، بیمارستانها و یا هر مرکز درمانی که در دسترس شماست مراجعه کنید.
برای والدین
کودکان و نوجوانان، تا حدودی متناسب با آنچه از بزرگسالان پیرامون خود میبینند، واکنش نشان میدهند. هنگامی که والدین و مراقبان با آرامش و اطمینان با ویروس کرونا برخورد میکنند، میتوانند بهترین پشتیبانی را برای فرزندان خود ارائه دهند. در صورت آمادگی بهتر، والدین میتوانند به اطرافیان به ویژه کودکان قوت قلب بیشتری بدهند.
همه کودکان و نوجوانان به یک روش به استرس پاسخ نمیدهند. برخی از تغییرات روحی متداول آنها شامل موارد زیر است:
- گریه یا ناراحتی بیش از حد در کودکان کم سن
- بازگشت به رفتارهایی که از آن خارج شدهاند (به عنوان مثال، خیس کردن رختخواب).
- نگرانی یا غم بیش از حد
- عادات ناسالم خوردن یا خوابیدن
- کج خلقی و رفتارهای “تخلیه ی هیجانی” در نوجوانان
- عملکرد ضعیف در مدرسه یا گریز از مدرسه
- مشکل در دقت، توجه و تمرکز
- اجتناب از فعالیتهایی که در گذشته از آنها لذت میبردند.
- سردردهای غیرقابلتوضیح یا درد بدن
- استفاده از الکل، دخانیات یا سایر مواد مخدر
کارهای بسیاری وجود دارد که میتوانید برای حمایت از فرزند خود انجام دهید.
- برای صحبت در باره شیوع ویروس کرونا با کودک یا نوجوان خود وقت بگذارید. به سوالات پاسخ دهید و حقایق مربوط به کووید-19 را به روشی که کودک یا نوجوان شما میتوانند درک کنند، با آنها در میان بگذارید.
- به کودک یا نوجوان خود اطمینان دهید که از ایمنی برخوردار است. اگر آنها ناراحت هستند به آنها بگویید اشکالی ندارد. نحوه برخورد با استرس خود را با آنها در میان بگذارید تا آنها بتوانند از شما یاد بگیرند که چگونه از عهده آن بر آیند.
- قرار گرفتن خانوادهتان را در معرض پوشش اخبار این رویداد، از جمله رسانههای اجتماعی، محدود کنید. کودکان ممکن است آنچه را که میشنوند نادرست تفسیر کنند و از چیزی که نمیفهمند، وحشت کنند.
- سعی کنید از روند کارهای روزمره پیروی کنید. اگر مدارس تعطیل هستند، برنامهای را برای فعالیت های یادگیری و فعالیتهای آرامشبخش یا تفریحی ایجاد کنید.
- در این شرایط کمی سطح انتظارات خود را نسبت انجام به موقع تکالیف درسی، حضور در مدرسه تعدیل کنید.
- تاحد امکان اخبار را در حضور کودکان دنبال نکنید.
- نقش یک الگو را داشته باشید. استراحت کنید، بخوابید، ورزش کنید و غذا بخورید. با دوستان و اعضای خانواده خود در ارتباط باشید.
- ممکن است کودکان در اثر استرس و یا نگرانی بیش از حد دچار علائمی مثل: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، گریه، بیقراری، پرخاشگری، کاهش اشتها و یا اختلال خواب شوند. به یاد داشته باشید این علائم چناچه ناشی ازاسترس باشد طبیعی است و با کاهش استرس این نشانهها هم کم میشود. ولی در صورت تکرار و طولانی شدن این علائم بیش از دو یا سه روز حتما با پزشک مشورت کنید.
برای افرادی که از قرنطینه ترخیص شدهاند:
جدا بودن از دیگران (اگر ارائهدهنده خدمات درمانی فکر میکند ممکن است در معرض کووید-19 قرار داشته باشید)، حتی اگر بیمار نشوید، میتواند استرسزا باشد. هر فردی بعد از بیرون آمدن از قرنطینه احساسات متفاوتی دارد.
برخی از عکس العملها و احساسات عبارتند از:
- برای سلامتی خود و عزیزانتان بترسید و نگران باشید
- از تجربه نظارت بر خود یا تحت نظارت دیگران بودن برای علائم و نشانههای کرونا استرس بگیرید.
- به دلیل اینکه دوستان یا عزیزان ترس از سرایت بیماری در تماس با شما را دارند، حتی اگر مشخص شده باشد که سرایتدهنده نیستید، ممکن است باعث غم، عصبانیت یا ناامیدی شما شود.
- در مورد عدم توانایی در انجام کارهای عادی یا وظایف نسبت والدین در دوران قرنطینه، احساس گناه می کنید.
- سایر تغییرات عاطفی یا بهداشت روانی
گاهی ممکن است کودکان یا کسانی که آن ها می شناسید از قرنطینه رها شده باشند، این کودکان احساس ناراحتی کنند یا احساسات دیگری داشته باشند. میتوانید به فرزندتان کمک کنید که با آن احساسات مقابله کنند.
با خودمراقبتی و مشارکت در بهداشت فردی و اجتماعی میتوانیم از ابتلا به کرونا ویروس پیشگیری کنیم و بیماری را کنترل نمائیم.