بسیاری از افراد می‌دانند که کرونا ویروس می‌تواند مشکلات خطرناک ریوی ایجاد کند. با این‌حال، این بیماری همچنین می‌تواند دیگر اعضای بدن، از جمله کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. در این صورت، بیماران ممکن‌است به درمان‌های کلیه مانند دیالیز در حالی که به خاطر ابتلا به کرونا ویروس در بیمارستان بستری هستند، نیاز پیدا کنند.

اهمیت کلیه‌ها در بدن

کلیه‌ها چندین عملکرد مهم را در بدن انجام می‌دهند. این عضو با تولید ادرار، به تنظیم مایعات در بدن کمک می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که خون با فشار کافی جریان می‌یابد. آن‌ها همچنین تعادل برخی مواد معدنی و سایر مواد موجود در خون را تنظیم می‌کنند. علاوه بر این، کلیه‌ها سموم طبیعی ایجاد شده در بدن را تصفیه می‌کنند و آن‌ها را به طور ایمن از طریق ادرار دفع می‌کنند.

کرونا ویروس و کلیه‌ها

در برخی از افراد با موارد شدید کرونا ویروس، این بیماری به کلیه‌ها آسیب می‌رساند. پزشکان آسیب شدید کلیه را “آسیب حاد کلیه” می‌نامند.

هنوز در مورد چگونگی بروز آسیب کلیوی در اثر بیماری کرونا ویروس، اطلاعات زیادی در دست نیست.

علائم آسیب کلیه در اثر کرونا ویروس

اگرچه علائم شایع بیماری کرونا ویروس تب و سرفه است، اما در افرادی که دچار آسیب کلیوی شده‌اند، ممکن‌است علائم جدی‌تری مانند تنگی‌نفس بروز کند. اما چون این بیماری در اکثر افراد به کلیه‌ها آسیب نمی‌رساند، بنابراین بیشتر افراد آلوده هیچ علائمی از مشکلات کلیوی ندارند.

آسیب کلیوی تا زمانی که شدید نباشد، احتمال ایجاد علائم بعید به نظر می‌رسد. وقتی که آسیب کلیوی شدت یافت، ممکن‌است علائمی بروز کند، مانند:

• ادرار نامکرر
• تورم اندام‌های انتهایی (دست و پاها)
• حالت تهوع
• استفراغ

علل شایع

پژوهشگران و دانشمندان هنوز در حال تحقیق روی گزینه‌های مختلفی هستند که باعث ایجاد آسیب کلیوی در برخی از افراد مبتلا به کرونا ویروس می‌شود. آن‌ها می‌دانند در مورد ویروس‌های سارس و مرس نیز این اتفاق افتاده است.

برخی از علل بالقوه آسیب کلیوی در اثر ویروس کرونا عبارتند از:

• آسیب مستقیم سلول‌های کلیوی در اثر کرونا ویروس
• طوفان سیتوکین: یک پاسخ ایمنی ناهنجار بیش از حد است که در برخی از افراد مبتلا به کرونا ویروس اتفاق می‌افتد.
• کمبود آب بدن (دهیدراسیون): اگر فردی طی چند روز ابتلا به کرونا ویروس به اندازه کافی مایعات مصرف نکرده باشد، با آسیب کلیوی مواجه می‌شود.

تشخیص آسیب کلیه در اثر کرونا ویروس

بسیاری از افراد مبتلا به کرونا ویروس می‌توانند علائم خود را در خانه کنترل کنند. با این‌حال، در صورت نیاز مراجعه به بیمارستان، پزشکان در کنار سایر ارزیابی‌ها، فرد را از نظر علائم آسیب کلیوی بررسی می‌کنند.

هرگونه آسیب کلیه در آزمایش معمولی خون مشخص خواهد شد که شامل مقادیر نیتروژن اوره خون و کراتینین است، که پزشک را در مورد عملکرد کلیه‌ها آگاه می‌سازد.

بسته به شرایط، ممکن‌است آزمایش‌های دیگری مانند تجزیه و تحلیل ادرار، تصویربرداری یا نمونه‌برداری (بیوپسی) از کلیه مورد نیاز باشد.

درمان

اگر فردی آسیب حاد کلیوی نداشته باشد، داروها می‌توانند به اندازه کافی مؤثر باشند. به عنوان مثال، داروهای ادرارآور ممکن‌است به خروج مایعات اضافی، که کلیه‌ها دفع نمی‌کنند، کمک کند. برای رفع ناهنجاری‌های مربوط به الکترولیت‌ها مانند پتاسیم، که می‌تواند در افراد مبتلا به بیماری کلیوی رخ دهد، ممکن‌است از داروهای دیگری استفاده شود.

با این حال، اگر آسیب کلیه حاد باشد، بیمار احتمالاً به پشتیبانی و بستری‌شدن در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) نیاز دارد. متخصصان علائم حیاتی فرد مانند فشار خون و میزان اکسیژن موجود در خون را به طور دقیق کنترل می‌کنند. ممکن‌است فردی نیاز به دریافت مایعات از طریق تزریق داشته باشد. افرادی که به خوبی نفس نمی‌کشند، ممکن‌است به تنفس مصنوعی نیاز داشته باشند.

پس از این که فرد در ICU بستری شد، روش درمان شامل نوعی درمان جایگزینی عملکرد کلیه خواهد بود. این نوع درمان با فیلتر کردن سموم از خون و تنظیم الکترولیت‌ها و مایعات، جایگزین عملکرد طبیعی کلیه می‌شود.

در حالی که افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه با نوع متناوب درمان جایگزینی کلیه -انجام همودیالیز چند مرتبه در هفته- آشنا هستند؛ آسیب حاد کلیوی ممکن‌است مستلزم درمان مداوم در ICU باشد. یک دستگاه، درمان جایگزینی مداوم کلیه را انجام خواهد داد، که هم‌زمان با تنظیم الکترولیت‌ها و مایعات، خون را به صورت مداوم تصفیه می‌کند.

هنوز اطلاعات معتبری در مورد میزان بهبودی افراد در اثر آسیب کلیوی به دلیل کرونا ویروس وجود ندارد. درجه آسیب کلیه احتمالاً عامل مهمی است.  در برخی از افراد آسیب کلیوی کاملاً بهبود می‌یابد. با این حال، سایر افراد ممکن‌است در اثر این آسیب اولیه، به مشکلات طولانی‌مدت کلیه مبتلا شوند. (این مسئله به طور کلی در مورد برخی از افراد که آسیب‌ شدید کلیوی، ناشی از دلایلی غیر از کرونا ویروس را تجربه می‌کنند، وجود دارد.)

حتی پس از درمان و بهبودی کرونا ویروس، بیمارانی که دچار آسیب کلیوی شدند، ممکن‌است نیاز به ارزیابی عملکرد کلیه‌های خود داشته باشند تا از عملکرد طبیعی مجدد کلیه‌ها اطمینان حاصل شود.

ملاحظات مربوط به افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی

افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه، باید اقدامات احتیاطی را در طی بیماری همه‌گیر کرونا ویروس انجام دهند. این افراد نه تنها به دلیل بیماری کلیوی خود دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، بلکه اغلب دارای بیماری‌های دیگری نیز هستند که آن‌ها را در معرض خطر بیشتری مانند بیماری قلبی در صورت ابتلا به کرونا ویروس قرار می‌دهد. به علاوه، به نظر می‌رسد افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های شدید ناشی از کرونا ویروس هستند.

این وضعیت زمانی پیچیده‌تر می‌شود که بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه نیاز به انجام منظم درمان دیالیز دارند که حفظ فاصله اجتماعی را برای آن‌ها دشوار می‌سازد. اگرچه دیالیز در منزل برای برخی افراد یک راه حل است اما بسیاری از افراد باید هفته‌ای سه بار به مراکز ویژه دیالیز جهت دریافت درمان مراجعه کنند.

توصیه می‌شود اگر فردی مبتلا به بیماری کلیوی هستید، اقدامات پیشگیرانه را برای جلوگیری از آلوده شدن به ویروس انجام دهید و برنامه‌ریزی کنید تا درمان‌های دیالیز را طبق برنامه، به طور منظم انجام دهید. مرکز درمانی دیالیز برای ایمن و سلامت نگه داشتن شما سخت تلاش خواهد کرد.